| 30198 |
wolfseinde |
spijstuk:
spajstøk (P051p Lummen)
|
Driehoekig dakvlak boven een afgeknotte gevel. [N F, 47c; N 4A, 23b; N 4A, 23a; monogr.]
II-9
|
| 33943 |
wolfsgebit, gebroken gebit |
watertoom:
wǭtǝrtum (P051p Lummen)
|
Dit bit, gebruikt om moeilijke paarden te beteugelen, heeft een stang die in het midden scharniert. Het wordt vooral gebruikt bij rijpaarden. Op verscheidene plaatsen heeft dit soort bit kennelijk geen aparte naam. Dit wordt uitdrukkelijk gemeld voor: Q 80, 152, 162, 182. Er bestaan ook wolfsgebitten met een beugel in het midden om moeilijke paarden te beteugelen. De namen voor de twee types worden niet strikt uit elkaar gehaald. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 43]
I-10
|
| 18614 |
wollen muts (kinderen) |
pots:
pots (P051p Lummen)
|
muts van wol (gebreid) voor kinderen [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 18132 |
wonde |
wonde:
oͅt da won zal mətérə komə (P051p Lummen)
|
Die wonde zal etteren [ZND 23 (1937)]
III-1-2
|
| 19835 |
wonen |
wonen:
wū.nə (P051p Lummen)
|
wonen [ZND m]
III-2-1
|
| 21267 |
woord |
woord:
wōͅrt (P051p Lummen),
Mv.: wo:r.
wo:rt (P051p Lummen)
|
woord [RND], [ZND m]
III-3-1
|
| 34202 |
wormbulten |
maaiknoken:
mãknōkǝ (P051p Lummen)
|
In de zomer leggen runderhorzels hun eitjes aan de haren van het rund. Na enkele dagen kruipen er larven uit de eitjes. Deze dringen het lichaam binnen langs de haren en het haarzakje, doorboren de huid en groeien langzamerhand uit. In de winter komen ze vooral onder de huid van de rug terecht. Iedere plek waar een larve zit, vormt een bultje, de wormbult. Om te kunnen ademen doorboort de larve de huid van het rund. Dit veroorzaakt wondjes die gemakkelijk geïnfecteerd kunnen raken, waardoor zeer uitgebreide verettering kan ontstaan. Zie ook het lemma ''wormbulten'' in wbd I.3, blz. 478-479. [N 52, 22; N 3A, 83b; A 48A, 35; monogr.]
I-11
|
| 25450 |
worst maken |
worst(en) maken:
wǫrst mākǝ (P051p Lummen)
|
De kleinere stukken vlees en vet worden met een vleesmolen, een bijltje of een mes tot kleine stukjes gemaakt, Het vlees wordt eventueel gekruid en dan in de schoongemaakte darm geduwd. Vergelijk ook het lemma ''darmen met worstvlees vullen''. [N 28, 120; monogr.]
II-1
|
| 25451 |
worstvlees en -vet kleinmaken |
malen:
mǭlǝ (P051p Lummen)
|
Men kapt of snijdt het vlees met een mes in kleine stukjes of verwerkt het met de vleesmolen. [N 28, 113; monogr.]
II-1
|
| 32970 |
wortel |
wortel:
węrtǝl (P051p Lummen),
wǫrtǝl (P051p Lummen)
|
Het deel van de plant dat onder de grond blijft. Het is in de materiaalverzamelingen overal duidelijk gemaakt dat het niet om groente gaat. Vergelijk daartoe de lemma''s ''winterwortel'' en ''tuinworteltje'' in de aflevering over de moestuin. [JG 1a, 1b; L 8, 100a; L 15, 28; S 45; monogr.]
I-4
|