| 17979 |
wegkwijnen |
wegkwijnen:
weg kweine (L322a Nunhem),
wegteren:
wegtaere (L322a Nunhem)
|
(Weg)kwijnen: langzaam achteruitgaan, gezegd van een zieke (kwijnen, kwelen, pratten, afteren). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 33663 |
wei |
band:
bānjtj (L322a Nunhem),
wei:
węi̯ (L322a Nunhem)
|
Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.]
I-11, I-8
|
| 18902 |
weigerachtig |
weigerachtig:
weigerechtig (L322a Nunhem)
|
geneigd om te weigeren [weiger] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 33658 |
weiland in het algemeen |
wei:
węi̯ (L322a Nunhem)
|
Het totaal aan grasland waarop men de koeien kan laten grazen en waarop men kan hooien. [N 6, 33b; N P, 5; N 14, 50a; S 43; RND 20; A 10, 3; A 10, 4; monogr.]
I-8
|
| 21789 |
welbespraakt brutaal persoon |
frechmuil:
vrekmoel (L322a Nunhem),
spreekbaas:
sjpraekbaas (L322a Nunhem),
spreker:
eine sjpraeker (L322a Nunhem)
|
iemand die goed kan praten maar daarbij brutaal is [mondfiat] [N 85 (1981)] || welbespraakt; goed, vlot kunnende spreken, woordenrijk [montfiejat] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 32744 |
wendakkerhoeken |
kleine voorkoppen:
klęi̯nǝ vøę̄rkø̜p (L322a Nunhem),
koppen:
de volgende opgaven zijn enkelvoud
kǫp (L322a Nunhem),
oordeinder:
(enkelv nǭrt˱ęi̯nj)
nǭrt˱ęi̯njǝr (L322a Nunhem)
|
Bij het ploegen van de keerstrook of wendakker blijft, behalve als men na elke voor bij het keren de ploeg terugtrekt en aan de kant inzet, aan beide zijden van de wendakker een vierkant of rechthoekig keerstrookje over, dat thans vaak onbewerkt blijft, maar vroeger veelal met de schop (soms met de riek) werd omgewerkt. Een enkele keer diende het voor een ander gewas dan op de rest van de akker verbouwd werd. [N 11, 50b; N 11A, 125c; A 33, 7; N P, 1]
I-1
|
| 32633 |
wentelploeg |
melotte:
mǝlǫt (L322a Nunhem),
wendelploeg:
wɛ ̝ndǝl[ploeg] (L322a Nunhem)
|
Een wentelploeg is een karploeg met tenminste twee ploeglichamen, die - boven elkaar aan de ploegboom bevestigd - elkaars spiegelbeeld vormen en bij het keren samen met de ploegboom 180° worden gedraaid. Aan de boom van zulk een ploeg zitten gewoonlijk ook twee kouters en twee voorscharen. Vroeger kon de wentelploeg ook een voet- of radploeg zijn. Omdat de ploegboom van een dergelijke ploeg niet in zijn geheel gedraaid kon worden, was het dubbele ploeglichaam draaibaar bevestigd aan het achterstuk van de ploegboom. Dit type wentelploeg heet achterwentelaar of staartwentelaar. Een voet- of radploeg met een ploeglichaam dat onder de ploegboom door gewenteld kan worden, wordt wel onderwentelaar genoemd. [JG 1b + 1b; JG 2a-1, 6 ; JG 2b-4, 1; N 11, 30; N 11A, 71 + 72 + 73; N J, 10 add.; N 27, 14 + 15 add.; A 27, 24 add.; monogr.]
I-1
|
| 21486 |
werkdag |
werkdag:
swjerdigse kleijer (L322a Nunhem)
|
door-de-weekse kleren [t s werkendagse dinge, werkdinge] [N 23 (1964)]
III-3-1
|
| 19132 |
werken |
werken:
wêrke (L322a Nunhem)
|
arbeid verrichten [werken, arbeiden, wrochten] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 18915 |
werklustig |
kordaat:
kordoat (L322a Nunhem)
|
niet bang voor moeite [moedig, dapper] [N 85 (1981)]
III-1-4
|