| 24165 |
grote lijster |
grote klijster:
groete klinster (L312p Neerpelt)
|
grote lijster
III-4-1
|
| 21508 |
grove stem |
grove stem:
groof stum (L312p Neerpelt),
ən groͅ.f stəm (L312p Neerpelt),
zware stem:
zwoar stum (L312p Neerpelt),
ən zwōͅr stəm (L312p Neerpelt)
|
grove stem [ZND 24 (1937)]
III-3-1
|
| 32626 |
guano |
guano:
guano (L312p Neerpelt)
|
Guano is een poedervormige meststof, vervaardigd van uitwerpselen, veren en kadaverresten van zeevogels, waarvan zich in de loop van de tijd dikke lagen hebben gevormd op onbewoonde eilanden en klippen met name aan de westkust van Zuid-Amerika (Peru, Chili). Blijkens een aantal opgaven werd guano beschouwd als de oudste of eerst bekende kunstmest of was hij de voorloper daarvan, die vooral vóór de eerste W.O. gebruikt werd. Toen de echte kunstmest zijn intrede had gedaan, werd deze aanvankelijk nog vaak guano genoemd. Met guano, die voornamelijk werd aangewend om pootaardappelen te bemesten, ging men zuinig om: met een oude eetlepel of iets dergelijks werd in ieder pootgat een kleine hoeveelheid van deze meststof op of bij de aardappel gelegd. Volgens de meeste opgaven was guano een stikstofhoudende meststof, volgens enkele andere bevatte hij ook kali en fosforzuur, terwijl hij eenmaal met thomasslakken wordt vergeleken of als zwarte meststof wordt omschreven. Mogelijk werd deze originele vogelmest in het begin van de kunstmestperiode synthetisch nagemaakt en als guano of onder een daarop gelijkende handelsnaam in de handel gebracht. [N P, 8; N 11A, 62a]
I-1
|
| 19103 |
guit, schalk |
bengel:
bengel (L312p Neerpelt),
deugniet:
deugniet (L312p Neerpelt),
kapoen:
kapoen (L312p Neerpelt),
strop:
stroͅp (L312p Neerpelt)
|
guit (grappenmaker) [ZND 01 (1922)]
III-1-4
|
| 21331 |
gulden |
gulden:
gulle (L312p Neerpelt),
ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.
nə ⁄gølə (L312p Neerpelt)
|
gulden [ZND 35 (1941)] || gulden, een ~ [kent uw dialect ook namen als piek, pieterman of andere?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 23267 |
gulden mis |
gulden mis:
de gul mes (L312p Neerpelt),
gulde mès (L312p Neerpelt)
|
De mis op quatertemperwoensdag van de Advent, guldenmis, noodmis [julde maes]. [N 96C (1989)] || Gulden mis (op Quatertemper woensdag in de advent). [ZND 35 (1941)]
III-3-3
|
| 18541 |
gulp van een broek |
piskot:
piskoĕt (L312p Neerpelt),
piskoter (L312p Neerpelt),
piskotje:
piskutje (L312p Neerpelt)
|
gulp, met knoopjes te sluiten voorsplit [rötsj, fluitje] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 19075 |
gunnen |
gunnen:
gunne (L312p Neerpelt),
gunnen (L312p Neerpelt),
gynən (L312p Neerpelt),
ps. omgespeld volgens Frings. Het -tekentje heb ik letterlijk overgenomen.
gə⁄gønt (L312p Neerpelt)
|
Ge moet hem dat geluk gunnen [ZND 24 (1937)] || Ik zal u ook iets gunnen [ZND 24 (1937)] || ze wordt gegund, i.v.m. de openbare verkoping van b.v. een boerderij [de boerderij gaat af?] [N 21 (1963)]
III-1-4, III-3-1
|
| 25142 |
guur, kil en schraal weer |
kil (weer):
kil (L312p Neerpelt),
kil weer (L312p Neerpelt),
zuur (weer):
zoeer weer (L312p Neerpelt),
zoeër (L312p Neerpelt),
zoer weer
zu(ər) wēr (L312p Neerpelt)
|
huiverig, koud, guur weer [grellig, zoer, locht, schrauw] [N 22 (1963)] || kil [ZND 27 (1938)] || kil weer [ZND 27 (1938)]
III-4-4
|
| 29733 |
haag |
heg:
hē̜x (L312p Neerpelt),
hęx (L312p Neerpelt),
hɛx (L312p Neerpelt)
|
Omheining van levend hout ter afpaling van een erf of een stuk land. Men kent verschillende soorten hagen onder andere beukenhaag, elzenhaag, ligusterhaag, meidoornhaag, taxushaag en vlierhaag. [N 14, 62; RND 20; Wi 9; S 13, add.; Vld.; A 25, 4a; L 1a-m; L B2, 279; JG 1b, add.; L 32, 45; monogr.]
I-8
|