| 25987 |
standerd |
standerd:
standǝrt (L265p Meijel)
|
De zware verticale houten balk waar de vierkante romp of molenkast van de standerdmolen op rust. Zie ook afb. 12. [N O, 42a; A 42A, 90; Sche 12]
II-3
|
| 25960 |
standerdmolen |
kastmolen:
kāst[molen] (L265p Meijel),
standerdmolen:
standǝrt[molen] (L265p Meijel)
|
Vierkante, houten windmolen die om een zware verticale spil kan draaien. Zie afb. 6 en 13. Het woordtype gesloten standerdmolen (l 330) verwijst naar een standerdmolen waarbij het onderstel met planken is afgedekt waardoor een bergruimte ontstaat. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel -ømolenŋ het lemma ɛmolenɛ.' [N O, 32a; A 42A, 52; Sche 3; A 42A, 93]
II-3
|
| 30590 |
standolie |
standolie:
stant˱oli (L265p Meijel)
|
Lijnolie die gedurende 8 à 10 uur tot 3000 C. werd verhit. De lijnolie wordt daardoor stroperig en lichtgeel of groen van kleur. [N 67, 13d]
II-9
|
| 30602 |
standolieverf |
standolieverf:
stant˱olivɛ̄rǝf (L265p Meijel)
|
Verf die is samengesteld uit oude standolie, terpentijnolie en zuivere verfstoffen. Standolieverf wordt vooral voor schilderwerk binnenshuis gebruikt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '-(verf)' het lemma 'Verf'. [N 67, 19d]
II-9
|
| 33847 |
stapvoets gaan |
stappen:
stapǝ (L265p Meijel)
|
De langzaamste gang van het paard (stap, draf, galop) waarbij de vier voeten in de volgende volgorde opgeheven en weer neergezet worden: links achter, links voor, rechts achter, rechts voor, links voor, rechts achter, rechts voor en links achter. Zijn de vier hoefslagen niet duidelijk hoor- en zichtbaar, dan noemt men de stap onregelmatig. Zie afbeelding 8. [N 8, 81a]
I-9
|
| 21166 |
station |
statie (<lat.):
statie (L265p Meijel),
Opm. is verouderde benaming.
staasie (L265p Meijel),
station:
station (L265p Meijel)
|
de plaats van aankomst en vertrek van treinen [station, statie, halte] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 26273 |
staven |
staven:
stāvǝ (L265p Meijel)
|
De spijlen van het rondsel of van de wieg in zowel de water- als de windmolen. Zie ook afb. 58. In de meeste watermolens uit het onderzoeksgebied was het rondsel vervangen door een, vaak metalen, kamrad. De benamingen voor de kammen van dit soort raderen zijn geplaatst in het lemma ɛkammenɛ.' [N O, 14b; N O, 50f; Vds 92; Jan 103; Coe 83]
II-3
|
| 21260 |
steeg, steegje |
gevel:
gèvel (L265p Meijel),
steeg, steegje:
stoeg (L265p Meijel),
straat, straatje:
strootje (L265p Meijel),
strötjə (L265p Meijel)
|
een smalle, armoedige straat [slop, straatje, steeg, gats] [N 90 (1982)] || steegje; Hoe noemt men een smal - tussen de huizen? [DC 31 (1959)]
III-3-1
|
| 17821 |
steek |
steek:
steek (L265p Meijel),
stę̄k (L265p Meijel)
|
De doorgehaalde draad in de groef; ook de manier van naaien. [N 60, 111a] || priestersteek met een ronde luifel
II-10, III-1-3
|
| 30828 |
steek -als eenheid van maat |
steek:
stę̄k (L265p Meijel)
|
Benaming voor verschillende maten of de eenheid van maat. Er zijn diverse eenheidsmaten van de schoenmakers. Men kent een Franse steek van 2/3 cm en een Engelse van 8,5 mm. Volgens de informant van L 293 wordt de Hollandse maat weinig gebruikt; bij deze is maat 45 30 cm. De Franse maatberekening berust op het berekenen van de balmaat en de andere maten op de lengte van de leest, die in Franse steken is aangeduid. De verhouding van steken tot centimeters is: drie steken is gelijk aan twee cm. [N 60, 152c]
II-10
|