| 32927 |
op oppers zetten, opperen |
opeendoen:
ǫbęi̯.ndō.n (L415p Opoeteren)
|
Het bijeenwerken in de grootste soort hooihopen, oppers, die in het veld en direct op de grond, worden gemaakt; ze kunnen wel tot 3 meter hoog worden opgezet. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi. Wanneer het resultaat van de handeling, i.c. de opper, in het woordtype voorkomt, wordt steeds door middel van ø...ŋ verwezen naar de woordtypen van het lemma ''opper''. Om de vergelijking te vergemakkelijken is in dit lemma dezelfde volgorde van woordtypen of afleidingen daarvan aangehouden als in het lemma ''opper''.' [N 14, 111; JG 1a, 1b; monogr.]
I-3
|
| 32920 |
op rijen zetten |
roeden:
rōi̯ǝ (L415p Opoeteren)
|
Het uitgespreide gras dat de eerste droging heeft ondergaan bijeenwerken tot rijen of langwerpige heuveltjes. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: hooi of gras. Wanneer het resultaat van de handeling, i.c. de rij, in het woordtype voorkomt, wordt steeds door middel van (...) verwezen naar de woordtypen van het lemma ''rij, wiers''. Om de vergelijking te vergemakkelijken is in dit lemma dezelfde volgorde van woordtypen of afleidingen daarvan aangehouden als in het lemma ''rij, wiers''. Achter in het lemma staan dan de werkwoorden bijeen die geen formeel verband met de benamingen voor de rij hebben. De kaart bevat de denominatieven van de heteroniemen voor rij, wiers en de werkwoordelijke uitdrukkingen met die heteroniemen, ook geordend zoals in het lemma ''rij, wiers''. [N 14, 100; JG 1b, 1c, 2c; A 10, 18; L 38, 36; monogr.]
I-3
|
| 26281 |
op steek zetten |
op steek zetten:
ǫp stē.k zętǝ (L415p Opoeteren)
|
Kammen op de juiste afstand van elkaar op het rad bevestigen en op een met behulp van een passer aangebrachte lijn afsnijden. [Vds 93; Jan 111; Coe 87; Grof 111]
II-3
|
| 21530 |
op wacht |
op wacht:
oͅpwaxt (L415p Opoeteren)
|
op wacht [ZND A1 (1940sq)]
III-3-1
|
| 21548 |
openbare verkoop |
koopdag:
kuipdaag (L415p Opoeteren),
publieke verkoop:
peblieke verkuəp (L415p Opoeteren)
|
Hoe heet een openbare verkoping bij opbod? [ZND 41 (1943)]
III-3-1
|
| 26546 |
openbreken |
bunkeren:
bø̜ŋkǝrǝ (L415p Opoeteren),
openbreken:
ȳǝ.pǝbrę̄kǝ (L415p Opoeteren),
opvijzelen:
ǫp˲vęjzǝlǝ (L415p Opoeteren)
|
De molenstenen van hun plaats nemen als ze gescherpt moeten worden. Daartoe moet de molenaar de kuip met alle toebehoren rondom de stenen verwijderen. Vervolgens licht hij de loper uit het staakijzer en legt hem omgekeerd naast de ligger, zodat het maalvlak van de loper en ligger bewerkt kan worden. De meeste in dit lemma opgenomen termen veronderstellen de (molen)stenen of de molen als object. [N O, 33g; Vds 199; Jan 178; Coe 160; Grof 194]
II-3
|
| 18218 |
ophanger |
litsje:
litske (L415p Opoeteren)
|
Lintje. Hoe heet het lintje of snoer om een jas op te hangen? [ZND 37 (1941)]
III-1-3
|
| 21275 |
opmaken |
opdoen:
gɛlṭj obdo.n (L415p Opoeteren),
opmaken:
gɛlṭj opma:kṇ (L415p Opoeteren)
|
geld opdoen (opmaken) [RND]
III-3-1
|
| 19235 |
opnieuw beginnen |
opnieuw beginnen:
opnoew beginnen (L415p Opoeteren),
opternieuw beginnen:
oppernoets beginnen (L415p Opoeteren)
|
opnieuw beginnen: veel dialecten kennen nog andere woorden dan opnieuw [ZND 40 (1942)]
III-1-4
|
| 33145 |
opnieuw wannen |
triēren:
triē̜rǝ (L415p Opoeteren)
|
Als men uit het gezuiverde graan het beste zaad wil halen dat zal dienen als zaaigraan, moet men opnieuw wannen. Men draait de wanmolen dan vlug rond zodat al het fijnere graan wegvliegt. Soms gebeurt dit niet met de wanmolen, maar door het graan te zeven; zie het lemma ''zeven met de handzeef'' (6.3.11). De omschrijvende opgaven met behulp van het heteroniem van het lemma wannen, zoals nog eens doordraaien, of voor de tweede keer doorjagen, zijn hier niet opgenomen. [JG 1a, 1b -gedeeltelijk-]
I-4
|