e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Moelingen

Overzicht

Gevonden: 788

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
beeld beeld: beeld (Moelingen) Beeld. [Willems (1885)] III-3-2
beemd beemd: bi̯ɛ̄mt (Moelingen) Het begrip beemd is, getuige ook de bronnenopgave bij dit lemma, vaak afgevraagd. Op grond van de informatie die de informanten bij hun antwoord gaven, springen er twee betekenissen uit van beemd. De eerste is ø̄lager gelegen, vochtig weilandø̄ en de tweede is ø̄hooiweide of hooilandø̄. Een aantal informanten vermeldt erbij dat beemd weiland is aan de Maas of aan een beek. Enkele andere bijvoegingen zijn: ø̄slechte wei met veel onkruidø̄, ø̄grasland zonder omheiningø̄, ø̄weiland met enkele bomenø̄, ø̄stuk zure grondø̄. De lage ligging wordt nogal eens als een slechte eigenschap, als minderwaardig, gewaardeerd. Sommige informanten geven aan dat een beemd iets anders is dan een broek. Mede door de diverse bijvoegingen bij de antwoorden zijn de beemd-opgaven daarom niet verwerkt in lemma 1.3.2 ɛlaaggelegen weidegrondɛ, waarin de broek-opgaven domineren. Binnen de woordtypen beemd en band/bend is niet altijd met zekerheid te zeggen of ze enkel- of meervoud zijn. Waar dit met zekerheid te zeggen is, is dit aangegeven.' [N 14, 53; N 14, 52; N 14, 50a; N 14, 50b; N 6, 33b; N P, 5; JG 1a, 1b, 1c; L 19b, 2aI; L 1a-m; L 4, 40; A 10, 4; S 2, 5, 43; Wi 6; RND 20; Vld.; monogr.] I-8
bek bek: bek (Moelingen), muil: moel (Moelingen) bek [Willems (1885)] || muil [Willems (1885)] III-4-2
bekeuren proces maken: e proces mwaken (Moelingen) beboeten [ZND 36 (1941)] III-3-1
bemesten bemesten: bǝmęstǝ (Moelingen), mesten: mestǝ (Moelingen) De in dit lemma opgenomen woorden betekenen "mest in het land doen, het land vruchtbaar maken met stalmest". Ze worden doorgaans gebruikt in combinatie met "akker", "(stuk) land" e.d., ook al is dit object - behoudens een enkele uitzondering - bij de onderstaande woordtypen er niet bij vermeld. Voor mesten in de zin van "mest naar het land brengen" en "mest over het land uitspreiden" zie men de lemmata mest uitrijden en mest verspreiden. [JG 1a + 1b; N 11, 14; N 11A, 1; L 1a -m; L 31, 18; S 23; mongr.] I-1
bergx berg: dər bēͅ.rəx (Moelingen), bergen (mv.): mv.!  bérrəch (Moelingen) berg || berg (bergen) [RND] III-4-4
besteken vieren: iemend veeren (Moelingen, ... ) Iemand besteken (ter gelegenheid van zijn naamfeest). [ZND 33 (1940)] III-3-1, III-3-2
bestelwagen camionnette (fr.): p. 6: Een tegenstelling tussen Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg.  camionnette (Moelingen) bestelwagen III-3-1
betalen betalen: ver is dof  doe moos gēld hebben vĕr te hainen betale (Moelingen) Hoe zegt ge in uw dialect: "ge moet geld hebben om kunnen te betalen"of "ge moet geld hebben om te kunnen betalen"? De gehele uitdrukking weergeven. [ZND 36 (1941)] III-3-1
beurs, overrijp murg: meurg (Moelingen) overrijp, murw [ZND 31 (1939)] III-2-3