| 17587 |
ringbaard |
bakkebaard:
ba.kəbâ.t (Q252p Moresnet)
|
ringbaard [N 10b (1961)]
III-1-1
|
| 33582 |
ringen, randen verwijderen van peulvruchten |
vimmen:
vēͅ:mə (Q252p Moresnet)
|
I-7
|
| 24234 |
ringmus |
veenmus:
veͅ‧n.mø͂i.s (Q252p Moresnet)
|
ringmus (14 bijna gelijk aan de huismus, maar chocoladepetje en -plekje op de wang; broedt meer in hol hout; vaak op trek in flinke troepen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 33231 |
rode biet |
karoot:
kǝrūǝt (Q252p Moresnet)
|
Beta vulgaris L. var. rubra L. Deze bietensoort hoort eigenlijk onder de groenten uit de moestuin, en daardoor in de aflevering over de boerderij en het erf, maar is toch hier ondergebracht vanwege "lexicale nabijheid" met biet, kroot. De knollen met een doorsnee van 8-10 cm worden gekookt en warm of koud als salade gegeten. De knollen en het kookvocht hebben een felle donkerpaarse kleur. [A 4, 26d; A 13, 2a; A 49, 1b; L 20, 26d; monogr.]
I-5
|
| 33841 |
roepen van de hengst naar de aankomende merrie |
joechelen:
juxǝlǝ (Q252p Moresnet)
|
Bij het naderen van de hengst joechelt (juicht) de merrie naar de hengst, die deze roep op zijn beurt beantwoordt met onder meer te rauwen, hummelen, joechelen e.d. In dit lemma zijn ook de enkele antwoorden uit vraag N 8A, 1c (zachtjes hinniken van de merrie tegen het veulen) ondergebracht, omdat zij enkel in dit kader passen; de gestelde vraag leverde geen enkele specifieke term op. [N 8, 47; N 8A, 1b en 1c]
I-9
|
| 32976 |
rogge |
rog(ge):
rǫgǝ (Q252p Moresnet)
|
Secale cereale L. Tot in de jaren vijftig het meest geteelde graangewas in Limburg, met uitzondering van Haspengouw, waar tarwe de meest verbouwde graansoort was. Men zaait ongeveer 170 kg rogge per hectare. Het koren-gebied in dit lemma wijkt aanzienlijk af van dat in het lemma ''graan, koren'' (1.2.1); vergelijk de kaarten die bij de lemma''s getekend zijn. Zie voor de benaming koren en voor de fonetische documentatie van het woord [koren] in het gebied waar ''koren'' zowel de algemene benaming alsook de benaming van de rogge is, het lemma ''graan, koren'' (1.2.1). Zie afbeelding 1, a. [JG 1a, 1b; L 34, 55b; L lijst graangewassen, 6; S 30; Wi 52; monogr.; add. uit N 15, 1a]
I-4
|
| 17931 |
rondslenteren, ronddolen |
zwensen:
šwēͅ.nsə (Q252p Moresnet)
|
lopen: zonder doel rondlopen (over straat) [vendele, zwaddere, rakke] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 33810 |
roodbont paard |
getekend wie een koe:
jǝtēkǝnt wi ǝn kō (Q252p Moresnet)
|
Bruin paard, rood-wit gevlekt als een koe. [N 8, 63d, 63e en 63g]
I-9
|
| 24237 |
roodborstje |
roodborstje:
ru‧ə.bøͅə.skə (Q252p Moresnet),
roodkeeltje:
(roodkeeltje)
ru‧ə.ke‧l.šə (Q252p Moresnet)
|
roodborst (14 bekend genoeg vanwege de rode borst [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 20676 |
room |
room:
rōm (Q252p Moresnet)
|
Het vette deel van de ongekookte melk dat boven komt drijven, als men de melk rustig laat staan. [N 6, 15a; N 16, 17; L 6, 15; L 14, 22; JG 1a, 1b, 2c; A 7, 15; A 39, 7a; Wi 53; Gwn 10, 1; monogr.]
I-11
|