e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren... dialect=L329p plaats=Roermond

Overzicht

Gevonden: 6145

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kettingeg, weide-eg ketting[eg]: keteŋ[eg] (Roermond) De kettingeg bestaat uit een vier-, soms driehoekig raam of slechts uit een losse voor- en achterbalk, waartussen kettingen gespannen zijn. Aan deze kettingen zijn korte en lichte tanden bevestigd. Zie afb. 13 en 14. Met de kettingeg wordt voornamelijk licht werk verricht. Het bekendst is het gebruik als weide-eg. Men bewerkt de weide met de kettingeg om de grasmat luchtiger te maken, om mest te verspreiden en molshopen te slechten. Men kan de kettingeg ook gebruiken om gerooide en in panden gelegde suikerbieten van de aanklevende aarde te ontdoen. Soms wordt met de kettingeg ook akkerland bewerkt. Van enige termen aan het einde van het lemma vindt men de plaatselijke varianten in het lemma ¬¥akkersleep, weidesleep¬¥ vermeld. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''. [JG 1a + 1b + 2c; A 13, 16b; A 40, 10; N 11, 72e + 71 add.; N 11A, 163a + 181f; N 14, 81 add.; N J, 10; N P, 18b; monogr.] I-2
keuken keuken: keukə (Roermond), De maag is in de keuke aan \'t kaoke \'t Keukske is get klein, maar gerefelik Anna haet dao de fien keuke geleerd Onze zoon is \'n gooj keuke gewind  keuke (Roermond) keuken III-2-1
keukenkast keukenkast: keukekas (Roermond, ... ) keukenkast III-2-1
keus keus: de keus (Roermond), keus (Roermond, ... ) het kiezen, de mogelijkheid om te kiezen [keus, keur] [N 85 (1981)] III-1-4
kever, tor kever: kaever (Roermond), kaiver (Roermond), kêver (Roermond) kever || kever, tor [DC 30 (1958)] III-4-2
kibbelen stechelen: sjtechele (Roermond, ... ), sjtègələ (Roermond), stechele (Roermond) het niet eens zijn en ruzie maken over kleinigheden, door wederzijds gebrek aan inschikkelijkheid vooral gezegd van kinderen [stechelen, sechelen, aantelen, akkenaaien, naarswaar-zen, grendelen, stensen, keken, kibbelen] [N 85 (1981)] III-3-1
kiekendief kuikendief: kuukedeef (Roermond) kiekendief III-4-1
kiel boerenkiel: boerekeel (Roermond), jekker: jekker (Roermond), kiel: keel (Roermond, ... ), kiel (Roermond), lang uitspreken  kēēl (Roermond), werkjasje: wirkjeske (Roermond) Hoe noemt men de (korte) werkjas? [DC 09 (1940)] || kiel, blauwlinnen of katoenen jasje van werklieden en boeren [keel, toekiel, kletsjet, plankerten] [N 23 (1964)] || kort werkjasje || Korte werkjas, kiel. Hoe noemt men het kledingstuk, in de regel van blauw, soms van grijs katoen, een enkele maal ook wel van een andere kleur, dat hoofdzakelijk door boeren en landarbeiders, in het werk wordt gedragen? Het kledingstuk valt ruim om het li [DC 14A (1946)] III-1-3
kiem scheut: sjeut (Roermond, ... ), LDB  sjeut (Roermond), WBD-WLD  sjeut (Roermond) De in het rijpe zaad ingesloten aanleg tot een nieuwe plant (kiem, scheut). [N 82 (1981)] III-4-3
kiemen kemen: LDB  keme (Roermond, ... ), kenen: kene (Roermond, ... ), kenen (Roermond), WBD-WLD  keenə (Roermond), opgroeien: opgreuje (Roermond), uitbotten: oetbōtte (Roermond), uitlopen: WBD-WLD  ōētloupə (Roermond) Uit de kiem opgroeien, gezegd van planten (uitbotten, kesemen). [N 82 (1981)] || Uitkomen, gezegd van zaden (kesemen, kersten, kenen). [N 82 (1981)] III-4-3