e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=L329p plaats=Roermond

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
verstelbaar luik boven de varkenstrog luik: lūk (Roermond) Boven de varkenstrog bevond zich vaak een verstelbaar voerluik. In L 360 kende men geen luik maar een scherm in de vorm van een rechtopstaande plank. [N 5A, 60e] I-6
verstellen stukkeren: štøkǝrǝ (Roermond) Een lap op de scheur in het kledingstuk naaien of het verstellen of oplappen. [N 62, 43a; N 62, 21b; Gi 1.IV, 50; S 36; MW] II-7
verstevigingsspijlen spleetstekker: šplētštɛkǝr (Roermond) Spijlen die door de korf worden gestoken ter versteviging en ondersteuning van de ratenbouw. Enkele stroringen onder de kop steekt de imker een stuk of drie spijlen loodrecht op de kopspijlen en een stuk lager weer een drietal, terwijl enkele ringen boven de onderkant nog eens een paar spijlen komen. De spijlen zijn doorgaans van sporkehout of de vuilboom gemaakt maar er zijn er ook van wilge-, esse-, populiere-, beuke- en notehout. [N 63, 6b; N 63, 5e; N 63, 6c; Ge 37,14] II-6
verstoppertje spelen bergmannetje spelen: bergmenke (Roermond, ... ), beͅrgmeͅnkə sjēlə (Roermond), /  bergmenke (Roermond, ... ), omstaan: ómsjtaon (Roermond), verbergmannetje spelen: Verbergmenke en naoluiperke sjpele.  verbergme:nke [sjpele} (Roermond), verstoppertje spelen: versjtöpperke (Roermond), vərsjtøͅpərkə sjēlə (Roermond), /  versjoppertje (Roermond), versjtöpperke (Roermond) Het spel waarbij alle personen zich verstoppen, behalve één die alle anderen moet zoeken; bij het doel (bijv. een boom) kunnen de verstopten zich afmelden (op dit spel bestaan vele varianten, misschien kunt u die ook vermelden: de naam en hoe het gespeeld [N 88 (1982)] || Lievelingsspel 3. [SND (2006)] || Verbergmenke*: verstoppertje. || verstoppertje [SND (2006)] || Ómsjtaon: bij het verstoppertje spelen met het gezicht naar de muur gekeerd staan terwijl de ander kinderen, zich verstoppen. III-3-2
versuikeren versokkeren: vǝrsokǝrǝ (Roermond) Hard worden van de honing of het kristalliseren van honing: het overgaan van vloeibare vorm naar vaste. Dan is hij versuikerd. Voor de consumptie is versuikerde of gekristalliseerde honing niet minder geschikt dan de vloeibare. Hieruit blijkt dat de honing niet is verhit. [N 63, 118; Ge 37, 182; monogr.] II-6
verteerde mest oude mest: āi̯ǝ [mest] (Roermond) De termen in dit lemma zijn voor het merendeel van toepassing op mest die lange tijd het onderste of het binnenste deel van de mesthoop heeft gevormd en daardoor goed verteerd is: mest van hoge kwaliteit, die gemakkelijk in kleine delen uiteenvalt. Het onderste uit de mestkuil is vaak zo brokkelig dat het niet met de riek kan worden opgenomen. Deze mest wordt veelal als weidemest gebruikt. Voor sommige termen zie men dan ook het lemma compost. De termen aan het einde van het lemma hebben betrekking op oude, uitgedroogde mest die zijn kwaliteit grotendeels verloren heeft. [N M, 10a; N 11, 27 add.; N 11A, 4a + 4c + 36 + 37; JG 1a + 1b add; div.] I-1
vertinnen vertinnen: vǝrtēnǝ (Roermond) Metaal met een dunne laag tin bedekken om het tegen oxidatie te beschermen. [N 64, 28e; N 66, 36d; N 33, 380] II-11
vertrouwen vertrouwen: vertroewe (Roermond, ... ), vertroewə (Roermond, ... ) iemand of iets betrouwbaar achten [vertrouwen, trouwen] [N 85 (1981)] III-1-4, III-3-1
vervaldag vervaldag: de vervaldaag (Roermond), Opm. St. Andries.  vervaldaag (Roermond) betaaldag, jaarlijkse ~ bij de notaris [bamis?] [N 21 (1963)] III-3-1
vervanger remplaant (fr.): ramplacant (Roermond), rampləsant (Roermond) iemand die in dienst gaat in plaats van een ander [remplaçant] [N 90 (1982)] III-3-1