| 18776 |
streng |
streen:
strēn (L248p Lottum)
|
Een streng garen, een gewonden en veelal ineengedraaide bundel waarin garen in de handel komt. De woordtypen lood, half lood, loodje en onsje duiden op een bepaalde hoeveelheid gewicht garen. [N 62, 56c; L 7, 58; L 28, 14; Gi 1.IV, 25; MW; S 36; monogr.]
II-7
|
| 19083 |
streng (bn.) |
streng:
strèng (L248p Lottum)
|
streng (bijv. nw.) [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 18777 |
streng garen [cf. wld ii.7: 24-25] |
streen:
streen (L248p Lottum)
|
streng (garen) [SGV (1914)]
III-1-3
|
| 32649 |
strijkbord, riester |
brabantse riester:
brō˱bantsǝ restǝr (L248p Lottum),
omgaande riester:
ømgǭndǝ restǝr (L248p Lottum),
open riester:
ǭpǝ restǝr (L248p Lottum),
riester:
restǝr (L248p Lottum),
rooster:
rø̜stǝr (L248p Lottum),
verstelbare riester:
vǝrstęlbārǝ [riester] (L248p Lottum)
|
Het strijkbord, riester of rooster is het op de ploegschaar volgend ijzeren (vroeger houten) blad, dat de grond die door kouter en schaar is losgesneden, omkeert en in de vorige voor schuift. Men zie ook de toelichting bij het lemma ploegschaar. [A 26, 6; Lu 4, 6; JG 1a + 1b; N 11, 31.I.a; N 11A, 85d + 87b + 88b + 89c; monogr.]
I-1
|
| 22085 |
stro |
strooi:
strūǝi̯ (L248p Lottum)
|
Halmen van gedorst koren. De algemene benaming. Zie ook de toelichting bij paragraaf 6.4. [JG 1a, 1b, 2c; L 7, 60a; R [s], 6; S 36; Wi 4; monogr.; add. uit N 5, 83]
I-4
|
| 21093 |
stroef |
sleeuw:
slieei tand (L248p Lottum),
sleeej tand, welke men krijgt bij het eten van zure appels of de vruchtn van de sleedoorn. De tanden worden zoo gevoelig dat men er nauwelijks ander eten mee kan bijten
sléeèj (L248p Lottum)
|
sleeuwe tanden [SGV (1914)] || stroef [DC 26 (1954)]
III-2-3
|
| 24636 |
stronk van de knotwilg |
strabbik:
strabbik (L248p Lottum),
strabbik(ken) (L248p Lottum)
|
afgekapt onderstuk vd knotwilg [DC 13 (1945)] || het korte onderstuk van de knotwilg, dat blijft staan als de wilg vlak boven de grond wordt afgekapt [DC 13 (1945)]
III-4-3
|
| 32628 |
strooibak voor kunstmest |
emer:
īǝmǝr (L248p Lottum),
zaaikaar:
[zaaikaar] (L248p Lottum),
zinken zaaikaar:
ze.ŋkǝ [zaaikaar] (L248p Lottum)
|
De bak waarin de met de hand te strooien kunstmest voort gedragen wordt, is heel vaak dezelfde bak die gebruikt wordt om graan te zaaien. Waar dit het geval is, zijn de betreffende woorden (zaaibak, -korf, -mand, -kerp, -kaar, zaadbak, -korf, -kaar), waarvan men de dialectvarianten aantreft in het lemma zaaikorf, hier slechts in de woordtypevorm opgenomen. Daarnaast zijn er benamingen die duidelijk alleen van toepassing zijn op de kunstmeststrooibak. Om de kunstmest te verspreiden werd er ook wel gebruik gemaakt van een oude emmer. Dit was het geval bij erg kleine bedrijven, bij de bemesting van kleine percelen (ook de tuin), bij kleine hoeveelheden kunstmest (zeker in het begin van de kunstmestperiode, ook als er guano gestrooid werd), of als de boer geen zaaibak had. Men kan zich voor het strooien van kunstmest ook bedienen van de ter plaatse gebruikelijke voorschoot voor het zaaien van granen. Daarom worden benamingen als zaaikleed, -slob, -scholk, scholk en voorschoot veelal slechts als type vermeld. De dialectvarianten daarvan vindt men in het lemma zaaikleed. [JG 1a + 1b add.; N 15A, 3 + 4; N 18, 109 + 110 add.; N P, 19 add.]
I-1
|
| 25574 |
strooien |
strouwen:
strǭu̯ǝ (L248p Lottum)
|
Hooi of stro onder het vee spreiden. [S 36; L 7, 61b; R(s]
I-11
|
| 30516 |
strooien dak |
strooien dak:
struǝjǝn dāk (L248p Lottum)
|
Dak dat met stro gedekt is. Zie ook de lemmata 'Gedreven dak' en 'Gespreid dak'. [S 36; monogr.; Vld.]
II-9
|