| 17722 |
afloeren, bespieden |
afloeren:
aaflore (L288p Nederweert)
|
kijken: afloeren [aafvinke] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 19872 |
afrikaantje |
stinkerd:
stînkert (L288p Nederweert)
|
Afrikaantje (tagetes patula). De bladeren zijn samengesteld en tevens ovaal. De bloemkorfjes staan op zeer verdikte stelen. Het zijn lage plantjes, welke vaak gebruikt worden voor randen en mozaïek-perken. De bloemen zijn donkergeel, meest met bruin gekle
III-2-1
|
| 34245 |
afromen |
aflaten:
āflǭtǝ (L288p Nederweert)
|
De room van de melk scheppen. Men kon de room van de melk scheiden door met een houten latje de room tegen te houden, terwijl de ontroomde melk door de tuit van de in schuine stand gehouden roomschotel wegvloeide. Een andere methode was de melk overgieten of aflaten in een andere kruik of emmer, terwijl men de aan de oppervlakte gevormde room tegenhield door blazen. Een modernere manier van scheiden van room en melk gebeurde met de melkmachine of centrifuge. [A 23, 3; Lu 1, 3; JG 1a, 1b, 1d; Vld.; monogr.]
I-11
|
| 33866 |
afscheiding als teken van hengstigheid |
veem (vademen):
vē̜m (L288p Nederweert)
|
[N 8, 45, 46 en 48]
I-9
|
| 32755 |
afschepschop |
schoepje:
sxø̄pkǝ (L288p Nederweert),
steekpannetje:
stę̄kpɛnkǝ (L288p Nederweert)
|
Een afschepschop is een schop die men gebruikt bij het spitten, om de ruwe en vaak begroeide bovenlaag van de uit te spitten voor af te scheppen en in de open voor te deponeren. Vergelijk ook het vorige lemma. Zoals uit enkele termen blijkt, betreft het vaak een schop die ook voor ander schepwerk gebruikt wordt. [N 11A, 149b; N 18 add.; div.]
I-1
|
| 33086 |
afsteker |
bijsmijter:
bīi̯smitǝr (L288p Nederweert)
|
Bij het bergen van de oogst in de schuur zijn altijd twee, soms ook drie personen betrokken. De afsteker (dit lemma) werpt de schoven van de oogstkar naar beneden; de tasser (lemma ''tasser in de schuur'', 5.1.13) tast de schoven op in het schuurvak. Als de afstand tussen de afsteker en de tasser te groot is geworden wanneer men al hoog is gevorderd op de tas, worden de schoven door een derde persoon (lemma ''bijgooier'', 5.1.14) doorgegeven. Dit lemma bevat de benamingen voor degene die de schoven van de kar af aanreikt aan degene die stapelt, of eventueel aan de tussenpersoon. Normaal gesproken is dit een neergaande beweging (af-). Sommige opgaven bevatten het voorvoegsel op-; hierbij moet wel gedacht worden aan een hoger dan de wagen gelegen graanstapel. [N 15, 47; monogr.]
I-4
|
| 33031 |
aftrekken, uitwinnen |
uitdraaien:
ut˱drɛi̯ǝ (L288p Nederweert)
|
Na het inkappen rolt de maaier met de mathaak de halmen samen en haalt ze naar zich toe. Het is de "tweede fase" van de zichtbehandeling. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en bij het lemma ''afleggen'' (4.4.3) bij het maaien met de zeis. [N 15, 16g; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 23, 16.2; L 48, 34.2; Lu 2, 34.2; monogr.; add. uit N 15, 16i]
I-4
|
| 21383 |
aftroggelen |
afbannen:
aafbanne (L288p Nederweert)
|
troggelen (af~) [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 34002 |
aftuigen |
afdoen:
āf˱dōǝn (L288p Nederweert)
|
Het paard van het trektuig ontdoen door de verschillende delen van het paardetuig los te gespen en af te nemen. [JG 1b; N 8, 97b]
I-10
|
| 24848 |
afvallen van bladeren |
ruzelen:
ruûzele (L288p Nederweert)
|
afvallen v bladeren enz.
III-4-3
|