| 33344 |
bedrijfsgedeelte van het boerenhuis |
geleg:
gǝlē̜ ̞(i̯)x (Q088p Lanaken
[(binnenkoer)]
)
|
Bedoeld wordt het geheel van stallen en schuur dat achter het woonhuis gelegen is. Bepaalde benamingen zijn specifieke termen voor het bedrijfsgedeelte. Andere opgaven daarentegen zijn algemener en geven daarmee aan dat er voor de bedrijfsgebouwen geen aparte benaming bestaat, ze zijn ook in gebruik voor de boerderij in het algemeen, geven een opsomming van de voornaamste bedrijfsgebouwen of -ruimten (vandaar ook veel meervoudsvormen), verwijzen naar een belangrijk deel van de bedrijfsruimten (zoals de binnenhof of de dorsvloer) of wijzen op dat deel van het complex dat direct aan het woonhuis aansluit (zoals het stookhuis). [N 5A, 31; N 5,126; monogr.]
I-6
|
| 18825 |
bedroefd |
bedroefd:
ook materiaal znd 23,33
bədrø̄f (Q088p Lanaken),
droef:
ook materiaal znd 23,33
dreuv (Q088p Lanaken),
drø̄f (Q088p Lanaken),
droevig:
ook materiaal znd 23,33
dreuvig (Q088p Lanaken)
|
droef [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
| 19471 |
bedsprei |
bedsprei:
bedsprei (Q088p Lanaken),
betsprei̯ (Q088p Lanaken),
sprei:
sprei (Q088p Lanaken)
|
bedsprei [RND] || Een bedsprei met franjes [ZND 23 (1937)]
III-2-1
|
| 26340 |
beek |
beek:
bē.k (Q088p Lanaken)
|
[Coe 16; Grof 30; Jan 97 add.; Jan 94 add.; Jan 92 add.; Vld]
II-3
|
| 33660 |
beemd |
beemd:
bamp (Q088p Lanaken),
bamt (Q088p Lanaken),
het hooi:
thø.u̯ (Q088p Lanaken)
|
Het begrip beemd is, getuige ook de bronnenopgave bij dit lemma, vaak afgevraagd. Op grond van de informatie die de informanten bij hun antwoord gaven, springen er twee betekenissen uit van beemd. De eerste is ø̄lager gelegen, vochtig weilandø̄ en de tweede is ø̄hooiweide of hooilandø̄. Een aantal informanten vermeldt erbij dat beemd weiland is aan de Maas of aan een beek. Enkele andere bijvoegingen zijn: ø̄slechte wei met veel onkruidø̄, ø̄grasland zonder omheiningø̄, ø̄weiland met enkele bomenø̄, ø̄stuk zure grondø̄. De lage ligging wordt nogal eens als een slechte eigenschap, als minderwaardig, gewaardeerd. Sommige informanten geven aan dat een beemd iets anders is dan een broek. Mede door de diverse bijvoegingen bij de antwoorden zijn de beemd-opgaven daarom niet verwerkt in lemma 1.3.2 ɛlaaggelegen weidegrondɛ, waarin de broek-opgaven domineren. Binnen de woordtypen beemd en band/bend is niet altijd met zekerheid te zeggen of ze enkel- of meervoud zijn. Waar dit met zekerheid te zeggen is, is dit aangegeven.' [N 14, 53; N 14, 52; N 14, 50a; N 14, 50b; N 6, 33b; N P, 5; JG 1a, 1b, 1c; L 19b, 2aI; L 1a-m; L 4, 40; A 10, 4; S 2, 5, 43; Wi 6; RND 20; Vld.; monogr.]
I-8
|
| 26387 |
beemden |
molenwei:
mø̄.lǝwɛj (Q088p Lanaken)
|
Aan de beek grenzende, vlakke en waterrijke stukken land. [Coe 46; Grof 42]
II-3
|
| 17771 |
been |
been:
bein (Q088p Lanaken),
bēin (Q088p Lanaken),
bijn (Q088p Lanaken),
bījn (Q088p Lanaken),
bêîn (Q088p Lanaken)
|
been [ZND 21 (1936)]
III-1-1
|
| 17561 |
been, beenderen |
beenderen (mv.):
bêindərə (Q088p Lanaken),
dodenknook:
doejekneuk (Q088p Lanaken),
knook:
kn".k (Q088p Lanaken),
kn"k (Q088p Lanaken, ...
Q088p Lanaken,
Q088p Lanaken),
kneuk (Q088p Lanaken)
|
beenderen (op het kerkhof) [ZND 21 (1936)]
III-1-1
|
| 20193 |
beenderen op het kerkhof |
beenderen:
znd 21, 009c
beindərə (Q088p Lanaken),
knook/knoken (ev./mv.?):
znd 21, 009c
kneuk (Q088p Lanaken),
knéúk (Q088p Lanaken)
|
beenderen (op het kerkhof) [ZND 19 (1936)]
III-2-2
|
| 33898 |
beervoetigheid |
(het is) doorgezakt:
dōǝ.rgǝzak (Q088p Lanaken)
|
Beervoetige stand, een afwijking, waarbij de kootas naar voren is gebroken door het achterwaarts doorzakken van de koot, zodat de vetlok met de bodem in aanraking komt. [JG 1a, 1b; N 8, 93b]
I-9
|