| 34619 |
hoepels van de huifkar |
repen:
rē̜i̯pǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Houten hoepels waarover de huif gespannen werd. De hoepels werden in krammen tegen de zijplanken bevestigd. Meestal waren er vijf, waarvan de voorste naar voren helde. [N 17, 74 + 99]
I-13
|
| 33034 |
hoeveelheid halmen voor een halve schoof |
hoppertje:
hɛpǝrkǝ (Q009p Maasmechelen),
opper:
ø̜pǝr (Q009p Maasmechelen)
|
In het zuiden van Belgisch Limburg waar met de zicht wordt gemaaid kent men het begrip "ongebonden halve graanschoof"; de maaier haalt met één keer inkappen en uitwinnen de hoeveelheid halmen voor een halve schoof bijeen. In de rest van het onderzoeksgebied komt het begrip niet voor. Zie ook de algemene toelichting bij deze paragraaf en kaart 19. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; Goossens 1963, krt. 29; monogr.]
I-4
|
| 32937 |
hoeveelheid hooi die men opsteekt |
flok:
slek (Q009p Maasmechelen),
gaffel:
gafǝl (Q009p Maasmechelen),
riek:
ręk (Q009p Maasmechelen)
|
De hoeveelheid hooi die de opsteker in één keer met z''n gaffel aangeeft aan de optasser. Zie voor het vocalisme van het woordtype riek de opmerking in de semantische toelichting bij het lemma ''houten schudgaffel'' en bij het lemma ''hooihark''.' [N 14, 118; A 34, 5a]
I-3
|
| 25414 |
hoeven verwijderen |
afkappen:
āfkapǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Eerst wordt de gehele poot verwijderd van het lijf en dan worden later de hoeven van de poot gekapt. Het kan zijn dat sommige antwoorden eerder duiden op het begrip "poot verwijderen" dan op "hoef verwijderen". [N 28, 46; monogr.]
II-1
|
| 32445 |
hoge klomp |
blok:
blǫk (Q009p Maasmechelen),
boerenblok:
būrǝ[blok] (Q009p Maasmechelen),
boerenklomp:
būrǝ[klomp] (Q009p Maasmechelen)
|
Klomp met een hoge en lange, tot boven de wreef doorlopende kap. De klompopening sluit bij dit type klompen goed om de voet zodat er geen klompenriem nodig is. Zie ook afb. 259. Het woord(deel) klomp is fonetisch gedocumenteerd in het lemma ɛklompɛ. De kapklomp die in en rond Venray (L 210) bekend was, was een luxe hoge klomp die versierd was met koperen spijkers. Hij was volgens het Venrays woordenboek (pag. 227), ondanks de hoge kap toch van een leren band voorzien en werd op zondag gedragen.' [N 24, 70b; monogr.]
II-12
|
| 25980 |
hondenmolen |
hondsmolentje:
huntsmø̄lǝkǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Vierkant molentje met slechts één steen, dat in Q 9 door een hond in een ronde ren werd voortgetrokken. Het molentje werd vermoedelijk gebruikt om oliezaden te breken. [N D, add.]
II-3
|
| 28557 |
hongervolk |
arme bijen:
ɛrmǝ bi-jǝ (Q009p Maasmechelen)
|
Bijenvolk dat met te weinig voorraad voedsel de winter ingaat. [N 63, 54d]
II-6
|
| 28524 |
hongerzwerm |
hongerzwerm:
hongerzwerm (Q009p Maasmechelen)
|
Bijenvolk dat door de honger gedreven, kast of korf verlaat. Wanneer er in de woning geen druppel honing en korrel stuifmeel meer is, besluit het bijenvolk tot massale vlucht. Door het feit dat de bijen geen gevulde honingblaasjes hebben, steken zij snel en geducht. Een hongerzwerm komt echter slechts sporadisch voor. [N 63, 37c; N 63, 37e]
II-6
|
| 21043 |
honing |
honing:
oniŋ (Q009p Maasmechelen),
ō.neŋ (Q009p Maasmechelen),
ōnǝŋ (Q009p Maasmechelen)
|
Produkt door de bijen uit bloemvocht of nectar bereid en afgezet in de cellen van de raten. Honing is een zoete stof die door mensen als voedingsmiddel wordt gebruikt. [N 63, 43b; N 63, 111; L 1a-m; L 35, 105; S 14; S 38, JG 1a+1b; JG 2b-5; Ge 37, 128; A 9, 8; monogr.]
II-6
|
| 28549 |
honing halen uit klaver, linde enz |
vliegen op:
vlēgǝ op (Q009p Maasmechelen)
|
Het verzamelen van honing en stuifmeel door de bijen uit klaver, linde enz. [N 63, 51; Ge 37, 81]
II-6
|