e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Overpelt

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
rolletje munten busseltje: ps. omgespeld volgens IPA.  bisəlkə (Overpelt) rolletje centen of kwartjes of andere munten [knappert, lok?] [N 21 (1963)] III-3-1
rond gat boven in de schuurgevel uilegat: ǫi̯lǝgǭt (Overpelt) Boven in de korte gevel van een schuur zijn een of meer ronde openingen zonder glas die dienen ter belichting en beluchting en ook als toegang voor de uil die dan in de schuur muizen kan vangen. In L 211, 290 en 318b is het een halfronde opening. Zie ook het lemma "gat in een klein dagschild" (4.2.10). Het materiaal is ondergebracht in een gecombineerde woord- en klankkaart, te vergelijken met de kaart die is gemaakt van het materiaal van het lemma "kippenuitgang" (kaart 35) en bevat de geografische verspreiding van de benamingen kot, gat en lok, telkens met opgave waar de klinker lang en kort is. De termen almsgat en schallok slaan eigenlijk op de galmgaten van de kerktoren. [N 4A, 44a; N 5A, 73b; N F, 50c; monogr.; add. uit N 64, 153] I-6
rondslenteren, ronddolen lanterfanteren: lantərfantərə (Overpelt), rondbratsen: rōntbradzə (Overpelt), rondjakken: rōntjakə (Overpelt), Overal naar toe gaan.  rōntjakə (Overpelt), rondrakken: rōntrakən (Overpelt), rondratsen: rontratsən (Overpelt), rondschobben: Doelloos rondlopen  rōntschobə (Overpelt), rondslenteren: rōntsleͅntərə (Overpelt), rondzwalpen: rontzwalpən (Overpelt) lopen, gaan; inventarisatie uitdrukkingen; betekenis/uitspraak [N 10 (1961)] || lopen: zonder doel rondlopen (over straat) [vendele, zwaddere, rakke] [N 10 (1961)] || ronddolen [ZND 42 (1943)] III-1-2
rongblokken romblokken: rōmbløk (Overpelt), ronblokken: ronbløk (Overpelt), rongblokken: roŋblø̜k (Overpelt  [(enkelv roŋblǫk)]  ) Twee tot vier dwarsbalken die zowel bij de hoogkar met ladders als bij de langwagen voorkomen en waarin op de uiteinden de rongen gestoken worden. Bij de hoogkar gaat het om blokken waarop de ladders rusten. Deze ladders worden dan ondersteund door de rongen, die in de rongblokken zitten. Bij de wagen gaat het om dwarsbalken die op de langboom bevestigd zijn. Hier ondersteunen de rongen die in de rongblokken zitten de zijwanden van de wagen. [N 17, 12b + 13a + 44f + 44g; N G, 70c; JG 1b; JG 1d; JG 2b; JG 2c; monogr.] I-13
rongen romstekker: rǫmstɛkǝr (Overpelt), rongen: roŋǝ (Overpelt), rongkluppels: roŋkløpǝls (Overpelt) Twee tot acht houten of ijzeren spijlen die op de kar of wagen staan ter versteviging en/of ondersteuning van de zijwand (zowel -plank als -ladder). De rongen zitten bij de wagen in de rongblokken, terwijl ze bij de kar door middel van rongkrammen bevestigd zijn aan de onderzijde van de draagbalken van de karbak. [N 17, 12c + 31 + 44g + add; N G, 60d; JG 1a; JG 1b; JG 2b; JG 2c; Lu 4, 3a] I-13
rongogen klammen: klamǝ (Overpelt) Metalen krammen waarin de rongen gestoken werden om ze aan de draagbalk van de bak te bevestigen. [N 17, 32; N G, 60e; monogr] I-13
roodbonte koe van het donkerrode type kempische koe: kɛmpisǝ [koe] (Overpelt), roodbont (bijvgl. nmw.): rutbǫnt (Overpelt) Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe'' (3.3.1). [N 3A, 121a] I-11
roodborstje roodborstje: roodbeursje (Overpelt), rūtbø͂ͅršə (Overpelt) roodborst || roodborst (14 bekend genoeg vanwege de rode borst [N 09 (1961)] III-4-1
roodborsttapuit tarfiet: tarfiet (Overpelt) roodborsttapuit III-4-1
roof(je) (korst op een wonde) korst(je): korst (Overpelt), kouorst (Overpelt), roof(je): roeëf (Overpelt), rōf (Overpelt), rover: roe:vər (Overpelt) hoe heet de korst die op een wonde komt ? [ZND 41 (1943)] || roof (korst op een wonde) [ZND B1 (1940sq)] III-1-2