e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Neerpelt

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
met afgebarsten korst, gezegd van brood opgebakken brood: opgebakken brood (Neerpelt) De oorspronkelijke vraagstelling in N 29, 70 luidde: "Hoe noemt u brood dat tussen korst en kruin is afgebarsten?" Het feit dat ''kruin kruim'' had moeten zijn, heeft de beantwoording niet noemenswaardig be√Ønvloed. Het lemma valt uiteen in verschilllende grammaticale categorieën.' [N 29, 70; N 29, 69a; monogr.] II-1
met de benen zwaaien en bewegen tijdens het werpen (ze heeft) arbeid: ɛrǝbet (Neerpelt) [N 8, 53] I-9
met de linkerhand met de linkse hand: mei de linksche hand (Neerpelt), nè zijn linksche hand (Neerpelt) met de linkerhand [ZND 37 (1941)] III-1-2
met de poten dicht bijeen staan (te) eng staan: ęŋ stǭǝn (Neerpelt) [N 8, 78a en 78b] I-9
met de poten te ver uit elkaar staan (te) hol staan: hōǝl stǭǝn (Neerpelt), (te) wijd staan: wīt stǭǝn (Neerpelt) [N 8, 78b] I-9
met de schop poten, kuiltjes maken spaden: spǭi̯ǝ (Neerpelt) Het poten met de hand, in tegenstelling tot het poten met de ploeg, bestaat eigenlijk uit drie handelingen: (a) het graven van een kuiltje met de schop ofwel het steken van een gat in de grond met de kruk; (b) het gooien van een pootaardappel in dat kuiltje; en (c) het weer dichtmaken van het gat. In de vragenlijst zijn de handelingen (a) en (b) apart afgevraagd; maar soms hebben de zegslieden toch met één algemene term geantwoord. Deze algemene termen voor poten staan achter in het lemma bijeen; voor de fonetische documentatie daarvan zij verwezen naar het lemma Poten. [N 12, 14 en 15; monogr.] I-5
met de voorpoten harkend over de grond krabben klauwen: klǭu̯ǝn (Neerpelt), scharren: sxɛrǝn (Neerpelt) Met de hoeven in de aarde krabben of wroeten. [JG 1a; N 8, 74] I-9
met de zweep slaan of geluid geven klatsen: kla.tsǝn (Neerpelt), zwepen: zwiǝpǝn (Neerpelt) Het slaan met de zweep brengt een knallend geluid voort. Terwijl in de enquête van J. Goossens het werkwoord zwepen in de jaren vijftig enkel voor Achel (L 282) en Hamont (L 286) werd opgetekend, vermeldt de enquête van P. Willems (1885)het nog voor een groot aantal gemeenten uit de beide Limburgen. Zie in dit verband ook ros voor "paard" (WLD I, afl. 9, p. 5). [JG 1a, 1b, 2c; L 8, 141a; Wi 42; monogr.] I-10
met een drijftol spelen tolleren: /  tolleren (Neerpelt) / [SND (2006)] III-3-2
met grote stappen lopen hennenklossen: henəkloͅsə (Neerpelt), klossen: kloͅsə (Neerpelt) stappen, grote ~ maken [stuppen] [N 10 (1961)] III-1-2