e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q111p plaats=Klimmen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
das haamsjerp: hāmšɛrǝp (Klimmen) De roodwollen versiering aan de spanen van het haam bij feestelijke gelegenheden. [N 13, 15] I-10
das, sjaal halsdoek: onduidelijke spelling  hawsdook (Klimmen), plag: plak (Klimmen), sjerp: sjaerp (Klimmen) das (doek) [SGV (1914)] || das, sjaal, om de hals gedragen [das, polderdas, sjerp, kazzenij] [N 23 (1964)] III-1-3
daskwast daskwast: daskwas (Klimmen) Zachte kwast, doorgaans van dassehaar vervaardigd, die wordt gebruikt om kwaststrepen in pas aangebrachte verf weg te werken. [N 67, 33a] II-9
dasspeld spang: sjpang (Klimmen), sjpang veur op de sjtrik (Klimmen), strikkenspang: sjtrikke-spang (Klimmen) dasspeld [dasspang] [N 23 (1964)] III-1-3
dauw dauw: der douw (Klimmen) dauw die s morgens over de velden hangt [doom, domp, mok] [N 22 (1963)] III-4-4
dauw op vruchten dauw: + WLD  douw (Klimmen), Veldeke  dauw (Klimmen) Het tijdens de rijping op druiven, pruimen, appelen, etc. ontstane laagje dat de glans verdoft en aan de vruchten een frisse aanblik geeft (dauw, loom, dons, was). [N 82 (1981)] I-7
daverwaat daverwaat: dāvǝrwāt (Klimmen) Blad van de zeis dat zijn spanning heeft verloren en "klappert" bij het maaien. Dit kan gebeuren wanneer het blad door veelvuldig gebruik en wetten te dun is geworden en de zeis versleten raakt. Maar een zeis kan ook "daverwatig" worden als er ondeskundig is gehaard, onregelmatig of te ver van de eigenlijke snede af, naast het haarpad, of wanneer er te lang op één en dezelfde plaats is geslagen. Men vindt in dit lemma substantieven (zoals daverwaat (subst. èn adj.), daverblad, klapzeis), adjectieven (zoals daverwatig, klapperwatig, versleten) en uitdrukkingen (zoals er zit de koekoek in of de zeis fronselt) bijeen. [N 18, 89; monogr.] I-3
de aankomst van de duif telefonisch melden melden: ’t melle (Klimmen) het telefonisch melden van de aankomst van de duif [N 93 (1983)] III-3-2
de absolutie geven absolutie (<fr.) geven: abselusie gaeve (Klimmen), de abselusje gaeve (Klimmen), de absoluusje gève (Klimmen), onduidelijk of het geve of gève is  de absolutie geve (Klimmen) De absolutie geven [absolvere]. [N 96D (1989)] III-3-3
de akker bewerken akkeren: akǝrǝ (Klimmen), bewerken: bǝwerǝkǝ (Klimmen) Al het werk op de akker samen (bemesten, ploegen, eggen, rollen enz.) kan als één geheel gezien worden. Het werk op de akker staat dan in tegenstelling tot het werk op de boerderij. Het woord labeuren blijkt de volgende betekenisnuances te hebben: a. al het werk op de akker tot deze gereed is om bezaaid of beplant te worden, b. al het werk op de akker, het zaaien of planten inbegrepen, c. al het werk op de akker in het algemeen, soms met inbegrip van het oogsten. Vaak heeft het de bijbetekenis van zwaar werk verrichten. Opgaven van labeuren de zin van "het boerenbedrijf uitoefenen" of met "zwaar werk doen" als hoofdbetekenis zijn hier niet opgenomen. [N 5A, 95a add.; N 11A, 132 add.; N 11A, 143; JG 1a + 1b; L 37, 11c; monogr.] I-1