e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Maastricht

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
droge verfstoffen groenspaan: grø̄nspān (Maastricht), loodwit: lutwet (Maastricht) De poedervormige, kleurgevende bestanddelen van een verf. In dit lemma zijn de benamingen voor een aantal droge verfstoffen waarmee men vroeger zelf verf maakte, bijeengeplaatst. Rubriek A bevat algemene benamingen voor droge verfstoffen, terwijl onder B tot en met H de termen voor respectievelijk witte, gele, rode, blauwe, groene, bruine en zwarte verfstoffen zijn opgenomen. Droge verfstoffen werden in L 330 bewaard in 'laden' ('lājǝ'), 'trommels' ('trǫmǝls'), 'bussen' ('bø̜sǝ') en 'doosjes' ('dø̄skǝs'), in K 353 in 'vaatjes' ('v'tjǝs'), in Q 113 in 'blikken bussen' ('blekǝ bøs'), in L 328 in 'blikken bussen' ('blekǝ bø̜s'), in Q 121 in een 'blikken doos' ('blē̜xǝ duǝs'), in L 163 in 'tonnen' ('tonǝ'), in L 267 in 'tonnetjes' ('tø̜nkǝs') en 'houten kistjes' ('hǫwtǝ kesjǝs'), in Q 71 in 'houten bakjes' ('hōtǝn b'kskǝs'), in Q 203 in 'houten tonnetjes' ('hǭtǝ tønǝkǝs'), in Q 113 in 'houten tonnen' ('hōtǝ tǫnǝ'), in P 219 in een 'verfton' ('v'rǝftǫn'), en in L 414 in een 'papieren buil' ('papīrǝ bø̜jl'). [N 67, 1a; N 67, 1b; N 67, 2; N 67, 5-9; monogr.] II-9
drogen, droog worden (van gemaaid gras) afsterven: āfstęr(ǝ)vǝ (Maastricht) Het droog worden, gezegd van gemaaid gras. [N 14, 90; monogr.] I-3
drogen, vooreesten eesten: ēstǝ (Maastricht) De kieming stopzetten door het groenmout te laten drogen in de wind of het groenmout onderwerpen aan een inleidend droogproces op de vooreest. Zie ook het lemma ''moutzolder, vooreest''. [N 35, 12; N 35, 19] II-2
dromer dromer: druimer (Maastricht) dromer III-1-4
dronkaard zatlap: zaa.tlap (Maastricht), zaatlap (Maastricht, ... ), zāātlap (Maastricht, ... ), zààtlap (Maastricht), záátlap (Maastricht), záátlàp (Maastricht), De maan waos ¯ne zaatlap, mer, es ¯r neuchter waos, ¯ne fijne sjrienewèrreker  zaatlap (Maastricht), ut-jes op de aa  zaatlap (Maastricht), zatte, een -: Dao lepe väöl zate Mèt vastelaovend zuuste eigelik wienig zate  zate (Maastricht), zuiplap: zoeplap (Maastricht, ... ), zōēplap (Maastricht), zōēplàp (Maastricht), Vreuger waos heer ¯nen oppassende mins, meh nao d¯n doed van z¯n vrouw is ¯t ¯ne zoeplap gewoorde  zoeplap (Maastricht) dronkaard || dronkaard; Hoe noemt U: Iemand die voortdurend dronken is (dronkaard, zatlapper, zwanzer, boemelaar, alcoholist) [N 80 (1980)] || iem. man of vrouw die dronken is || zatlap || zuiplap III-2-3
dronken afgeladen: aofgelaoje (Maastricht), beschonken: besjőőnke (Maastricht), boven theewater: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m  bovə tējwatər (Maastricht), dronken: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m  droŋkə (Maastricht), een stuk in zijn hakken: e stök in zien hakke (Maastricht), een stuk in zijn kraag: n stuk in zunne kraag (Maastricht), verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m  ə støͅk eͅn zinə krāx (Maastricht), in de olie: in den olie (Maastricht), te diep in het glaasje geloerd hebben: te deejp in et gleejske geloert höbbe (Maastricht), te diep in het glas gezien: verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m  tə dèp eͅn ət glōͅs gəzējn (Maastricht), teut: teut (Maastricht), zat: zaat (Maastricht, ... ), verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m  zat (Maastricht), zāt (Maastricht), zo zat wie een maleier: zoe zaat wie ne melijer (Maastricht) dronken [N 10 (1961)], [ZND 01u (1924)] III-2-3
dronken zijn bezopen zijn: bezope zien (Maastricht), een streep in hebben: n striep in höbbe (Maastricht), een stuk in hebben: n stuk in hubben (Maastricht), een stuk in zijn kont hebben: e stök in zien kont höbbe (Maastricht), e stök in z’n kònt hübbe (Maastricht), een stuk in zijn kraag hebben: e stök in ziene kraag höbbe (Maastricht), hem om hebben: m um höbbe (Maastricht), het om hebben: ut um höbbe (Maastricht), kachel zijn: kachel zijn (Maastricht), teut zijn: teut zien (Maastricht, ... ) dronken [N 10 (1961)] III-2-3
droog blijven droog blijven: druuch blievə (Maastricht), druuch blīēvə (Maastricht), druug blieve (Maastricht, ... ), druug blievə (Maastricht), drŭŭg blievə (Maastricht), drŭŭg blīēvə (Maastricht), droog houden: druug hawe (Maastricht), het blijft droog: ut bleif druug (Maastricht), ⁄t bleif druug (Maastricht), het blijft over: ⁄t blijf euver (Maastricht), het houdt over: ⁄t hèlt euver (Maastricht), het is droog: et is druug (Maastricht), overblijven: euverblieve (Maastricht), euvərblievə (Maastricht), overhouden: euverhawwe (Maastricht), euvər hàwwə (Maastricht), euvər hààwə (Maastricht), t blijft over]: ut helt euver (Maastricht), ədrɛifövər (Maastricht), ⁄t hêll euver (Maastricht), ⁄t hêll over (Maastricht), ⁄t hêll uvver (Maastricht), ⁄t trèk euver (Maastricht) droog blijven hoewel er regen dreigt, gezegd van het weer [t weert heen [N 22 (1963)] || droog blijven, gezegd van het weer [overblijven] [N 81 (1980)] III-4-4
droog weer droog: druug (Maastricht), drŭŭch (Maastricht) droog [DC 45 (1970)], [RND] III-4-4
droogdoek, theedoek doek voor af te drogen: dook veur aof te droge (Maastricht), droogdoek: korte uu  druugdook (Maastricht), poetsdoek: pòtsdook (Maastricht), potdoek: poddook (Maastricht), potdook (Maastricht, ... ), poͅt˂dōk (Maastricht), pòtdoek (Maastricht), pòtdook (Maastricht) de doek waarmee het afgewassen vaatwerk wordt gedroogd; zijn er verschillende soorten [DC 15 (1947)] || Hoe noemt u de doek waarmee men afdroogt? [N105 (2000)] III-2-1