| 21337 |
kletswijf |
klappei:
klappĕj (Q111p Klimmen),
⁄n klappej (Q111p Klimmen)
|
een vrouw die veel babbelt [klappei, kwek, kommeer, blameer, viswijf] [N 87 (1981)] || klappei [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 29825 |
klezoor |
klezoor:
klǝžuǝr (Q111p Klimmen),
vierde deel:
vērdǝ dęjl (Q111p Klimmen),
vierdel:
viǝdǝl (Q111p Klimmen),
vierdelsteen:
viǝdǝlštęjn (Q111p Klimmen)
|
Het vierde deel van een metselsteen. Een klezoor kan door de metselaar worden gemaakt door met de troffel een deel van een metselsteen af te slaan. Daarnaast worden klezoren ook in het juiste formaat door steenfabrieken vervaardigd. Ze dienen tot het verkrijgen van een deugdelijk metselverband. [N 31, 19c; monogr.]
II-8
|
| 31703 |
kliefbijl |
kijl:
kīl (Q111p Klimmen),
kliefijzer:
klē̜f˱īzǝr (Q111p Klimmen
[(om grote blokken te klieven)]
)
|
In het algemeen een werktuig waarmee hout wordt gekliefd. De kliefbijl kan verschillende uitvoeringen hebben. Soms heeft ze de vorm van een soort mes met handvat en ze is dan ongeveer 30 cm lang. In andere gevallen bestaat ze uit een lang blad met haaks daarop een houten steel. Zie ook afb. 3. Bij beide uitvoeringen hoort een grote houten hamer waarmee tijdens het klieven op de bijl wordt geslagen. De kliefbijl wordt door de wagenmaker gebruikt om spaken uit boomstammen te klieven. Zie verder ook het lemma ɛkliefmesɛ in de paragraaf over de vaktaal van de kuiper.' [N 50, 15b; N 53, 84a; N 75, 133a-b; N 75, 133e; L 32, 46; monogr.]
II-12
|
| 31704 |
kliefhamer |
houten hamer:
hǫwtǝ hāmǝr (Q111p Klimmen)
|
De zware, houten hamer met lange steel die samen met de kliefbijl wordt gebruikt om hout te klieven. De kop van de hamer is volgens de respondent uit Eygelshoven (Q 119) versterkt met ijzeren banden (īzǝrǝ bɛŋ). De kliefhamer wordt onder meer gebruikt door de timmerman, de wagenmaker, de klompenmaker en de kuiper. Zie ook afb. 4.' [N E, 8a; N G, 40c; N 53, 128; N 75, 133c; A 29a, 1; monogr.]
II-12
|
| 18065 |
klierziekte |
klieren:
klère (Q111p Klimmen)
|
Klierziekte die gezwellen in de hals veroorzaakt (koningszeer, sinte markoen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 17893 |
klieven |
rijten:
rītǝ (Q111p Klimmen
[(grote blokken)]
),
splijten:
sjpliete (Q111p Klimmen),
šplītǝ (Q111p Klimmen
[(kleine blokken: bijvoorbeeld kachelhout)]
)
|
Hout met een beitel of bijl in de lengterichting doorhakken, zodat het splijt. Zie ook het lemma ɛklievenɛ in de paragraaf over de kuipersvaktaal. Het betreft daar het klieven van stukken boomstam tot duigen.' [N 37, 8; N 50, 15a; N 75, 134a; monogr.] || klieven: Vaneen scheiden (klieven, kloven). [N 84 (1981)]
II-12, III-1-2
|
| 24581 |
klimop |
wintergroen:
#NAME?
wintergreun (Q111p Klimmen),
-
wintergreun (Q111p Klimmen),
Veldeke
’t wintergreun (Q111p Klimmen),
Veldeke klimop
wintergreun (Q111p Klimmen, ...
Q111p Klimmen)
|
De altijdgroene heester die zich door middel van wortels aan de omringende voorwerpen hecht (klimop, veil, klim, ifte, eiloof, klimmerkruid, lier). [N 82 (1981)] || klimop [DC 68 (1993)], [N 92 (1982)]
III-4-3
|
| 19973 |
klink |
klip:
klep (Q111p Klimmen)
|
Plaats op de steiger waar een uiteinde van één van de steigerplanken niet voldoende is ondersteund. Daardoor ontstaat het gevaar dat de plank opwipt wanneer men erover loopt. [N 32, 4; monogr.]
II-9
|
| 17736 |
klinken |
klatsen:
klatsje (Q111p Klimmen)
|
klinken: Een goed hoorbaar, luid of helder geluid voortbrengen (klinken, luiden, klabetteren, klawetteren). [N 84 (1981)]
III-1-1
|
| 29819 |
klinker |
klinker:
kleŋkǝr (Q111p Klimmen)
|
Baksteensoort met zeer grote hardheid. De klinker wordt beschouwd als beste kwaliteit baksteen. Binnen de metselklinker worden de volgende kwaliteiten onderscheiden: ɛkelderklinkerɛ, voor werk beneden grondwaterpeil, ɛtrasraamklinkerɛ, voor waterdicht werk boven grondwaterpeil en ɛgevelklinkerɛ, voor zwaar belast metselwerk.' [N 98, 170; monogr.]
II-8
|