| 31711 |
bovenste handvat |
(bovenste, bovelste, lange, grote, achterste) kruk:
kręk (Q089p Martenslinde)
|
Het bovenste handvat van de steel van de zeis, dat in de linkerhand wordt gehouden. Doorgaans is dit het lange T-vormige handvat, zoals beschreven in de algemene toelichting van deze paragraaf en in de toelichting bij het lemma ''steel van de zeis''; daar zijn ook de opgaven opgenomen waar het bovenste handvat kort en recht is of waar dit bovenste handvat ontbreekt (model B). Om de varianten van de substantiva onder één woordtype bijeen te houden en een vergelijking met de opgaven voor het onderste handvat te vergemakkelijken, zijn de adjectiva (bovenste, lange, grote, enz.) als facultatief in het hoofdwoordtype opgenomen. Zie afbeelding 4, A1 en B1.' [N 18, 67b; N C, 3b1; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 19630 |
bovenverdieping |
bovenverdieping:
bu̯oͅvəvərdīpiŋ (Q089p Martenslinde)
|
bovenverdieping [ZND 01 (1922)]
III-2-1
|
| 18953 |
braaf |
braaf:
brāf (Q089p Martenslinde, ...
Q089p Martenslinde),
ich wil ins zien of ste zals braaf zien (Q089p Martenslinde)
|
braaf [ZND 01 (1922)] || braaf (wijs) [ZND 04 (1924)] || Ik wil eens zien of (dat) ge braaf zult zijn ! [ZND 46 (1946)]
III-1-4
|
| 33653 |
braakland |
braak:
bru̯ok (Q089p Martenslinde),
braakland:
bruǝklant (Q089p Martenslinde)
|
Stuk land of akker dat men één of meer jaren onbewerkt laat liggen alvorens het opnieuw te beploegen. [N 11, 6; N 27, 4b; N 27, 31; N 11A, 135; A 10, 4; A 33, 12; A 33, 14a; JG 1a, 1b, 2a, 2b, 2c; L 22, 13; L 1a-m; L 1u, 22; L 19b, 1a; S 4; Ale 253; monogr.]
I-8
|
| 33654 |
braakliggen |
braakliggen:
bruǝklegǝ (Q089p Martenslinde)
|
Land of een akker voor een tijd, soms voor meerdere jaren, onbebouwd laten liggen. Naast de werkwoordelijke woordtypen als braken en braakliggen komen er in dit lemma ook woordtypen voor die bijvoeglijk van aard zijn. Deze hebben grammaticaal de functie van een bepaling van gesteldheid bij de werkwoorden (laten) liggen en zijn, b.v. het land ligt braak, is hard, woest en b.v. het land (voor) vogelwei laten liggen, (in de) dries laten liggen enz. [N 11, 5; N 11, 6; N 11A, 134a; N 11A, 135; N 27, 4b; L 1a-m; L 22, 13; JG 1a, 1b, 1d; S 4; Wi 43; Ale 253; monogr.]
I-8
|
| 31545 |
braam |
bramen:
brēmǝn (Q089p Martenslinde)
|
Rubus fruticosus L. Het bekende moeilijk te verwijderen doornige gewas in wegbermen, aan bosranden en dergelijke met tot 3 meter lange gestekelde takken, die vaak boogvormig overhangen, en zwarte (onrijp: rode) samengestelde smakelijke vruchtjes. De gewone braam bloeit van mei tot juli met witte tot roze bloempjes. Ook in cultuur om de eetbare vruchten. De vraag in de enquête van J. Goossens is gesteld vanwege de braamtakken in verband met de vervaardiging van korven. Deze worden gemaakt van strowissen en de lange taaie braamtakken die van hun doornen zijn ontdaan. [JG 1a, 1b; A 13, 5b; RND 82; monogr.]
I-5
|
| 24501 |
braambes |
bramelen:
zie ook ZND01 u (geen verzamelfiches)
bruoͅməl (Q089p Martenslinde)
|
braambes [ZND 01 (1922)]
III-4-3
|
| 33295 |
braambessen |
bramelen:
bruǫmǝlǝ (Q089p Martenslinde)
|
Als aanvulling op de vraag die in het lemma Braam is behandeld werd ook geïnformeerd naar de benamingen van de vrucht van de braamstruik. [JG 1b gedeeltelijk, 1c, 2c]
I-5
|
| 24474 |
braamstruik |
bramelenstruik:
zie ook ZND32
bruoͅmələstrōk (Q089p Martenslinde)
|
braamstruik [ZND 01 (1922)]
III-4-3
|
| 20788 |
braden |
braden:
broͅi̯ə (Q089p Martenslinde)
|
vlees braden en vlees bakken [ZND 01 (1922)]
III-2-3
|