20547 |
olie |
olie:
âolie (L379p Laak)
|
olie [SGV (1914)]
III-2-3
|
30614 |
olieverf |
olieverf:
ǭli[verf] (L379p Laak)
|
Verf waarvan het bindmiddel bestaat uit een drogende olie als lijnolie of papaverolie. Olieverf wordt bereid door verfstof met een tempermes op een wrijfsteen in de olie te wrijven of door olie en verfstof na menging te malen. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '-(verf)' het lemma 'Verf'. [S 26; N 67, 23b; monogr.; div.]
II-9
|
17917 |
omhelzen |
lief houden:
leefhāāen (L379p Laak)
|
omhelzen [SGV (1914)]
III-1-2
|
21351 |
onderhands |
onderhands:
ongerhandsch (L379p Laak)
|
onderhandsch [SGV (1914)]
III-3-1
|
18257 |
onderhemd |
hemd:
ein schoon humme (L379p Laak),
humme (L379p Laak)
|
hemd [SGV (1914)] || schoon [o] [een ~ hemd] [SGV (1914)]
III-1-3
|
19395 |
onderkussen, peluw |
hoofdpulf:
høͅi̯tpølf (L379p Laak)
|
peluw [SGV (1914)]
III-2-1
|
25064 |
oneven, niet door twee deelbaar |
omp:
oəmp (L379p Laak)
|
oneven [DC 31 (1959)]
III-4-4
|
25057 |
ongeordende hoeveelheid, chaos |
boel:
boel (L379p Laak)
|
boel [SGV (1914)]
III-4-4
|
33291 |
onkruid, algemeen |
(on)nuttigheid:
nøtexhęi̯t (L379p Laak),
onkruid:
onkrūt (L379p Laak)
|
De verzamelnaam van in het wild groeiende planten, tussen de cultuurgewassen; ze belemmeren de cultuurgewassen in hun groei en de boer zal ze dan ook bestrijden. Naar aanleiding van de opgave nuttigheid in L 387 merkt de zegsman op: "Nut is hier ɛvuil, viesɛ"; waarschijnlijker dan deze volksetymologie is echter dat het voorvoegsel on- hier is uitgevallen. Puinen, puimen is eigenlijk de soortnaam van een afzonderlijke plant (zie het lemma Kweek) maar hier uitdrukkelijk opgegeven als de algemene benaming voor alle soorten onkruid. Hetzelfde geldt voor de opgaven reutsel (zie het lemma Perzikkruid). De varianten op -ds zoals vuiligheids vertonen pseudo-klankverschuiving. [N 11, 70a en 80a; N 11A, 172d; N 14, 123 en 124; N 17, 11; N P, 15b en 16b; JG 1a, 1b; A 17, 11; A 26, 9; A 28, 10; A 30, 2; A 39, 1b; A 43, 13; L 2, 18; S 26; Wi 6; monogr.]
I-5
|
19267 |
onnozel persoon |
uilskuiken:
uulskuke (L379p Laak)
|
uilskuiken [SGV (1914)]
III-1-4
|