| 33647 |
hoogliggende akker |
lichte grond:
lextǝ gront (L368p Neeroeteren)
|
De woordtypen in dit lemma duiden niet alleen op een hoogliggende akker maar ook op hooggelegen grond in het algemeen zoals hei, zandgrond, droge grond. Verder komen er ook plaatsbepalingen voor als op de hoogte en op een berg. [N 11, 2a en 2f; A 10, 4]
I-8
|
| 23277 |
hoogmis |
hoogmis:
de hoemès (L368p Neeroeteren),
de hoeëgmès (L368p Neeroeteren),
de hoëgmes (L368p Neeroeteren),
də hu.əmɛs (L368p Neeroeteren),
də hû.mɛs (L368p Neeroeteren),
hoeëgmes (L368p Neeroeteren)
|
Hoe heet de gezongen mis van de zondag? [ZND 38 (1942)] || hoogmis [RND]
III-3-3
|
| 26374 |
hoogsel |
hoogsels:
hīǝxsǝls (L368p Neeroeteren)
|
Rechtopstaande plank die op de zijwand bevestigd wordt om deze zijwand hoger te maken en zo de laadruimte te vergroten. Het woordtype steekhoogsel duidt een plank aan die boven op de zijleest gezet wordt als extra verhoging. [N 17, 34 + 40 + add; N 18, 99; N G, 60g; JG 1a; JG 1b; JG 2b; A 26, 1 + add, monogr.]
I-13
|
| 33648 |
hoogte in een akker |
heuvel:
hīǝvǝl (L368p Neeroeteren),
rug:
rɛx (L368p Neeroeteren)
|
Verhoging in een akker of hoger gelegen stuk grond. [N 11, 3b; N 11A, 130a; monogr.]
I-8
|
| 23209 |
hoogtijd |
hoogtijd:
hoogtied (L368p Neeroeteren)
|
Hoogtijd. [ZND 01 (1922)]
III-3-3
|
| 22164 |
hooi |
hooi:
huǝi̯ (L368p Neeroeteren),
hōi̯ (L368p Neeroeteren),
hūi (L368p Neeroeteren),
hūi̯ (L368p Neeroeteren),
hű̄i̯ (L368p Neeroeteren)
|
Gemaaid en op het veld drogend of gedroogd gras. In de klankkaart is de klankkleur (eerst velair, dan palataal) en de lengte van de klinker aangegeven; korte klinkers hebben een toevoeging aan het symbool. De aan- en afwezigheid van de j-klank is niet in kaart gebracht, maar uit de varianten in het lemma zelf af te lezen; per aangegeven klankkleur en lengte staan steeds de diftongen vooraan. Wanneer er meer dan één variant voor een plaats was opgegeven, is bij voorkeur het materiaal van de mondelinge enquêtes in kaart gebracht. [N 7, 58; N 14, 88b en 128a; JG 1a, 1b; A 10, 17 en 20; A 16, 1-4; L 1 a-m; L 27, 17; L 34, 70; L 38, 35-36; RND 122; Wi 52; S 14; R (s]
I-3
|
| 32949 |
hooi binnenhalen |
binnenvaren:
bęnǝvārǝ (L368p Neeroeteren),
hooien:
hui̯ǝ(n) (L368p Neeroeteren),
inhalen:
enhālǝ (L368p Neeroeteren)
|
De algemene benaming voor het vervoeren van het hooi, van het veld waar het is gemaaid en gedroogd, naar de boerderij waar het zal worden opgeslagen als wintervoer. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi. [N 14, 117; A 10, 17; A 16, 4b; L 38, 35; Lu 2, 34 II add.; monogr.]
I-3
|
| 32910 |
hooi harken |
hooien:
[hooien] (L368p Neeroeteren)
|
Het werken met de houten hooihark, zwelen. Zie ook de lemma''s over het bijeenwerken van de rijen en de huikelingen in de volgende paragraaf. Het object van de werkwoorden is steeds "het gemaaide gras", "hooi . Voor de fonetische documentatie van het woordtype hooien zie het lemma ''hooien''. [JG 1a, 1b; A 28, 1d; Lu 6, 1d]
I-3
|
| 32919 |
hooi keren |
draaien:
drɛi̯ǝ (L368p Neeroeteren)
|
Als het gespreide gras aan de bovenkant droog is, wordt het omgedraaid. Dit gebeurde met de hooihark (voornamelijk in het noorden van Nederlands Limburg) of met de schudgaffel (voornamelijk in centraal en zuidelijk Limburg). Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi of gras. [N 14, 99; N 4.1 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 34, 2; L 34, 70; monogr.]
I-3
|
| 32903 |
hooien, hooibouw |
hooien:
hūi̯ǝ(n) (L368p Neeroeteren),
hű̄i̯ǝ(n) (L368p Neeroeteren),
hooienstijd:
hūǝstīt (L368p Neeroeteren)
|
De woorden voor het geheel van bewerkingen in de hooibouw te zamen genomen: werken in het hooi op het land. Doorgaans is het algemene begrip "hooien" door een werkwoord uitgedrukt. Soms ook werd het begrip door een zelfstandig naamwoord weergegeven met dezelfde algemene betekenis; deze staan achter in het lemma bijeen. De varianten van het woordtype hooien zijn eerst naar klankkleur (eerst velair en daarna palataal) en dan op lengte (eerst lang, dan kort) geordend. Per klankkleur en lengte staan de diftongen steeds vooraan. Zie ook de klankkaart bij het lemma ''hooi'' (kaart 32). [N 14, 86; N 14, 87; JG 1a, 1b; A 10, 17; A 16, 4; A 28, 1d; L 1 a-m; L 27, 18; S 12; monogr.]
I-3
|