e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Klimmen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
dwarskap ondertog: oŋǝrtsux (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Julia]) Kap die in de dwarsrichting van de pijler of de mijngang wordt geplaatst. De dwarskap is extra versterkt en bestaat uit twee elementen. Zij wordt gelegd op de plaats waar vanuit een steengang een galerij wordt begonnen. Zij moet extra stevig zijn omdat, al naar gelang de hoek die de galerij ten opzichte van de steengang maakt, één of meer kappen van de galerij met één uiteinde op de dwarskap rusten. [N 95, 303; monogr.; Vwo 105; Vwo 297; Vwo 299; Vwo 352; Vwo 792] II-5
dwarsligger biels: bils (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), zwel: žwęl (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma]) Houten of ijzeren dwarsligger waarop de spoorstaven worden bevestigd. De vormen "sousguide" en "travers" worden in de Belgische mijnen voornamelijk ondergronds gebruikt, terwijl men bovengronds meestal van "bille" spreekt (Vanwonterghem pag. 202). [N 95, 709; monogr.; Vwo 132; Vwo 300; Vwo 722; Vwo 790] II-5
dwarspijler dwarspijler: dwarspijler (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Wilhelmina]) Pijler die evenwijdig aan de strijkrichting van de koollaag ligt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel -(pijler) het lemma Pijler. [N 95, 480; N 95, 286] II-5
dwaze, onbezonnen daad stomme streek: ⁄n sjtóm sjtrieëk (Klimmen) een dwaze onbezonnen daad [akt, actie, kapsie] [N 85 (1981)] III-1-4
dweilen dweilen: dweilen (Klimmen), schrobben: schroebe (Klimmen), sjroebe (Klimmen) Hoe noemt u het schoonmaken van stenen of houten vloeren, van stoepen enz. met behulp van water en een grove doek? [N105 (2000)] III-2-1
dwingen dwingen: dwinge (Klimmen, ... ) het iemand onmogelijk maken anders dan op een bepaalde wijze te handelen [dwingen, nopen] [N 85 (1981)] || nopen [SGV (1914)] III-1-4
dynamiet dynamiet: dinamit (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Springstof met nitroglycerine als grondstof. Dynamiet wordt vooral gebruikt om zeer harde steenlagen los te maken. [N 95, 422; N 95, 419; monogr.; Vwo 301] II-5
dynamo dynamo: dynamo (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Emma]) De kleine dynamo die gekoppeld is aan een door perslucht aangedreven turbine en de benodigde elektrische stroom levert voor de persluchtlamp. [N 95, 259] II-5
eau de cologne slagwater: sjlaagwater (Klimmen) reukwater, eau de cologne [lodderijn] [N 86 (1981)] III-1-3
eb, laagtij eb: èb (Klimmen), laag water: liëg water (Klimmen) eb, teruggaan van het water van de zee en de toestand van laag water [N 81 (1980)] III-4-4