e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Maasmechelen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
regels richels: rexǝls (Maasmechelen), rijbalkjes: rejbɛlǝkskǝs (Maasmechelen) De horizontale balkjes die tussen de stijlen bevestigd worden. Zie ook afb. 47. De horizontale balk die de hele muurbreedte overspande, werd in Q 97 de 'kettingbalk' ('kęteŋbalǝk') genoemd. De balken werden met behulp van een pen/gat-verbinding aan elkaar bevestigd. De pen noemde men 'kijl' ('kīl'), het aan elkaar bevestigen van de balken 'angen' ('aŋǝ'). Bij de bovengenoemde houtverbinding bedroeg de doorsnede van het gat altijd het derde deel van de totale breedte van de balk. [N 4A, 52b; N 31, 45 add.; monogr.; div.; Vld] II-9
regenpijp afloopbuis: āflø̜jp˱bȳs (Maasmechelen), āflǫwp˱bȳs (Maasmechelen), buis: bȳs (Maasmechelen), goot: guǝt (Maasmechelen), kandel: kānjǝl (Maasmechelen) De buis die het regenwater vanuit de dakgoot naar beneden voert. [N 64, 149a; L 24, 23b; L 24, 38; L B1, 160b; monogr.; Vld.] II-9
reinigingsvlucht reinigingsvlucht: reinigingsvlucht (Maasmechelen) Vlucht die de bijen ondernemen om de uitwerpselen uit hun lichaam te verwijderen. In de winter hopen zich de onverteerbare resten van het voedsel op in de endeldarm. Wanneer de grens van het zich ophopen is bereikt, dan moeten de bijen zich ontlasten. Zodra de temperatuur na de winter voor het eerst weer 8 à 10 oC is geworden, vliegen de bijen uit om zich van het opgespaarde vuil te ontdoen. [N 63, 56a; Ge 37, 195] II-6
reizen reizen: reizen (Maasmechelen) Vervoeren en verplaatsen van bijenvolken naar vruchtbare drachtgebieden zoals heide en koolzaadakkers. Wanneer men geen of geen goed drachtvelden in de buurt heeft, zal men de bijenvolken verhuizen naar de goede drachtvelden met kar, bijenwagen, vrachtwagen, hondskar of kruiwagen. Zowel korf- als kastimker reizen de bloemen achterna om de nodige honing te kunnen verzamelen. Het reisvaardig maken van de korven vereist minder werk dan dat van de meeste kasten. Maar het reizen moet met zorg gebeuren, bij voorkeur ''s nachts en met het vlieggat gesloten. [N 63, 103a; N 63, 103b; Ge 37, 167; monogr.] II-6
resten van het eten van dieren klatsen: (enk)  klats (Maasmechelen), orten (mv): ørtǝ (Maasmechelen) [L 34, 77b] I-11
reuzel veer: vē̜r (Maasmechelen) Bladvet, vetweefsel tegen de achtervlakte van de buik bij varkens. Het zijn twee platen vet. Men hangt ze op een stok te drogen (P 107a) en vervolgens worden ze in vierkante stukjes gesneden. Algemeen gebruik is dat deze vierkante stukjes worden gebraden tot "kaantjes". Het vet dat na het uitbakken overblijft, gebruikt men als smeer- of bakvet. [N 28, 75; N 28, 76; monogr.] II-1
revers revers: rǝvē̜r (Maasmechelen), rǝvęǝr (Maasmechelen) De omslag van de kraag op de borst. [N 59, 124; N 62, 31d; MW] II-7
ribben in stukken delen koteletten doorsnijden: kǫrtǝlętǝ dōrsnejǝ (Maasmechelen) [N 28, 104; N 28, 106a; monogr.] II-1
ribfluweel, manchester, koordmanchester manchester: manchester (Maasmechelen) Zwaar geribd of glad katoenfluweel voor werkkleding. [N 62, 94; N 59, 201; MW; monogr.] II-7
riek of schop om mestplakken en molshopen te verspreiden sprei(d)mik: spręi̯mek (Maasmechelen  [(met 2 of 3 platte tanden)]  ), strontschup: %%voor de verspreiding van mestplakken en/of molshopen gebruikt men deze%%  riek (Maasmechelen) Termen die niet op een speciaal bij de verspreiding van mestplakken of molshopen gebruikte riek of schop wijzen, zijn aan het eind van het lemma slechts in de woordtypevorm vermeld. Voor de dialectvarianten daarvan zie men de lemmata ''mestriek'' en ''spade, spitschop'', alsmede de schopbenamingen in I.4 onder "gereedschap en gerei in het algemeen". [N 14, 81; N 18, 29; div.] I-2