e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Opoeteren

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
uithalen bodemen: bø̜jmǝ (Opoeteren), uithalen: ȳthālǝ (Opoeteren), uitkappen: ȳtkapǝ (Opoeteren) Algemene benaming voor het uitkappen van de groeven van een molensteen. Zie voor meer specifieke handelingen bij het uitkappen van de groeven de lemmata ɛbreed scherpenɛ, ɛhol scherpenɛ, ɛdiep scherpenɛ enzovoorts.' [Vds 222; Jan 201; Coe 175; Grof 205] II-3
uitkomen uitkomen: ű.tko.mǝ (Opoeteren) Het boven de grond uitkomen van het gekiemde zaadkorreltje. [JG 1a, 1b; monogr.; add. uit S 17] I-4
uitmaken wie mag beginnen uitkappen: oetkappen (Opoeteren) Hoe zeggen de kinderen, wanneer ze eerst willen zien wie mag beginnen, b.v. bij het knikkerspel? Vertaal dus en vul aan: We zullen eerst ... [ZND 26 (1937)] III-3-2
uitnodigen noden: niejen (Opoeteren), verzoeken: verzeeken (Opoeteren) uitnodigen (voor begrafenis) [ZND 32 (1939)] III-3-1
uitschelden schelden: sch als in chanter  schellen op iemand (Opoeteren), uitborstelen: oetborstelen (Opoeteren), uitduivelen: oetdievelen (Opoeteren), uitschelden: emə utsjölə (Opoeteren), ēməny(3)̄tšelə (Opoeteren), uitschijten: ēməny(3)̄tšitə (Opoeteren) Op iem. schelden, iem. uitschelden. Geef de gemeenzame uitdrukkingen op en zet tussen twee haakjes welke als "gemeen"of "plat"beschouwd worden. [ZND 34 (1940)], [ZND 34 (1940)] III-3-1
uitspannen uitspannen: ū.tspanǝ (Opoeteren) Het paard losmaken van de kar of het werktuig waarin of waaraan het gespannen is. Bij het uitspannen uit een kar met berries worden de draagriem, de brede buikriem en de strengen losgemaakt. Vervolgens wordt het paard naar de stal geleid. [JG 1b, 2c; N 8, 98b; monogr.] I-10
uitstalling van het allerheiligste uitstelling: uutstelling (Opoeteren) Uitstalling, uitstelling van het Allerheiligste [oessjtellóng van t allerhillieg-ste?]. [N 96B (1989)] III-3-3
uitwijken afzetten: ā.f˲zętǝ (Opoeteren) Als de weg smal is en er komt van de tegenovergestelde zijde een kar af, dan zullen beide voertuigen moeten uitwijken. [JG 1a, 1b; monogr.] I-10
unster ponder: neen: buiten de gewone balans heeft men nog n pinjer: weeghaak zonder gewicht dat verschoven wordt  pinjer (Opoeteren) De Romeinse balans, bestaande uit een stok waarover een gewicht heen en weer geschoven wordt. [ZND 33 (1940)] III-3-1
urineren zeiken: zeikə (Opoeteren) zeiken [ZND A2 (1940sq)] III-1-1