| 28245 |
koepe-schijf |
poulie:
poli (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Emma, Hendrik, Wilhelmina])
|
De Koepe-schijf is een onderdeel van de ophaalmachine en wordt daardoor in beweging gezet. Over deze schijf loopt de kabel waaraan aan beide uiteinden de liftkooien hangen. De schijf heeft een trommelvormig uiterlijk en werkt volgens het principe van de wrijvingskracht. Hij dankt zijn naam aan de uitvinder Carl Friedrich Koepe (1835-1922). Volgens een invuller uit Q 121 werd de Koepe-schijf bovengronds vroeger door stoom en later door elektromotoren aangedreven. Ondergronds geschiedde de aandrijving met perslucht. Zie voor dit laatste ook het lemma Koepe-lier. [N 95, 93; monogr.; N 95, 94]
II-5
|
| 33349 |
koestal |
koestal:
kō[stal] (L422p Lanklaar)
|
De stal bestemd voor het rundvee. Soms zijn er voor ouder vee en kalveren aparte stalruimten. Meestal zijn de koestal en de kalverstal in één ruimte, die in zijn geheel "de koestal" wordt genoemd. Men kan de koestal echter ook opvatten als dat deel van de stal waar de koeien staan. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). [N 5A, 33; N 5, 105g; JG 1a en 1b; A 10, 9a; L 38, 24; R (s]
I-6
|
| 34646 |
koets |
koets:
kōts (L422p Lanklaar)
|
Vierwielig rijtuig met een vierkante gesloten kast voor een klein aantal personen. De kast hangt in riemen of rust op veren. De koetsier heeft een aparte bok. De koets is een van de meest bekende rijtuigen, vandaar dat "koets" ook vaak als algemene benaming voor het vierwielig rijtuig gebruikt wordt. [N 17, 5; N 101, 1-13; N G, 51; L 28, 24; L 36, 70; L A, 288; L 1a-m; S 18; Wi 18; Gi 3,IB; monogr]
I-13
|
| 21140 |
koets (alg.) |
koets:
kowts (L422p Lanklaar),
kōts (L422p Lanklaar),
kuts (L422p Lanklaar),
mooi
koets (L422p Lanklaar)
|
een koets [ZND A2 (1940sq)] || koets [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 21230 |
koets: sjees |
sjees (<fr.):
als ze oud is
sjees (L422p Lanklaar),
Van Dale: sjees (<Fr.), 1. licht, hoog tweewielig rijtuig, met kap.
sjees (L422p Lanklaar)
|
koets [ZND 01 (1922)], [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 19515 |
koffiepot |
koffiepot:
koͅfipoͅt (L422p Lanklaar, ...
L422p Lanklaar)
|
pot waarin koffie wordt gezet [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 19592 |
koffiezeef, koffiefilter |
koffiezeef:
koͅfīzēf (L422p Lanklaar),
koffiezij:
koͅfizei̯ (L422p Lanklaar)
|
zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 20787 |
koken (intr.) |
koken:
kōəkə (L422p Lanklaar)
|
koken [ZND 04 (1924)]
III-2-3
|
| 34109 |
kol |
plek:
plęk (L422p Lanklaar),
ster:
stār (L422p Lanklaar)
|
Witte vlek op het voorhoofd van de koe. [N 3A, 135b]
I-11
|
| 28028 |
kolen, kool delven |
kolen maken:
kolen maken (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Winterslag, Waterschei])
|
De koollaag losmaken of loshakken met behulp van de hak, de luchthamer en de koolschaaf. De woordtypen "hameren", "loshameren", "pikken", "pikkelen", "piqueren", "steken met de piqueur", "lospiqueuren" en "afpiqueuren" zijn specifiek van toepassing op het werken met de luchthamer. [N 95, 500; N 95, 501; N 95, 502; N 95, 201; N 95, 202; N 95, 203; monogr.; Vwo 28; Vwo 441; Vwo 562; Vwo 597; Vwo 745 div]
II-5
|