e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Nieuwenhagen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
waterspuier spuier: špø̄jǝr (Nieuwenhagen) De elleboog onderaan het onderstuk van een afvoerbuis. In Q 117 en Q 118 werd het woordtype 'spuier' ook gebruikt voor een afvoer die het regenwater, dat door de dakgoot was opgevangen, rechtstreeks, dus zonder afvoerbuis, naar beneden leidde. [N 64, 149e-f] II-9
watertoren watertoren: wātǝrtūǝrǝ (Nieuwenhagen  [(Oranje-Nassau II / Emma / Hendrik)]   [Laura, Julia]) [N 95, 20] II-5
watervoor watervoor: watervoor (Nieuwenhagen) Een watervoor is een meestal wat diepere voor die men vóór de winter over de akker trekt, om overtollig water te laten afvloeien. Een watervoor kan dwars op de normale ploegvoren liggen, in het midden van de akker (bij uiteenploegen), tussen de delen van een in panden geploegde akker of ook wel om de (reeds ingezaaide) akker heen. In het algemeen brengt men watervoren aan op laaggelegen of natte gronden, akkers met een laagte erin of op een hellende akker om te voorkomen dat de grond wordt uitgespoeld. De benamingen kunnen ook gebruikt worden voor de middenvoor (omdat deze vaak als watervoor fungeert), verder voor de brede of grove voren van een akker die "op de wintervoor" is gelegd om hem te laten uitvriezen of voor ondiepe waterlopen, greppels en geulen in het algemeen. [N 11, 59b; N 11A, 137k; N 11A, 137i add.; div.] I-1
waterzucht water: ət wāātər (Nieuwenhagen), waterzucht: wāātərzog (Nieuwenhagen) Waterzucht: ziekelijke ophoping van vocht in het onderhuidse weefsel en in de lichaamsholten (zucht, het water). [N 84 (1981)] III-1-2
wecken inmaken: imāāke (Nieuwenhagen), wecken: wekke (Nieuwenhagen) wecken; Hoe noemt U: Steriliseren van levensmiddelen in luchtdicht afgesloten flessen (wecken, inmaken) [N 80 (1980)] III-2-3
weduwe widvrouw: widvrouw (Nieuwenhagen) half- of stiefzuster [DC 05 (1937)] III-2-2
weduwnaar widman: widmaan (Nieuwenhagen) weduwnaar [DC 05 (1937)] III-2-2
weekdienst wekendienst: wééëkedeens (Nieuwenhagen) Een wekelijkse mis voor een overledene, weekdienst. [N 96B (1989)] III-3-3
weerbarstig dwars: dwééësj (Nieuwenhagen), obstinaat: ŏbstənāāt (Nieuwenhagen) zich niet schikken, weerbarstig [dwars, nippig, contrare] [N 85 (1981)] III-1-4
weerborstel borstel: bøštǝl (Nieuwenhagen), borstelen (mv.): bøštǝlǝ (Nieuwenhagen), weerwas: wearwaas (Nieuwenhagen), weerwas (Nieuwenhagen) Harde, dikke en stijve stekelharen met een draaiing erin voor op de rug van het varken. [N 76, 13; N 28, 31] || valse kruin, zomaar ergens in het hoofdhaar [wersboorsel, wirborstel] [N 10 (1961)] I-12, III-1-1