| 24504 |
els |
els:
ɛls (L329p Roermond)
|
Het gebogen, puntige instrument om gaatjes voor het naaien vóór te steken. Men kent een spanels, een doornaaiels en een bros. Dierick zegt op pag. 83: "Het klein en broos werktuig dat een schoenmaker dagelijks te gebruiken heeft is het elsen. Daar zijn er verscheidene grootten en soorten. De elsens om binnenzolen te naaien zijn gekromd en moeten geschikt zijn licht of zwaar volgens het werk; een lang, zwaar elsen is goed voor zwaar manswerk en om in te rijgen. Een zwaar elsen om licht te naaien is altijd af te keuren, daar een fijne draad niet goed sluiten kan in de wijde gaten door het elsen in de binnenzool gemaakt en dus geen vaste naad kan voortbrengen. Gewoonlijk is de punt van een nieuw elsen te dik en moet wat verscherpt worden om goed door het leder te kunnen steken; het gebeurt wel eens dat de punt afkraakt, dit kan hersteld worden met er een aan te slijpen. Het elsen moet in een houten handvatsel vastgezet worden en moet er recht in zitten; het mag noch achteruit noch vooruit hellen en bijzonderlijk niet scheef of men is elke steek in gevaar het te breken, en de hand te kwetsen. [N 60, 176a; N 60, 234; N 60, 176c; S 28; L 5, 62; L B2, 238; L 40, 72; Wi 13; A 27, 17; monogr.]
II-10
|
| 24824 |
elzenkatje |
elzenkatje:
elzenketje (L329p Roermond)
|
elzenkatje
III-4-3
|
| 19686 |
emmer |
emmer:
ømər (L329p Roermond, ...
L329p Roermond),
\'ne zinken ummer \'t Vèlt mit ummers oet de lóch
ummer (L329p Roermond)
|
emmer || emmer van hout [DC 15 (1947)] || emmer van zink of email [DC 15 (1947)]
III-2-1
|
| 17703 |
endeldarm |
aarsdarm:
aarsderm (L329p Roermond, ...
L329p Roermond),
endeldarm:
*
endelderm (L329p Roermond)
|
endeldarm [aarsdarm, enteldeerm, gatdarm, teenentoewt] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 23263 |
engel |
engel:
ingel (L329p Roermond)
|
Een engel [ingel, èngel]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23713 |
engel des heren |
engel des heren:
engel des heren (L329p Roermond)
|
Het "Engel des Heren"of "Angelus", het gebed bij het Angelus-luiden. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23898 |
engelbewaarder |
engelbewaarder:
ingelbewaarder (L329p Roermond)
|
Een beschermengel, bewaarengel, engelbewaarder, schutsengel. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24062 |
engelenmis |
engelenmis:
ingelemis (L329p Roermond)
|
Een Engelenmis, een lijkdienst voor een kind dat jonger is dan zeven jaar en de eerste H. Communie nog niet heeft gedaan. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24313 |
engerling, larve van de meikever |
akkermannetje:
akkerme:nke (L329p Roermond)
|
meikeverlarve
III-4-2
|
| 20333 |
enig kind |
einzig kind:
inzig kiendj (L329p Roermond),
einziges kind:
īnsigs kiejnt (L329p Roermond),
enigst kind:
innigs kiendj (L329p Roermond)
|
een enig kind; een kind dat geen broers of zusters heeft [koekoek, koekoeksjong] [N 87 (1981)]
III-2-2
|