| 31225 |
koper |
koper:
kō.pǝr (L288p Nederweert)
|
In zuivere toestand een roodachtig-bruin metaal, zeer rekbaar en weker dan smeedijzer. Geelkoper of messing is een legering van koper met ca. 30 tot 40% zink en meestal een weinig tin. [N 66, 58a-b; monogr.]
II-11
|
| 31180 |
koperslager |
koperslager:
kō.pǝrslēgǝr (L288p Nederweert)
|
Ambachtsman die koperen voorwerpen vervaardigt voor huishoudelijk gebruik. Zie ook de paragraaf over de koperslager. Het woord ɛpompenmakerɛ werd in Venray (L 210) en omstreken ook gebruikt voor een loodgieter. Vgl. het lemma "loodgieter".' [N 66, 54a; L 34, 17a-b; Wi 2 add.; monogr.]
II-11
|
| 24193 |
koperwiek |
franse klijster:
franse kliester (L288p Nederweert),
klijster:
begin-k misschien o.i.v. trek-lijster; comm. van Weijnen: zeer goed mogelijk
kliester (L288p Nederweert),
oranje klijster:
oranje kliester (L288p Nederweert)
|
koperwiek || koperwiek (21 lijkt op zanglijster [019], maar met rossige plek op zij en vleugel; alleen op trek en s winters, meestal in grote troepen; roep schril [srieieieie]; zachte zang [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 19582 |
kopje |
bak:
bak (L288p Nederweert),
tot 1950 tas was toen verfijnd taalgebruik
bak (L288p Nederweert),
tas:
tas (L288p Nederweert, ...
L288p Nederweert)
|
een kop koffie [SGV (1914)] || kopje
III-2-1
|
| 22740 |
kopjeduikelen |
kuilekop schieten:
koelekop schete (L288p Nederweert, ...
L288p Nederweert)
|
duikelen, voorover vallen [stulpe, stölpe] [N 10 (1961)] || Kopje duikelen
III-3-2
|
| 19325 |
koppig |
koppig:
köppig (L288p Nederweert),
raaskoppig:
raosköppig (L288p Nederweert),
wars:
wē̜rs (L288p Nederweert)
|
[JG 1a; A 48A, 41a; N 8, 64h]koppig [SGV (1914)] || koppig, dwars
I-9, III-1-4
|
| 19326 |
koppig zijn |
bokken:
bókke (L288p Nederweert)
|
koppig zijn
III-1-4
|
| 26164 |
kopspie |
kopspieën/-spijen:
kǫpspējǝ (L288p Nederweert)
|
De wiggen waarmee de roeden aan de voorzijde in de askop worden vastgezet. [N O, 3c; A 42A, 77]
II-3
|
| 34200 |
kopziekte |
kopziekte:
kopzekdjǝ (L288p Nederweert)
|
Door de overgang van de stal naar de weide treden stoornissen op in het maagdarmkanaal na plotselinge opname van grote hoeveelheden eiwit uit het jonge gras. Kopziekte komt vooral in het voorjaar voor. Bij een acuut verloop is er een potselinge aanval van krampen, waarbij alle ledematen, hals, hoofd, ogen en oren betrokken zijn. De opeenvolgende krampgolven nemen in hevigheid toe, totdat de dood volgt door een hartkramp (Berns 1983, blz. 137). Door de boeren wordt kopziekte vaak verward met melkziekte. Het zijn allebei zogenaamde deficiëntieziekten: bij kopziekte gaat het dan om een gebrek aan magnesium, bij melkziekte aan calcium. Zie ook het lemma ''kopziekte'' in wbd I.3, blz. 474-475.' [N 3A, 79; A 48A, 3; monogr.]
I-11
|
| 20109 |
korenbloem |
korenbloem:
koeërebloom (L288p Nederweert),
kōrǝblōm (L288p Nederweert),
reugel:
rø̄gǝl (L288p Nederweert)
|
Centaurea Cyanus L. Een niet meer zo algemeen voorkomende plant met blauwe bloemen, een spinselachtig behaarde stengel en dunne lancetvormige bladeren, die groeit in korenvelden, op zandgronden en in bermen. De plant bloeit van juni tot augustus en varieert in hoogte van 30 tot 60 cm. [A 13, 14; L 34, 31; monogr.; add. uit JG 1b] || korenbloem
I-5, III-4-3
|