e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Klimmen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
de klok met ingestopte ringen terug naar het lokaal brengen inbrengen: de klok i-bringe (Klimmen) de klok met ingestopte ringen terug naar het lokaal brengen? [N 93 (1983)] III-3-2
de krans schieten (de) krans schieten: dǝ krans šētǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) De buitenste rij of rijen schietgaten aan het front van een steengang tot ontploffing brengen. De buitenste rij bepaalt het uiteindelijke profiel van de steengang. [N 95, 436; monogr.] II-5
de kruisweg bidden de kruisweg beden: d`r krütswèèg bae (Klimmen, ... ), der kruutswaeg bae (Klimmen), krútsweg beje (Klimmen), de staties beden: de sjtaasies bae (Klimmen) De gebedsoefening langs de 14 staties van Jezus gang van Pilatus naar Golgotha [kruisweg, kruuswèg, kruutswèèg]. [N 96B (1989)] || De kruisweg bidden (in de vastentijd, op Goede Vrijdag, na n begrafenis) [de kruutswèèg bèèje, de statioeëne beëne?]. [N 96B (1989)] III-3-3
de laatste voor ploegen (de voor) uitploegen: ūt[ploegen] (Klimmen) De laatste voor van het grote middendeel van een akker die men ploegde, kan op twee manieren worden afgewerkt. Als men een greppel wil laten ontstaan in verband met de waterafvoer (op lage gronden), dan ploegt men de laatste voor iets dieper dan de overige. Wil men daarentegen geen greppel overhouden, dan ploegt men de laatste voor ondiep uit en sleept men ze vervolgens dicht. De termen die in dit lemma onder A. zijn vermeld, werden opgegeven n.a.v. de vraag naar "de diepe middenvoor afwerken". Sommige ervan lijken ook bruikbaar voor het ploegen van de laatste voor in het algemeen. De onder B. opgenomen termen betreffen het ploegen van de laatste voor aan de zijkant(en). [N 11, 62; N 11A, 119e + 121e; div.; monogr.] I-1
de lucht meten loft meten: luf mę̄tǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]) De luchtgesteldheid ondergronds controleren. [N 95, 218; monogr.] II-5
de lucht stuwen of blazen blazen: blǭzǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Zie de toelichting bij het lemma Luchtstroom. [N 95, 222] II-5
de luchtkokertoer verlengen (een) lutte voorhangen: lutǝ vyǝrhaŋǝ (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]) De luchtkokerleiding verlengen met een of meer luchtkokers, bijvoorbeeld bij de aanleg van een nieuwe steengang of galerij. [N 95, 861] II-5
de melk inhouden ophouden: ǫphawtǝ (Klimmen) Tijdens het melken plotseling geen melk meer geven, gezegd van de koe. [N 3A, 69; monogr.] I-11
de melk laten lopen (de melk) laten lopen: lǭtǝ lau̯pǝ (Klimmen), gemakkelijk geven: (de koe) gø̄f gǝmɛkǝlǝk (Klimmen) De melk uit de spenen laten vloeien. [N 3A, 70] I-11
de merrie bij de hengst brengen naar de hengst gaan: nǭ dǝr heŋs gǭn (Klimmen) [N 8, 43a en 43b] I-9