| 22504 |
grote knikker |
stuifkuls:
støyfkøͅls (L377p Maasbracht)
|
Een grote knikker. [N R (1968)]
III-3-2
|
| 19502 |
grote schoonmaak |
grote poets:
de grohete poets is gedaon (L377p Maasbracht),
weer zeen aan de grohete poets (L377p Maasbracht),
H wordt zacht gehoord
grohete poets (L377p Maasbracht),
grote schoonmaak:
dè groŭte sjoŭnmaak (L377p Maasbracht),
groate sjoanmaak (L377p Maasbracht),
kermisschoonmaak:
(Maasbrachter kermis was op de laatste zondag van September....).
kérmes-sjoanmaak (L377p Maasbracht),
schoonmaak:
de sjoŭnmaak is achteren rùg (L377p Maasbracht),
weer zeen ane sjoŭnmaak (L377p Maasbracht)
|
de schonmaak is achter de rug [DC 15 (1947)] || het schoonmaken van het gehele huis, dat in het voorjaar plaats heeft [DC 15 (1947)] || Hoe noemt u de najaarsschoonmaak? [N105 (2000)] || Hoe noemt u de voorjaarsschoonmaak? [N105 (2000)] || wij zijn aan het schoonmaken [DC 15 (1947)]
III-2-1
|
| 32626 |
guano |
guano:
guano (L377p Maasbracht)
|
Guano is een poedervormige meststof, vervaardigd van uitwerpselen, veren en kadaverresten van zeevogels, waarvan zich in de loop van de tijd dikke lagen hebben gevormd op onbewoonde eilanden en klippen met name aan de westkust van Zuid-Amerika (Peru, Chili). Blijkens een aantal opgaven werd guano beschouwd als de oudste of eerst bekende kunstmest of was hij de voorloper daarvan, die vooral vóór de eerste W.O. gebruikt werd. Toen de echte kunstmest zijn intrede had gedaan, werd deze aanvankelijk nog vaak guano genoemd. Met guano, die voornamelijk werd aangewend om pootaardappelen te bemesten, ging men zuinig om: met een oude eetlepel of iets dergelijks werd in ieder pootgat een kleine hoeveelheid van deze meststof op of bij de aardappel gelegd. Volgens de meeste opgaven was guano een stikstofhoudende meststof, volgens enkele andere bevatte hij ook kali en fosforzuur, terwijl hij eenmaal met thomasslakken wordt vergeleken of als zwarte meststof wordt omschreven. Mogelijk werd deze originele vogelmest in het begin van de kunstmestperiode synthetisch nagemaakt en als guano of onder een daarop gelijkende handelsnaam in de handel gebracht. [N P, 8; N 11A, 62a]
I-1
|
| 19082 |
guit |
snaak:
snaak (L377p Maasbracht)
|
guit [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 21331 |
gulden |
gulden:
eine gölje (L377p Maasbracht),
gùlje (L377p Maasbracht)
|
gulden [SGV (1914)] || gulden, een ~ [kent uw dialect ook namen als piek, pieterman of andere?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 18541 |
gulp van een broek |
gulp:
gulp (L377p Maasbracht)
|
gulp, met knoopjes te sluiten voorsplit [rötsj, fluitje] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 20495 |
gulzig |
gulzig:
gulzig (L377p Maasbracht)
|
gulzig; Hoe noemt U: Snel en onmatig in het verorberen van voedsel of drank; schrokachtig (gulzig, gruizig, vratig, slokachtig) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 19075 |
gunnen |
gunnen:
gunne (L377p Maasbracht),
ze is gegunjdj (L377p Maasbracht)
|
gunnen [SGV (1914)] || ze wordt gegund, i.v.m. de openbare verkoping van b.v. een boerderij [de boerderij gaat af?] [N 21 (1963)]
III-1-4, III-3-1
|
| 25142 |
guur, kil en schraal weer |
koud (weer):
koad (L377p Maasbracht),
schuiverig (weer):
sjuuverig (L377p Maasbracht)
|
huiverig, koud, guur weer [grellig, zoer, locht, schrauw] [N 22 (1963)] || kil [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 29733 |
haag |
heg:
hęk (L377p Maasbracht)
|
Omheining van levend hout ter afpaling van een erf of een stuk land. Men kent verschillende soorten hagen onder andere beukenhaag, elzenhaag, ligusterhaag, meidoornhaag, taxushaag en vlierhaag. [N 14, 62; RND 20; Wi 9; S 13, add.; Vld.; A 25, 4a; L 1a-m; L B2, 279; JG 1b, add.; L 32, 45; monogr.]
I-8
|