e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L329p plaats=Roermond

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kuis, ingetogen kuis: kuis (Roermond, ... ), kuus (Roermond) kuis, zuiver [N 96D (1989)] || kuis; rein van zeden; maagdelijk; ingetogen; zich onthoudend van zinnelijk genot [kuis, kies, zuiver] [N 86 (1981)] III-2-2
kuisheid kuisheid: kuusheid (Roermond) Kuisheid, zuiverheid. [N 96D (1989)] III-3-3
kuit kraaltjeskuit: kre:lkeskūūt (Roermond), krelkeskuut (Roermond), ideosyncr.  krelkeskuut (Roermond), WBD/WLD  krélkəskūūt (Roermond), kuit: kunt (Roermond), kuut (Roermond, ... ), kūūt (Roermond), kút (Roermond), WBD/WLD  kūūt (Roermond) Hoe noemt u de eierstokken met eieren of de afgezetten massa eieren van vrouwelijke vissen (kuit, kiet, schot, zaad, schodder, krellekeskuit) [N 83 (1981)] || kuit || kuit (wade) [DC 01 (1931)] || viskuit III-1-1, III-4-2
kunnen kunnen: ki:nne (Roermond), kó:nne (Roermond) kunnen III-1-4
kunstmest kunstmest: køns[mest] (Roermond) Onder kunstmest worden meststoffen verstaan, die - anders dan stalmest, compost, groenmest, gier e.d. - geen organische stoffen bevatten, maar kunstmatig, langs chemische weg bereid zijn. Van de opgesomde woordtypen lijken de meervoudsvormen de veelheid van kunstmestsoorten tot uitdrukking te brengen. Of en waar de woordtypen vette(n) en vreemde vette(n) als enkelvouds- dan wel als meervoudsvormen moeten worden opgevat, kon uit het materiaal niet worden opgemaakt. Met de typen gemengelde stoffen en alle mest ondereen wordt wellicht de zgn. mengmest of samengestelde kunstmest bedoeld, waarin zowel N (stikstof), als P (fosfor) en K (kali) voorkomen. Voorzover met een kunstmestterm uit deze opsomming een bepaalde soort kunstmest wordt (werd) aangeduid, is daarvan achter het nummer van de betreffende plaats melding gemaakt. Voor het (...)-gedeelte van de varianten hieronder zie men het lemma (stal)mest. [JG 1a + 1b + 1c; JG 2b - 4, 8; JG 2c; N 11, 23 + 24; N 11A, 61; N P, 9 + 10] I-1
kunstmest strooien (kunstmest) zaaien: z˙ɛi̯ǝ (Roermond) Het strooien van kunstmest over het land gebeurt met de hand of met een machine. Voor beide zijn de benamingen meestal identiek. Slechts waar er voor het strooien met de hand en het machinaal strooien verschillende benamingen bestaan, wordt dit in het lemma aangegeven door "met de hand", resp. "machinaal" achter het plaatsnummer. [N 11, 24; N 11A, 63a + 64a + 65a; N P, 10a + b; JG 1b add.] I-1
kunstraat kunstraat: kønsrǭt (Roermond) Middenwand van zuivere bijenwas gegoten en voorzien van cellenindruksels op het formaat van fijn werk. Wanneer de kunstraat in het midden van het raam bevestigd wordt, bouwen de bijen het raam uit tot een gelijkmatige raat fijn werk. Kunstraat dient om bijen te dwingen raten in de raampjes te bouwen. [N 63, 14c] II-6
kurkentrekker kurkentrekker: körketrèkker (Roermond) kurketrekker III-2-1
kussensloop kustijk: kösteek (Roermond), geberduurde kösteke Ze pakde alles biejien in \'n aaj kösteek  köstee:k (Roermond), overtrek: \'nen euvertrek óm \'t kösse doon  euvertrek (Roermond), overtreksel: Euvertrèksel euver de sjteul doon  euvertrèksel (Roermond) kussensloop || overtrek || overtreksel III-2-1
kwaad weglopen afhouwen: aafhouwe (Roermond) kwaad weglopen [horsen, hoorsen] [N 85 (1981)] III-1-4