| 20180 |
bevallen |
een kindje krijgen:
ən kientjə krīēgə (L265p Meijel),
kindje krijgen:
kiendje kriegen (L265p Meijel),
kopen:
koejpen (L265p Meijel)
|
Bevallen: een kind ter wereld brengen (bevallen, vallen, een kindje krijgen, kinderen winnen, omschudden, kopen). [N 84 (1981)]
III-2-2
|
| 19259 |
bevel |
bevel:
bevel (L265p Meijel, ...
L265p Meijel,
L265p Meijel,
L265p Meijel),
commanderen (<fr.):
(werkw.).
komməndeerə (L265p Meijel)
|
een opdracht waaraan gehoorzaamd moet worden [bevel, beveel, last, orden] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 19258 |
bevelen |
bestellen:
bəstéllə (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
bevelen:
bevele (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
bevelen (L265p Meijel, ...
L265p Meijel),
commanderen:
(werkw.).
komməndeerə (L265p Meijel)
|
een opdracht waaraan gehoorzaamd moet worden [bevel, beveel, last, orden] [N 85 (1981)] || iemand nadrukkelijk of met gezag opdragen iets te doen [heten, hieten, ordenen, bestellen, bevelen] [N 85 (1981)]
III-1-4, III-3-1
|
| 33843 |
bevend schudden met de huid |
rij(e)ren:
rīrǝ (L265p Meijel)
|
Rillen, beven, huiveren, vooral na zware arbeid, bij koude en uit angst. [N 8, 66 en 68]
I-9
|
| 34411 |
bevruchte ooi |
drachtige ooi:
draxtǝgǝ ōi̯ (L265p Meijel)
|
[N 77, 35]
I-12
|
| 33361 |
bewaarplaats van bieten en groenvoer in de stal |
voerhuis:
[voerhuis] (L265p Meijel)
|
De plaats in de stal waar bieten en groenvoeder worden bewaard voor direct gebruik. De grote voorraad bevindt zich buiten de stal. De in de stal bewaarde hoeveelheid is voldoende voor enkele keren voederen. Sommige woordtypen benoemen niet een specifieke opslagplaats voor bieten en groenvoeder, maar duiden in het algemeen de ruimte aan waarin men dit voeder opslaat. Zie voor de fonetische documentatie van de woorden (voerhuis), (voederij), (voerij) en (voerderij) het lemma "voorstal, voedergang" (2.2.5). [N 5A, 34c]
I-6
|
| 25573 |
bewerken van het deeg op de werktafel |
doorslaan:
dø̜rslǭ (L265p Meijel),
droogwerken:
drȳǝxwē̜rǝkǝ (L265p Meijel),
platslaan:
platslaan (L265p Meijel)
|
De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.]
II-1
|
| 23560 |
bewieroken |
wieroken:
wierke (L265p Meijel),
wiruəke (L265p Meijel)
|
Wieroken, bewieroken [wiereke?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 25231 |
bewolking |
grauw:
groaw (L265p Meijel),
lucht:
de lòcht (L265p Meijel),
lŏcht (L265p Meijel)
|
bewolking, zwerk, wolkendek [schoft] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25107 |
bewolkte lucht |
bewolkte lucht:
de lucht den himmel is bewolkt ge ziet gèn sterren (L265p Meijel)
|
Hoe zegt men in uw dialect: De lucht, de hemel is bewolkt, je ziet geen sterren. [DC 30 (1958)]
III-4-4
|