| 18889 |
voornemen |
plan:
plan (L216p Oirlo),
voornemen:
vurneme (L216p Oirlo, ...
L216p Oirlo)
|
voornemen || wat men zich voorgenomen heeft, een plan [opzet, voornemen, plan] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 23989 |
voornemen om niet meer te zondigen |
voornemen om niet meer te zondigen:
vurneme um nie mer te zôndige (L216p Oirlo)
|
Het voornemen om niet meer te zondigen [de vuërzats]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 19007 |
voornemens zijn |
het gaan doen:
ik goi dat doen! (L216p Oirlo),
van plan zijn:
van plan zien (L216p Oirlo),
zijn eigen voornemen:
zien aege vurneme (L216p Oirlo)
|
van plan zijn, het voornemen hebben [getijd zijn/hebben, betijd hebben, vörgers zijn] [N 85 (1981)] || zich voornemen
III-1-4
|
| 17852 |
vooroverduikelen |
tuimelen:
tümelen (L216p Oirlo)
|
tuimelen [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 32668 |
voorploeg |
hoofd:
hø̄ ̝ǝt (L216p Oirlo),
voorploeg:
vør[ploeg] (L216p Oirlo)
|
De voorploeg is het tweewielig voorstel van een zgn. karploeg. Behalve de veelal voor zichzelf sprekende benamingen voor deze voorkar zijn in dit lemma ook opgaven verwerkt, die hetzij een gedeelte van de voorploeg, hetzij het voorstuk van de voetploeg betreffen. Zo werd kop, hoofd, voorstel, voorkant of trekstuk opgegeven als benaming voor a) de voorkant of het opstaande deel van de voorploeg (L 244c, 268); b) het voorste gedeelte van een wentelploeg (L 295) of het mechanisme waarin de ploegboom van de wentelploeg draaibaar is verankerd (Q 162, 198b); c) het voorste gedeelte van een ploeg (K 317, 359, P 107a, Q 111, 162) of van de ploegboom (L 383), waaronder de ploegvoet of het steunwieltje zich bevindt (L 292, Q 9) en waaraan de kam bevestigd is (K 357, Q 96d, 188) of waaraan de ploeg wordt voortgetrokken (K 314, L 270, 282, 424, 429a, P 46, 51) en waar de voorbreedte geregeld wordt (Q 116). Voor de woorden hoofd, kop, kar, ploegwagen en ploegrullen, als benamingen voor andere ploegonderdelen, zie men de lemmata ploeghoofd c.a., ploegwieltje en ploegslede c.a. [N 11, 31.II.k; N 11A, 100a; monogr.]
I-1
|
| 21855 |
voorraad |
voorraad:
vurraod (L216p Oirlo)
|
de hoeveelheid goederen die in een winkel aanwezig is om te verkopen [voorraad, reserve, mörske] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 32643 |
voorschaar |
afschepper:
áfsxø̜pǝr (L216p Oirlo),
voorschaar:
vø̜r[schaar] (L216p Oirlo),
voorschaard:
vø̜r[schaard] (L216p Oirlo)
|
De vóór het kouter geplaatste kleine schaar, die bij het ploegen de bovenste laag van de "harde voor" afschilt en deze met de mest en evt. onkruid in de open voor schuift. De in dit lemma vermelde meervoudsvormen zijn waarschijnlijk verstrekt naar aanleiding van een wentelploeg, die immers van twee boven elkaar staande voorscharen is voorzien. Voor het (...)-gedeelte van varianten zie men het lemma ploegschaar. [JG 1a + 1b + 1c; JG 2c ; N 11, 31.IV.a; N 11, 33f + g; N 11A, 85a; monogr.]
I-1
|
| 21504 |
voorschieten |
voorschieten:
vur-schīēte (L216p Oirlo)
|
Voorlopig voor iemand betalen [verschieten? b.v. ik zal het wel voor u verschieten?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 18278 |
voorschoot, schort (alg.) |
scholk:
schoalik (L216p Oirlo)
|
voorschoot [SGV (1914)]
III-1-3
|
| 31274 |
voorslaan |
voorslaan:
vø̜rslǭn (L216p Oirlo)
|
Met de voorhamer het gloeiende metaal smeden. Dit werk wordt door de smidsknecht gedaan. Hij houdt daarbij de steel van de voorhamer met beide handen vast en slaat op plaatsen van het werkstuk die hem door de smid worden aangewezen. [monogr.; N 69, add.]
II-11
|