| 18834 |
guitig |
fareur (fr.):
cf. VD s.v. "guitig"= schalks, schelms
farceur (K317p Leopoldsburg)
|
vrolijk plagend of op overmoedige wijze grappig [farsig, guitig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 20495 |
gulzig |
gulzig:
gulsig (K317p Leopoldsburg)
|
gulzig; Hoe noemt U: Snel en onmatig in het verorberen van voedsel of drank; schrokachtig (gulzig, gruizig, vratig, slokachtig) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 18856 |
gunst |
welgezind:
wel gezind (K317p Leopoldsburg)
|
de welwillende, gunstige gezindheid van de ene persoon tegenover de andere [gunst, jonst] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 34065 |
guste koe |
kween:
kwɛn (K317p Leopoldsburg)
|
Jong rund dat maar niet voor de eerste keer drachtig te krijgen is. [N 3A, 24]
I-11
|
| 31310 |
gutsbeitel |
guts:
gøst (K317p Leopoldsburg),
gøts (K317p Leopoldsburg)
|
Een beitel met een blad dat in dwarsdoorsnede een meer of minder gebogen vorm heeft. De snede bevindt zich aan de holle of aan de bolle zijde van het beitelblad. De gutsbeitel wordt gebruikt voor het steken van ronde vormen en, volgens de respondent uit Rothem (Q 99*), voor het groter maken van reeds geboorde gaten. Zie ook afb. 69 en de lemmata ɛfermetgutsɛ en ɛsteekgutsɛ.' [N 47, 11a; N 53, 39a-c; A 32, 2; monogr.]
II-12
|
| 25142 |
guur, kil en schraal weer |
grillig (weer):
grellig weer.
greͅlex wēr (K317p Leopoldsburg),
kil (weer):
kil (K317p Leopoldsburg),
kilwēər (K317p Leopoldsburg)
|
huiverig, koud, guur weer [grellig, zoer, locht, schrauw] [N 22 (1963)] || kil [ZND 27 (1938)] || kil weer [ZND 27 (1938)]
III-4-4
|
| 29733 |
haag |
haag:
hǭx (K317p Leopoldsburg)
|
Omheining van levend hout ter afpaling van een erf of een stuk land. Men kent verschillende soorten hagen onder andere beukenhaag, elzenhaag, ligusterhaag, meidoornhaag, taxushaag en vlierhaag. [N 14, 62; RND 20; Wi 9; S 13, add.; Vld.; A 25, 4a; L 1a-m; L B2, 279; JG 1b, add.; L 32, 45; monogr.]
I-8
|
| 24876 |
haagwinde |
haagklimop:
haagklimop (K317p Leopoldsburg),
hāxklemǫp (K317p Leopoldsburg),
Voor de struik.
haagklimop (K317p Leopoldsburg),
klimop:
klemǫp (K317p Leopoldsburg),
klimop (K317p Leopoldsburg),
pispot:
pespǫt (K317p Leopoldsburg),
pispot (K317p Leopoldsburg),
pispotten (K317p Leopoldsburg),
De bloem.
pispot (K317p Leopoldsburg),
pispotje:
2x
pispot(-je/-teken) (K317p Leopoldsburg),
pispotten:
pespǫtǝ (K317p Leopoldsburg),
ploffer:
ploffer (K317p Leopoldsburg),
ploffers (K317p Leopoldsburg),
-
ploffers (K317p Leopoldsburg)
|
Calystegia sepium (L.) R.Br. Zeer algemeen voorkomend onkruid vooral op bouwlanden en vochtige gronden, klimmend in heggen en dergelijke met een tot 3 meter lange, windende, vrijwel kale stengel en hart- tot pijlvormige bladeren. De grote klokvormige bloemen zijn wit (soms roze) van kleur. De plant bloeit van juni tot september en is meer bekend onder de naam pispotjes (Convolvulus sepium L.). Bij de naamgeving wordt vaak geen onderscheid gemaakt of vindt verwisseling plaats met de kleinere, kruipende akkerwinde (zie lemma Akkerwinde). De volgorde van de varianten van het type winde is: 1. de tweelettergrepige woorden; 2. in de eenlettergrepige naar klinker: /e - ē - ę - i/. Zie Pauwels 1933 en Brok 1991. [JG 1c, 2c; A 17, 6a; L 1, a-m; L 1u, 80; L 15, 5; S 11; monogr.; add. uit JG 1b] || haagwinde || hagewinde [ZND 01 (1922)]
I-5, III-4-3
|
| 31994 |
haaks |
in de haak:
en dǝ hǭk (K317p Leopoldsburg)
|
Zuiver rechthoekig, gezegd van bijvoorbeeld een werkstuk. De haaksheid van een voorwerp kan worden opgemeten met een winkelhaak. [N 53, 199a; monogr.]
II-12
|
| 29637 |
haam |
haam:
hǭǝm (K317p Leopoldsburg),
āǝm (K317p Leopoldsburg)
|
Kraagvormig halsjuk van een trekpaard dat op de schouderbladen rust en zich met de bewegende schouders kan meebewegen. Het bestaat voornamelijk uit twee gebogen haamspanen (cf. lemma Haamspanen) die door middel van een haamslot (cf. lemma Haamslot) aan elkaar worden vastgemaakt. Om de nek van het paard te beschermen zijn aan de binnenkant van de haamspanen kussens aangebracht (cf. lemma Haamkussen). Aan de trekhaken van het haam (cf. lemma Trekhaken, trekogen) worden de strengen bevestigd (cf. lemma Strengen) waarmee het paard trekt. Het woord is in heel Limburg mannelijk. [JG 1a, 1b; N 13, 1; L 1 a-m; L 26, 1; R 3, 60; S 12; monogr.]
I-10
|