| 23223 |
kluizenaar |
heremiet:
Van Dale: heremiet, eremiet (<chr.Lat. (h)eremita < Gr. erèmitès), 1. kluizenaar.
heremiet (Q095p Maastricht),
kluizenaar:
kluizeneer (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht)
|
Een man die in een eenzame woning afgezonderd leeft van de wereld, kluizenaar [(h)er(r)emiet]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24095 |
kluizenaarswoning |
kluis:
kluis (Q095p Maastricht),
kluizenaarshuis:
kluizeneershoes (Q095p Maastricht)
|
De woning van zon kluizenaar [kloes]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 18792 |
kluwen |
kluwen:
klo:wə (Q095p Maastricht),
klouwə (Q095p Maastricht)
|
Kluwen. [ZND 01 (1922)], [ZND m]
III-1-3
|
| 21080 |
knabbelen |
knabbelen:
knabbele (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
knauwelen:
knawwele (Q095p Maastricht)
|
knabbelen [knibbele] [N 10 (1961)]
III-2-3
|
| 19043 |
knap meisje |
schoon meidje:
e sjoen meidske (Q095p Maastricht)
|
een schoon meisje
III-1-4
|
| 25031 |
knappen |
barsten:
barste (Q095p Maastricht),
klikken:
klikke (Q095p Maastricht),
knappen:
knàppə (Q095p Maastricht),
knipperen:
knippere (Q095p Maastricht),
open patsen:
ət patsjdə oopə (Q095p Maastricht),
smak:
smak (Q095p Maastricht)
|
met een knappend geluid open springen [knipperen] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 25032 |
knarsen |
knarsen:
knarse (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
knarsje (Q095p Maastricht),
knarsə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
knàrsə (Q095p Maastricht),
knatsen:
kn.àtsjə (Q095p Maastricht),
knersen:
kneerse (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
knēērsə (Q095p Maastricht),
knoersen:
knoorsje (Q095p Maastricht),
kretsen:
krètsə (Q095p Maastricht),
schuren:
sjore (Q095p Maastricht)
|
een scherp, ongelijkmatig, schurend of malend, onaangenaam aandoend geluid voortbrengen [kniersen, knoersen, knarsen] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 21347 |
knecht |
knecht:
knech (Q095p Maastricht),
molenaarsknecht:
mø̄lǝnērskne̜x (Q095p Maastricht),
mulders-/mullersknecht:
møldǝrsknɛ̄.x (Q095p Maastricht)
|
knecht [ZND m] || Molenaarsknecht. Zijn werkzaamheden bestaan erin de molenaar bij het malen te helpen, het graan bij de boeren op te halen en het meel terug te brengen. De woordtypen molenknecht (l 321a, l 361, l 362, l 368, l 370, l 415, l 416, l 417), vaarmolder (P 58), voerman (l 265, P 119, P 120, Q 112, Q 160), voermansknecht (Q 20), vaarknecht (l 289, l 330), uitvaarder (Q 240), rij(d)knecht (l 289), paardsknecht (Q 99*) en ketser (Q 88) zijn specifiek van toepassing op de knecht die het graan ophaalt en het meel thuisbrengt. In P 195 en Q 78 werd het bezorgen door de ɛmolderɛ zelf gedaan. De woordtypen bovenpakker (l 289), loopknecht (l 289), afweger (l 289), luijong (l 289) en halve gast (P 51) duiden knechten aan die een speciale taak in de molen vervullen. De term halve gast werd gebruikt voor een leerjongen die een halve betaling ontving. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel ømolenŋ- het lemma ɛmolenɛ.' [N O, 40e; N O, 40f; N O, 40g; Vds 269; Jan 287; Coe 236; Grof 263; Grof 268; monogr.]
II-3, III-3-1
|
| 33338 |
knecht, algemeen |
boerenknecht:
būrǝknɛx (Q095p Maastricht),
knecht:
knɛx (Q095p Maastricht),
knɛ̄x (Q095p Maastricht),
werklui (coll.):
wɛrǝklȳi̯ (Q095p Maastricht),
werkman:
wɛrǝkmān (Q095p Maastricht)
|
[L 1, a-m; S 26; Wi 8; monogr.; add. uit S 6]
I-6
|
| 34256 |
kneden |
kneden:
knē̜i̯ǝ (Q095p Maastricht),
knęi̯ǝ (Q095p Maastricht),
wassen:
wasǝ (Q095p Maastricht)
|
De boter kneden om de melk, die zich nog tussen de boterdeeltjes bevindt, eruit te drukken. In sommige gebieden werd de boter tegelijkertijd gewassen. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [A 28, 7; L 1a-m; L 1u, 114; L 6, 7; L 22, 8; Ge 22, 8 en 69; R 3, 76 en 77; monogr.]
I-11
|