| 33383 |
paardekrib |
krib:
krup (Q012p Rekem),
paardskrib:
pē̜ ̞rtskrap (Q012p Rekem)
|
De drink- en voerbak die vóór de paarden langs loopt, op een hoogte van ongeveer een meter. Het voer in de krib is meestal vrij fijn (haver, haksel). Zie ook het lemma "vaste voer- en drinkbak" (2.2.15). [N 5A, 59a en 59b; L 28, 52; L 42, 3; monogr.]
I-6
|
| 33381 |
paardestal |
paardsstal:
pē̜ ̞r(t)s[stal] (Q012p Rekem)
|
De stal of ruimte waar het paard of de paarden staan. Het woordtype voerderij voor voergang in de paardestal kan wel uitbreidend gebezigd worden voor de paardestal in zijn geheel. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). (Paardsstal)-varianten waarvan het (stal)-gedeelte een kleurloze vocaal vertoont, zijn voluit en fonetisch genoteerd, omdat deze tweede component als simplex niet voorkomt met een kleurloze vocaal. Zie de plattegronden van de stallen in paragraaf 1.2. [N 5, 105e; A 10, 9c; L 38, 26; Wi 18; S 50; monogr.; add. uit N 5A, 59 en 73a]
I-6
|
| 29636 |
paardetuig |
paardsgetuig:
pē̜rs˲gǝtȳ.x (Q012p Rekem)
|
De naam voor het paardetuig in het algemeen. [JG 1a, 1b; N 13, 80; monogr.]
I-10
|
| 33320 |
pacht, vruchtgebruik |
pacht:
pax (Q012p Rekem),
tuis:
tǫu̯s (Q012p Rekem)
|
Onder pacht worden drie samenhangende betekenissen verstaan: 1. hetgeen de pachter betaalt: "de pacht betalen"; 2. het vruchtgebruik van de grond: "grond in pacht hebben"; 3. het contract: "de boer heeft nog twee jaar pacht". Tocht hangt, evenals de nevenvorm tucht, oorspronkelijk samen met trekken in de betekenis "telen"; leeftocht is dan "tocht ("vruchtgebruik, pachtcontract") voor het leven". Aan tuis, vergelijk Mnl. tuuscen "dobbelen; bedriegen; ruilen", correspondeert Du. tauschen. Belading en belader corresponderen met belasting. Het feest van Sint Remeis of Sint Remigius, wiens naamdag naar de Romeinse kalender op 1 oktober valt, wordt wel de "huurdag der boerenknechten en meiden" genoemd (naar Jongeneel, 54). Bij boermeste: pachtvergoeding in natura; in plaats van een pachtsom te betalen, mocht de boer het onderhavige land voor één jaar gebruiken, mits hij voor eigen rekening het land een goede organische bemesting gaf. [L 14, 6; L 32, 101; Wi 18; monogr.]
I-6
|
| 21689 |
pacht? |
pacht:
ps. omgespeld volgens Frings.
pax (Q012p Rekem)
|
pacht, het bedrag dat men jaarlijks betaalt, b.v. voor een bank in de kerk [de paacht?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 33333 |
pachtboer |
halfe:
alfǝ (Q012p Rekem),
halfǝ (Q012p Rekem),
pachter:
paxtǝr (Q012p Rekem)
|
Halfer e.d. vanwege de helft, die de pachter van de oogst kon behouden. [S 27; Wi 2; monogr.; add. uit A 10, 2bI]
I-6
|
| 21690 |
pachten |
pachten:
ps. omgespeld volgens Frings.
paxtə (Q012p Rekem)
|
pachten [werkwoord] [paachte?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 24362 |
pad |
kroddel:
kroddel (Q012p Rekem),
kroͅdəl (Q012p Rekem, ...
Q012p Rekem)
|
pad [Willems (1885)], [ZND B2 (1940sq)], [ZND m]
III-4-2
|
| 33037 |
pad aanmaaien |
(het is) opengezicht:
ōpǝngǝzex (Q012p Rekem)
|
Zie het voorgaande lemma; hier de werkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden. [monogr.; add. uit N 15, 25b]
I-4
|
| 21261 |
pad, paadje |
voetpad, voetpaadje:
vōtpēdšə (Q012p Rekem)
|
een wegeltje tussen twee huizen of hagen [ZND B2 (1940sq)]
III-3-1
|