32621 |
kraan van de metalen gierton |
klep:
klęp (L163p Ottersum),
kraan:
krǭn (L163p Ottersum),
lip:
lep (L163p Ottersum)
|
De kraan van de zinken gierton bestaat uit een korte, met een schuif of klep te sluiten buis, die van achteren voorzien is van of zich voortzet in een schuine of opgebogen lip of plaat. Als de kraan geopend is, stroomt de gier uit de ton tegen deze lip op waardoor zij zich in een wijde boog verspreidt. De in dit lemma opgenomen termen hebben achtereenvolgens betrekking op de kraan, het sluitstuk als geheel, het gierverspreidend onderdeel daarvan en de schuif of klep waarmee de kraan geopend en gesloten wordt. [JG 1a + 1b; N P, 6; N 11A, 54c; monogr.]
I-1
|
24196 |
kraanvogel |
kraan:
kraon (L163p Ottersum),
kroenekraan:
kroe.nekraon (L163p Ottersum),
kroene kraone (L163p Ottersum),
kroenekraone (L163p Ottersum)
|
kraanvogel || kraanvogel (114 alleen op trek; nu vrij zeldzaam; in grote V-vormige troepen overvliegend; alleen in Oost-Brabant; overnachtend bij vennen [N 09 (1961)]
III-4-1
|
17918 |
krabben |
jeuksen:
jökse (L163p Ottersum, ...
L163p Ottersum),
krabben:
krabbe (L163p Ottersum, ...
L163p Ottersum),
ziene kop krabbe (L163p Ottersum),
schobben:
schobbe (L163p Ottersum),
schrobben:
sxrobǝ (L163p Ottersum),
schuren:
schōēre (L163p Ottersum, ...
L163p Ottersum)
|
krabben: schuren, krabben tegen jeuk [schobbe] [N 10 (1961)] || krabben: zijn hoofd krabben tegen jeuk [kraowe] [N 10 (1961)] || Met een krabber of andere hulpmiddelen de geweekte varkensharen verwijderen. Door het krabben wordt een zeer dun laagje van de opperhuid eveneens verwijderd. [N 28, 27; monogr.]
II-1, III-1-2
|
25404 |
krabber |
bel:
bɛl (L163p Ottersum)
|
Een meestal kegelvormig metalen werktuig met scherpe onderrand waarmee men de geweekte varkensharen verwijdert. Aan de bovenkant van de krabber bevindt zich een haak waarmee men de na het krabben achtergebleven lange haren uittrekt of de nagels afrukt. Omdat men een krabber vaak zelf maakt of laat maken van restanten van ander, niet meer bruikbaar gereedschap (bv. het blad van een schoffel) komen allerlei vormen voor. Voor het mes waarmee men de geweekte ha-ren en opperhuid van het varken verwijdert zie men het lemma ''mes''. Zie afb. 6. [N 28, 28a; N 28, 36; monogr.]
II-1
|
32072 |
kram |
oog:
(mv)
ōgǝn (L163p Ottersum),
sloop:
slø̄p (L163p Ottersum)
|
Oog, haak of kram waarin het slaghout gestoken werd om het vast te zetten. [N 17, 21; N G, 56g] || U-vormig gebogen ijzerdraad die aan beide einden van een punt is voorzien. [N 54, 18; monogr.]
I-13, II-12
|
33896 |
krampig |
bevangen:
bǝvaŋǝ (L163p Ottersum)
|
Gezegd van een paard dat kramp in de benen heeft. Vooral als de paarden een tijdje gestaan hebben, zijn ze erg stijf in de achterpoten. Het paard gaat als een haan. Zie ook het lemma ''hanetred'' (7.29). [N 8, 94c]
I-9
|
21031 |
kreeft |
kreeft:
krift (L163p Ottersum),
krèft (L163p Ottersum)
|
kreeft
III-2-3
|
24339 |
krekel |
krekel:
kreekel (L163p Ottersum)
|
krekel
III-4-2
|
20804 |
krent |
krent:
krēnt (L163p Ottersum)
|
krent
III-2-3
|
20708 |
krentenbol |
krentenbol:
Syst. WBD
kreentebol (L163p Ottersum),
krentenbroodje:
kreentebreudjes (L163p Ottersum),
krintebreudje (L163p Ottersum),
Syst. WBD
kreentebreudje (L163p Ottersum)
|
Krentenbroodje, krentenbol (krintenbol, briosj, krennee, krennie?) [N 16 (1962)] || verschillende soorten broodjes [N 29 (1967)]
III-2-3
|