| 26668 |
rosmolen |
mange (fr.):
manéézje (Q204a Mechelen),
ps. boven de "è" staat nog een lengteteken; deze combinatieletter is niet te maken/om te spellen.
manèjge (Q204a Mechelen),
manège (fr.):
mǝnęi̯.žǝ (Q204a Mechelen)
|
De oudste machine die voor het dorsen werd gebruikt. Een paard leverde hier de drijfkracht. Algemeen wordt onder manège een constructie verstaan bestaande uit een vertikale as die door een horizontale boom, waar een paard is voorgespannen, in beweging wordt gebracht. Door middel van een kardan-koppeling wordt die draaiende beweging doorgegeven aan een horizontale as die door de wand van de schuur naar een machine werd geleid en deze aandrijfkracht leverde. In dit geval wordt door de rosmolen een trommel aangedreven waarin de halmen gedorst werden. Vergelijk ook het lemma ''rosmolen'' in de aflevering over de molenaarsterminologie, wld II,3, blz. 163.' [N 14, 7; JG 1a, 1b; monogr.] || dorsmachine: draaiend wiel met boom dat door een trekpaard wordt voortgedreven om de dorsmachine te doen werken [N 14 (1962)]
I-4, I-7
|
| 33901 |
rotstraal |
rotstraal:
rǫtštrǭl (Q204a Mechelen)
|
Ziekte bestaande in een rotting van de hoornstraal van de hoef, vooral tengevolge van het onhygiënische omstandigheden op stal zoals het langdurig staan in vochtige mest en urine, waardoor de hoeven verweken. Uit de straalgroeve loopt een wit, stinkend vocht. Als de straallederhuid eveneens wordt aangetast, kan kreupelheid optreden. Zie ook het lemma ''straalkanker'' (7.31). Zie afbeelding 15.' [A 48A, 18; N 8, 90l; N 52, 32c; monogr.]
I-9
|
| 20447 |
rouwsluier aan een hoed |
hul:
hul (Q204a Mechelen),
sluier:
(sjluijer) (Q204a Mechelen),
treurband:
troerband (Q204a Mechelen)
|
rouwsluier(s) aan een hoed [N 25 (1964)]
III-2-2
|
| 21330 |
royaal |
goedgeefs:
gootgêfs (Q204a Mechelen)
|
gul [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 17767 |
rug |
rug:
ruk (Q204a Mechelen, ...
Q204a Mechelen),
rök (Q204a Mechelen),
rùk (Q204a Mechelen)
|
rug [DC 01 (1931)], [SGV (1914)]
III-1-1
|
| 32882 |
rug van het blad van de zeis |
rug:
røk (Q204a Mechelen)
|
De opstaande stevige rand aan de buitenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 5. [N 18, 68e; JG 1a, 1b]
I-3
|
| 33198 |
rug, aangeaard stuk |
berm:
bɛrǝm (Q204a Mechelen)
|
De verhoogde rug of wal die ontstaat bij het aanaarden van de aardappelen. Bij holvoor(de) heeft betekenisoverdracht plaatsgevonden; het is eigenlijk de open voor naast de rug. [N 12, 27; monogr.]
I-5
|
| 17640 |
ruggengraat |
rugstrang:
rukstrank (Q204a Mechelen),
rökstrāānk (Q204a Mechelen)
|
rug: ruggegraat [ruggestrang, ruggegraat] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 17641 |
ruggenwervel |
rugwervel:
rukwervel (Q204a Mechelen),
wervel:
wervel (Q204a Mechelen, ...
Q204a Mechelen)
|
[N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 33989 |
rugnet |
vliegennet:
[vliegennet] (Q204a Mechelen)
|
Vliegennet dat over de rug van het paard wordt gehangen. Een groot aantal opgaven zijn benamingen voor het vliegennet in het algemeen. Zie voor de fonetische documentatie het lemma Vliegennet [JG 1a; N 13, 83c]
I-10
|