| 27908 |
dwarskap |
ondertog:
oŋǝrtsux (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Julia])
|
Kap die in de dwarsrichting van de pijler of de mijngang wordt geplaatst. De dwarskap is extra versterkt en bestaat uit twee elementen. Zij wordt gelegd op de plaats waar vanuit een steengang een galerij wordt begonnen. Zij moet extra stevig zijn omdat, al naar gelang de hoek die de galerij ten opzichte van de steengang maakt, één of meer kappen van de galerij met één uiteinde op de dwarskap rusten. [N 95, 303; monogr.; Vwo 105; Vwo 297; Vwo 299; Vwo 352; Vwo 792]
II-5
|
| 27193 |
dwarsligger |
biels:
bils (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]),
zwel:
žwęl (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Emma])
|
Houten of ijzeren dwarsligger waarop de spoorstaven worden bevestigd. De vormen "sousguide" en "travers" worden in de Belgische mijnen voornamelijk ondergronds gebruikt, terwijl men bovengronds meestal van "bille" spreekt (Vanwonterghem pag. 202). [N 95, 709; monogr.; Vwo 132; Vwo 300; Vwo 722; Vwo 790]
II-5
|
| 27985 |
dwarspijler |
dwarspijler:
dwarspijler (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Wilhelmina])
|
Pijler die evenwijdig aan de strijkrichting van de koollaag ligt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel -(pijler) het lemma Pijler. [N 95, 480; N 95, 286]
II-5
|
| 18904 |
dwaze, onbezonnen daad |
stomme streek:
⁄n sjtóm sjtrieëk (Q111p Klimmen)
|
een dwaze onbezonnen daad [akt, actie, kapsie] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19657 |
dweilen |
dweilen:
dweilen (Q111p Klimmen),
schrobben:
schroebe (Q111p Klimmen),
sjroebe (Q111p Klimmen)
|
Hoe noemt u het schoonmaken van stenen of houten vloeren, van stoepen enz. met behulp van water en een grove doek? [N105 (2000)]
III-2-1
|
| 19260 |
dwingen |
dwingen:
dwinge (Q111p Klimmen, ...
Q111p Klimmen)
|
het iemand onmogelijk maken anders dan op een bepaalde wijze te handelen [dwingen, nopen] [N 85 (1981)] || nopen [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 27320 |
dynamiet |
dynamiet:
dinamit (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Springstof met nitroglycerine als grondstof. Dynamiet wordt vooral gebruikt om zeer harde steenlagen los te maken. [N 95, 422; N 95, 419; monogr.; Vwo 301]
II-5
|
| 28217 |
dynamo |
dynamo:
dynamo (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Emma])
|
De kleine dynamo die gekoppeld is aan een door perslucht aangedreven turbine en de benodigde elektrische stroom levert voor de persluchtlamp. [N 95, 259]
II-5
|
| 18405 |
eau de cologne |
slagwater:
sjlaagwater (Q111p Klimmen)
|
reukwater, eau de cologne [lodderijn] [N 86 (1981)]
III-1-3
|
| 24957 |
eb, laagtij |
eb:
èb (Q111p Klimmen),
laag water:
liëg water (Q111p Klimmen)
|
eb, teruggaan van het water van de zee en de toestand van laag water [N 81 (1980)]
III-4-4
|