19692 |
hakmes |
heep:
hiep (L367p Neerglabbeek),
wapen:
woape (L367p Neerglabbeek)
|
breed hakmes || een kleine bijl om dunner hout te klieven
III-2-1
|
33153 |
haksel |
haksel:
hɛksǝl (L367p Neerglabbeek)
|
Het kortgehakte stro, op de snijbok of in de hakselmachine, werd vroeger, samen met haver, gekookt en aan de beesten gevoerd. Als het iets grover gesneden was werd het ook wel als strooisel in de potstal gebruikt. Zie ook het lemma ''bussel kort stro'' (6.1.29). Zie voor de fonetische documenatie van het woorddeel [stro] het lemma ''stro'' (6.1.24). [JG 1b, 2c; L 1, a-m; L 26, 11; S 12; Wi 51; monogr.]
I-4
|
17810 |
halen |
halen:
halə (L367p Neerglabbeek)
|
halen: Moeder, bij wie moet ik geld halen ? [ZND 44 (1946)]
III-1-2
|
32987 |
halm, stengel van de graanplant |
spier:
spē.r (L367p Neerglabbeek)
|
De graanhalm is de meestal ronde en gelede stengel van de te velde staande graanplant. Hier het algemene woord, dat veelal ook de benaming voor de gehele graanplant is. Een aantal termen (bv. spier, spit, ...) wordt niet alleen gebruikt voor de stengel van de te velde staande graanplanten, maar ook -en blijkens een niet gering aantal aar-opgaven wellicht nog meer- voor de geoogste en gedorste graanstengels, de strohalm; zie de toelichting bij het volgende lemma ''strohalm'' (1.3.2). Veelal zijn ze ook toepasselijk op de grasspriet (zie het lemma ''grasspriet'' (1.5) in aflevering I.3), enkele zelfs op de graankorrel (zie het lemma ''graankorrel'' (2.6) in deze aflevering). Voor een aantal plaatsen werd het tweelettergrepige ''spieren'' als enkelvoud opgegeven. Zie afbeelding 2, a. [N P, 4b; JG 1a, 1b; L 1, a-m; S 12; Wi 13; monogr.]
I-4
|
33927 |
halster |
bindhalster:
bęi̯njtjhɛlstǝr (L367p Neerglabbeek)
|
Stel van leren riemen - eventueel touwen - of kettingen dat het paard om het hoofd heeft als het niet ingespannen is. Aan de halsterring wordt de lijn of ketting gehecht waarmee het paard in de stal of op de weide wordt vastgebonden of waarmee het wordt geleid. Op sommige plaatsen wordt de term halster ook gebruikt om het Hoofdstel of de Stalband aan te duiden. [JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2b, 2c; N 13, 18a; N 5 A II, 59e add.; monogr.]
I-10
|
20820 |
ham, hesp |
schonk:
sjònk (L367p Neerglabbeek),
šo.ŋk (L367p Neerglabbeek),
verzamelfiche ook mat. van ZND 01 (a-m) (a+b)
soͅnk (L367p Neerglabbeek)
|
ham [Goossens 1b (1960)] || hesp [ZND 24 (1937)]
III-2-3
|
17659 |
hand |
hand:
hant (L367p Neerglabbeek)
|
hand [ZND m]
III-1-1
|
18906 |
handig |
capabel:
Fr. capable
kepabel (L367p Neerglabbeek),
handig:
hejnig (L367p Neerglabbeek),
dèè stielman is doa bezònder (of bezinner) hejnig möt
hennig (L367p Neerglabbeek)
|
bekwaam || vaardig
III-1-4
|
34566 |
handkar |
stootkar:
stytkar (L367p Neerglabbeek)
|
Tweewielige kar die men met de handen voortduwt of trekt. Deze kar heeft twee bomen en zijplanken. [N 17, 15a; N G, 51; JG 1a + 1b; A 42, 4; monogr.]
I-13
|
18256 |
handschoen |
haas:
haus (L367p Neerglabbeek)
|
handschoen - handschoenen [ZND m]
III-1-3
|