24862 |
dolle kervel |
kelver:
Spelling: "fonetisch", alles omgespeld
kɛləvər (Q095p Maastricht)
|
Scheerling, dolle kervel (chaerophyllum temulum 30 tot 120 cm groot. De stengels zijn aan de knopen verdikt en meestal rood gevlekt; de bladeren zijn dubbel geveerd, behaard, en de omwindseltjes hebben gewimperde blaadjes; de bloemen zijn wit; de vrucht [N 92 (1982)]
III-4-3
|
18983 |
dom |
dom:
den dom (Q095p Maastricht),
dn dom (Q095p Maastricht),
dom (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
dòm (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
dóm (Q095p Maastricht),
domkerk:
domkèrrek (Q095p Maastricht),
n domkèrk (Q095p Maastricht),
niet slim:
neet slum (Q095p Maastricht),
simpel:
simpel (Q095p Maastricht),
stom:
sjtom (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stom (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
stóm (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht)
|
dom || een dom persoon [domoor, dommerik, dotskop] [N 85 (1981)] || Een dom, domkerk. [N 96A (1989)] || niet gemakkelijk denkend, beperkt van verstand, dom [dom, stom, lomp] [N 85 (1981)] || stom, dom
III-1-4, III-3-3
|
23551 |
domine salvam fac reginam nostram |
domine salvam fac:
domine salvam fac (Q095p Maastricht),
domine, salvam fac (Q095p Maastricht),
domine salvam fac reginam nostram:
domine salvam fac riginam nostram (Q095p Maastricht),
domine salvam reginam:
Domine salvam reginam nostram (Q095p Maastricht)
|
Het gezang na de hoogmis voor de regerende vorst(in), in Nederland: "Domine, salvam fac Reginam nostram"; in België: "Domine, salvum fac Regem nostrum". [N 96B (1989)]
III-3-3
|
24099 |
dominicaan |
dominicaan:
dominicaan (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
preekheer:
preekhier (Q095p Maastricht)
|
Een Dominicaan [Dómmenekaan, preekheer, preekhier]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
22409 |
domino |
domino:
domino (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dōmīnō (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
2, a) Karnevalskostuum; b) Persoon in een domino.
domino (Q095p Maastricht)
|
Domino: 1) spel. || Het spel met 28 stenen die op één zijde met ogen of een punt gemerkt zijn (van dubbel blank tot dubbel zes) die tegen elkaar gelegd m oeten worden zó dat telkens gelijke ogen aan elkaar sluiten en waarbij iedere speler probeert domino te worden, d.w.z. zi [N 88 (1982)]
III-3-2
|
18799 |
domme man |
domme mens:
’nen dómme mins (Q095p Maastricht),
dommerik:
dommerik (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
dòm.mərik (Q095p Maastricht),
dòmmarik (Q095p Maastricht),
dómmerik (Q095p Maastricht),
ezel:
ezel (Q095p Maastricht),
stomkop:
stom kop (Q095p Maastricht),
stommeling:
stómmeling (Q095p Maastricht),
stôməling (Q095p Maastricht),
stommerik:
sjtommərik (Q095p Maastricht),
stommerik (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stommərik (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
stómmerik (Q095p Maastricht),
stuntelaar:
stuntəleer (Q095p Maastricht),
sufferd:
sufferd (Q095p Maastricht),
uil:
uil (Q095p Maastricht),
uilskop:
uilskop (Q095p Maastricht)
|
dommerik || een dom mens || een dom persoon [domoor, dommerik, dotskop] [N 85 (1981)] || niet gemakkelijk denkend, beperkt van verstand, dom [dom, stom, lomp] [N 85 (1981)] || stommeling || stommerik
III-1-4
|
18800 |
domme vrouw |
bluts:
blöts (Q095p Maastricht),
cibol:
cf. VD (fr.) s.v. "ciboule"= grove bieslook; cf. Verdam Middelnederlandsch Handwoordenboek p. 124 s.v. "Chibole". Zie cipel; cf. p. 125 s.v. "cipel"= ui, ajuin. Zie ook WNT III-2, kol. 2030 s.v. "cibolle". Zie siepel. Vgl. WNT XIV kol. 1332 s.v. "siepel - ciepel, cibol"1. ui; 2. In toepassing op personen: een rare siepel = een rare sijs ...
sebol (Q095p Maastricht),
dom schroet:
ə dòm sjrōēt (Q095p Maastricht),
dulletje:
d‧ölləkə (Q095p Maastricht),
dutsje:
dutske (Q095p Maastricht),
lut:
lut (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
lutje:
lutteke (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
oele:
oele (Q095p Maastricht),
stomme lut:
sjtom lut (Q095p Maastricht),
trut:
trut (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
tut:
tut (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht)
|
dom wijf || domme, onbeduidende vrouw || een dommme vrouw [lut, kul, dulleke] [N 85 (1981)] || onbeduidende, domme vrouw
III-1-4
|
31202 |
dommekracht |
winde:
wen (Q095p Maastricht)
|
Werktuig om zware voorwerpen op te tillen. Het bestaat uit een zware kast, waarin een getande stang met haak door middel van een zwengel omhoog en omlaag kan worden bewogen. De dommekracht wordt onder het op te heffen voorwerp geplaatst. Zie ook afb. 3. [N 33, 219]
II-11
|
17908 |
dompelen |
dompelen:
do:mpələ (Q095p Maastricht),
dompələ (Q095p Maastricht),
doom.pələ (Q095p Maastricht),
doompele (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
doompələ (Q095p Maastricht),
dómpele (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
ps. of toch omspellen volgens IPA: [dØmp\\l\\]?
do:mpələ (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dopen:
deupe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
duipe (Q095p Maastricht),
duipə (Q095p Maastricht),
duwen:
duie (Q095p Maastricht),
insteken:
instekə (Q095p Maastricht),
onderduwen:
onderduje (Q095p Maastricht),
oonderduie (Q095p Maastricht),
oondərduijə (Q095p Maastricht),
soppen:
soppe (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
soppə (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
sòppə (Q095p Maastricht)
|
(in het water) dompelen [ZND 01 (1922)], [ZND 23 (1937)] || dompelen [ZND 01 (1922)] || Dompelen: geheel doen onder gaan in een vloeistof (dompelen, duwen, soppen, onderduwen). [N 84 (1981)] || in een vloeistof dompelen [dopen, doppen, dompelen] [N 91 (1982)]
III-1-2, III-4-4
|
24310 |
donderbeestje |
donderbeestje:
donderbieske (Q095p Maastricht),
dòndərbieskəs (Q095p Maastricht)
|
donderbeestje: Kent u in uw dialect een woord om de zeer kleine zwarte beestjes aan te duiden die mij naderend onweer ploseling op de mens komen zitten? [N100 (1997)]
III-4-2
|