24950 |
draaikolk |
draaikolk:
drejkollek (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
drèj-kollek (Q095p Maastricht),
drèjkòllik (Q095p Maastricht),
drèjkóllək (Q095p Maastricht),
drèèj kaolək (Q095p Maastricht),
dréjkaollək (Q095p Maastricht),
kolk:
kollek (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
kollik (Q095p Maastricht),
kōlək (Q095p Maastricht),
kóllək (Q095p Maastricht),
neer:
neer (Q095p Maastricht)
|
kolk, plaats in water waar een snel ronddraaiende stroom is die voorwerpen kan meeslepen en naar beneden trekken [willing, wieling, waal, wolf, draaipol] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
22680 |
draaiorgel |
draaiorgel:
Ss. sub orgel.
drejölleger (Q095p Maastricht),
drejörregel (Q095p Maastricht),
orgel:
ölleger (Q095p Maastricht),
örregel (Q095p Maastricht)
|
Orgel: b) draaiorgel.
III-3-2
|
33445 |
draaipin van een zware deur of poort |
teulder:
tø̄ldǝr (Q095p Maastricht)
|
Aan de onderkant (soms ook bovenkant) draait een zware deur of poort op een ijzeren pin die een deel van het gewicht opvangt en voorkomt dat de deur scheef komt te hangen. De benamingen voor deze zware draaipin hangen soms samen met die voor de scharnierpinnen aan de zijkant van de deuren; zie daarvoor de aflevering over de huizenbouw, deel II, afl. 9. Voor het type turen, vergelijk Rhein.Wb s.v. Turen. Achter in het lemma zijn enkele benamingen apart opgenomen voor de holte (vaak een steen) waar de pin in draait. [N 4A, 50; monogr.]
I-6
|
24311 |
dracht, drachtig zijn |
dracht:
drach (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
dracht (Q095p Maastricht),
drag (Q095p Maastricht),
WBD/WLD
dràch (Q095p Maastricht),
jongen:
WLD dn hoond krijg jónge, d\\ knien heet jóng\\ óp
jóngə (Q095p Maastricht),
kip:
WLD
mèt kip (Q095p Maastricht),
ww. heeft jongen op:
Endepols
heeft jonge op (Q095p Maastricht),
ww. is drachtig:
drachtig (Q095p Maastricht),
drachtige (Q095p Maastricht),
drechtig (Q095p Maastricht),
drechtige (Q095p Maastricht)
|
dracht ve moederdier || Hoe noemt u de dracht van honden, katten, konijnen etc. (kipsel) [N 83 (1981)]
III-4-2
|
34160 |
drachtig |
vol:
vǫl (Q095p Maastricht)
|
[N 3A, 33]
I-11
|
33873 |
drachtige merrie |
veulenmeer:
vø̄lǝmēr (Q095p Maastricht)
|
De merrie "behoudt", als men na een drietal weken zekerheid heeft dat ze drachtig is; bij een miskraam "verwerpt" ze. [JG 1a, 1b; N 8, 50a]
I-9
|
17806 |
dragen |
dragen:
drage (Q095p Maastricht),
drāge (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
drāgə (Q095p Maastricht),
drâgə (Q095p Maastricht)
|
dragen [DC 02 (1932)], [ZND 25 (1937)], [ZND m]
III-1-2
|
25127 |
dragen, gezegd van ijs |
al dragen:
⁄t ies dreug ál (Q095p Maastricht),
dik ijs:
dik (Q095p Maastricht),
dragen:
drage (Q095p Maastricht),
dragen (Q095p Maastricht),
dráágə (Q095p Maastricht),
t iēs dreuch (Q095p Maastricht),
ət ies dreug (Q095p Maastricht),
⁄t ies dreug (Q095p Maastricht),
dragend ijs:
dragend ies (Q095p Maastricht),
hel ijs:
hèl ies (Q095p Maastricht),
houden:
hèlt (Q095p Maastricht),
sterk genoeg zijn:
stèrrək gəhóg zĭĕn (Q095p Maastricht)
|
dragen gezegd van ijs waarop men kan lopen [lijden, helen, houden] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
20236 |
drager van de doodskist |
drager:
dreger (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht),
dréger (Q095p Maastricht),
slippendrager:
?
slippendreger (Q095p Maastricht)
|
drager van de lijkkist || een drager van de lijkkist [dreëjer] [N 96D (1989)] || persoon die slippen van rouwkleed (over de kist) draagt
III-2-2
|
20233 |
drager van een doodskist |
lijkendrager:
liekedreger (Q095p Maastricht)
|
drager van de doodkist
III-2-2
|