| 24607 |
heermoes |
paard(s)staart:
pɛrstart (L373p Roosteren),
paardsstaart:
-
pèrsstart (L373p Roosteren)
|
Equisetum arvense L. [DC 17 (1949)] || Equisetum arvense L. Zeer algemeen voorkomend onkruid uit de paardestaart-familie (Equisetum L.) op bouwland, grasland, tuinen en bermen met een rechtopstaande holle stengel, die geleed is en gemakkelijk uiteen te trekken. Op de grens van de afzonderlijke leden bevindt zich een krans van schubben, die de bladeren vertegenwoordigen. Deze sporenplant bloeit van april tot mei en varieert in hoogte van 10 tot 80 cm. In het algemeen bekender onder de familienaam paardestaart. L 214a: "De volksmond zegt dat onderaan de wortel van de katǝstart een gouden knøpkǝ zit." L 250: "Gedroogde blaadjes worden als medicinale thee gebruikt bij pijnlijke urinelozing." De samenstellingen met -staarts zijn verschoven vormen van staart; vergelijk het lemma Ploegstraat in aflevering I.1, blz. 62. [A 17, 5; A 49B, 4; monogr.]
I-5, III-4-3
|
| 18015 |
hees, schor |
hees:
heis (L373p Roosteren, ...
L373p Roosteren),
schor:
schor (L373p Roosteren)
|
schor, schor zijn [ruigsen, hees, gees zijn] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 24168 |
heggenmus |
heggenmus:
eigen spelling; omgespeld
hēGəmøͅš (L373p Roosteren)
|
heggemus (14,5 overal bekend; grauw, zit graag onder en in heggen; nestje heeft mos binnenin; blauwe eitjes; zang helder krinkelend, ook s winters [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 19539 |
heibezem |
heibezem:
heibesem (L373p Roosteren),
heiebèsem (L373p Roosteren)
|
bezem gemaakt van heitakjes (heiwasser, heibezem) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 26734 |
heizode |
heilap:
hęi̯lap (L373p Roosteren)
|
Afgestoken stuk hei. [N 14, 77b; N 14, 77c; N 27, 39h; N 27, 39g; N 18, add.; N 11, add.; S 46; A 39, 15a; A 39, 15b; R 3, 98; L 8, 123; L B2, 274; AGV, k6; monogr.]
I-8
|
| 33726 |
hek aan de ingang van een wei |
varen:
vǭrǝ (L373p Roosteren)
|
In dit lemma zijn vooral de antwoorden ondergebracht van de vragen naar ø̄hek aan de ingang van een weiø̄ (N 14, 67), ø̄een (toegangs)hek, gevlochten van twijgen en opgehangen tussen twee stijlen, dat in een omheining is aangebracht of op een dam (in een sloot) is geplaatstø̄ (A 25, 5a), ø̄een hek, slag- of draaiboom op een doorgang naar akker of weide, of ter versperring van een weg in privaatbezitø̄ (L 19B, 6). [N 14, 67; A 25, 5a; L 19B, 6; Vld.; JG, 2c; monogr.]
I-8
|
| 18998 |
helpen |
helpen:
helpe (L373p Roosteren)
|
helpen (geen context) [DC 37 (1964)]
III-1-4
|
| 34474 |
hen met kuikens |
brok:
brok (L373p Roosteren)
|
Kip die rondloopt met kuikens. Zie afbeelding 9. [A 6, 1c; A 28, add.; L 22, 22; Gwn 5, 15 add.; NE II, 11; L B2, 320; R 3, 40; JG 1a, 1b, 2c; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 19511 |
hengsel |
hengel:
hingel (L373p Roosteren),
hengsel:
hengsel (L373p Roosteren)
|
hengsel van waterketel van koper of ijzeren met hengsel en tuit (hengel, hengsel) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 33944 |
hengstebit |
hengstegebit:
heŋstǝgǝbēt (L373p Roosteren)
|
Bit met een beugel in plaats van een kinketting. [N 13, 50]
I-10
|