e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Lottum

Overzicht

Gevonden: 1965

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
benauwd en vochtig weer benauwde dag: ennen benauwden daag (Lottum) zwoele [een ~ dag] [SGV (1914)] III-4-4
bepleisteren lemen: liǝmǝ (Lottum) De gevlochten vulling van een vak of wand met leemspecie bestrijken. In L 320a gebeurde het 'bezetten' met leem, kalk en haren die door de kapper bijeengespaard waren. Het aanbrengen van de leem werd in Q 121 door de 'leemklener' ('lēmklęǝnǝr') gedaan, in Q 96a en Q 96c door de 'plakker' ('pl'kǝr'). Zie voor het woordtype '(be)klenen' ook RhWb IV, kol. 705 s.v. 'klennen ii': ø̄Lehm in die Gefachwand schmieren, plästern.ø̄ Het woordtype 'spervelen' (Q 30) is een afleiding van het woord 'spervel', de benaming voor een rechthoekig plankje met aan de onderzijde een handvat dat wordt gebruikt bij het bepleisteren van muren. Zie ook het lemma 'Speciebord'. [S 21; L 1a-m; N 4A, 53h; N F, 56d; N 31, 45c; monogr.] II-9
beredderen beredderen: bereddere (Lottum) beredderen [SGV (1914)] III-1-4
berrie berrie: børi (Lottum) Elk van de twee bomen van de hoog- en stortkar waartussen het paard gespannen werd. De berries van de hoogkar verschillen essentieel van die van de stortkar: bij de eerste lopen de berries onder de hele bak door en maken ze er deel van uit (de zijwanden worden erop vastgezet), terwijl bij de tweede de berries tot halverwege de bak lopen en een aparte constructie vormen waarop de bak rust. Hierdoor kan de bak van de stortkar kippen, terwijl de berries op hun plaats blijven. Wanneer de bak van de hoogkar echter gekipt moet worden, gaat het hele voorstel van de kar omhoog. [N 17, 16 + 50b; N G, 54b + 64b; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2c; L 32, 63; L 34, 10; A 27, 20; Lu 5, 20] I-13
besvrucht, algemeen beer: bêr (Lottum), bêre (Lottum) bes [SGV (1914)] || bessen [SGV (1914)] I-7
beteuterd beteuterd: beteuterd (Lottum) beteuterd [SGV (1914)] III-1-4
beuk beuk: beuk (Lottum) beuk [SGV (1914)] III-4-3
beurs, overrijp buikziek: boekzeek (Lottum) beursch (de peer is ~) [SGV (1914)] III-2-3
bevallen bevallen: (Ik bin de 25 Màrt jøønk gew.)  bevalle (Lottum) levenslicht [een kind het ~ schenken] [SGV (1914)] III-2-2
bevelen bevelen: enkelvoud bestaat niet, meerv. bevêlen, w.w. bevêle  bevêle (Lottum), zie toelichting (Lottum, ... ) bevel [SGV (1914)] III-1-4, III-3-1