| 21102 |
bijten |
bijten:
1a-m
bèten (Q155a Neerrepen)
|
bijten [ZND 21 (1936)]
III-2-3
|
| 17986 |
bleek |
bleek:
hiè es zoo bleek (Q155a Neerrepen)
|
hij is zo bleek [ZND 21 (1936)]
III-1-2
|
| 25113 |
bliksemen |
bliksemen:
het bliksemt (Q155a Neerrepen, ...
Q155a Neerrepen)
|
bliksemen [ZND 21 (1936)] || het bliksemt [ZND 01 (1922)]
III-4-4
|
| 20693 |
bloedworst |
bloedpens:
bloedpens (Q155a Neerrepen),
bluutpeͅns (Q155a Neerrepen),
pens:
peͅns (Q155a Neerrepen),
rode pens:
rooipens (Q155a Neerrepen)
|
bloedworst [Goossens 2c (1963)], [ZND 21 (1936)]
III-2-3
|
| 17882 |
blutsen |
blutsen:
blètse (Q155a Neerrepen)
|
De appels niet blutsen. [ZND 21 (1936)]
III-1-2
|
| 18143 |
bochel |
kroef:
kroef (Q155a Neerrepen)
|
Hij heeft een bochel. [ZND 21 (1936)]
III-1-2
|
| 33071 |
boekweithok |
rij:
rɛi̯ (Q155a Neerrepen)
|
Vaak worden er geen aparte hokken van boekweitschoven gemaakt, maar wordt elke schoof apart gestuikt; dergelijke stuiken plaatst men dan op rijen. Zie ook de toelichting bij de lemma''s ''boekweitschoof'' (4.6.5) en ''graanhok, stuik, mandel'' (4.6.14). [JG 2c, 2d; Goossens, 1963, krt. 39; monogr.]
I-4
|
| 33316 |
boerderij, algemeen |
boerderij:
burdǝręi̯ (Q155a Neerrepen),
winning:
weneŋ (Q155a Neerrepen)
|
Het gehele complex, alle opstallen te samen genomen. De oorspronkelijke betekenis van hof is "binnenhof, omheinde ruimte"; hier is sprake van ellips uit hofstede, "hoeve". Onder bedrijf is de specifieke betekenis van "boerenbedrijf" te verstaan; het algemene gedoen heeft ook diezelfde specifieke betekenis. De betekenis van labeur en labeuring is hier het gehele complex van het boerenbedrijf, vaak met de bijbetekenis van "waar zwaar werk wordt gedaan"; vergelijk de lemma''s "boeren" (1.1.8) en "werken op de boerderij" (1.3.10). Vele benamingen die voor de boerderij in het algemeen zijn opgegeven, zoals winning en hof, komen ook terug onder de specifieke boerderijnamen, zoals "eigen hoeve" en "pachthoeve". De geografische uitgebreidheden van deze termen verschillen van begrip tot begrip. Zie de betrokken lemmata van deze paragraaf. Staai is oorspronkelijk de benaming van een bepaalde boerderij bij het veer in Wanssum; de benaming correspondeert aan stade, een afleiding van staan. Bij schans wordt aangetekend: "hoeve met water rondom"; bij kraam: $$speciale betekenis$$ "boerderij". Munkhof correspondeert met monnikhof, te verstaan als "abdijhoeve". Kaart 1 is een verzamelkaart; ook de samenstellingen met hof,geleg, plaats en winning van het lemma "grote boerderij" (1.1.2) zijn erin ondergebracht. [A 10, 2a; A 11, 4; L 1, a-m; L 12, 1; L 22, 1; L 38, 20 en 22; S 4; Wi 4; monogr.; add. uit N 5A, 95; L 37, 11a]
I-6
|
| 33511 |
boomgaard |
bogaard:
bōgət (Q155a Neerrepen),
fruitwei:
freutwei (Q155a Neerrepen),
frø̄t[wei} (Q155a Neerrepen)
|
boomgaard [ZND 22 (1936)]
I-7
|
| 33280 |
boon, algemeen |
boon:
bun (Q155a Neerrepen)
|
Phaseolus L. Zoals bij de erwt gaat ook hier het lemma met de algemene benaming vooraf aan de namen van specifieke soorten. Enkelvouden en meervouden zijn apart gehouden. [JG 1a, 1b, 1c; L 1, a-m; L 1u, 21; L 8, 84; L 22, 3a; S 4; Wi 14; monogr.; add. uit N P, 23]
I-5
|