| 33164 |
aardappelstruik |
struik:
strou.k (L420p Rotem)
|
Het geheel van de aardappelplant of aardappelbos: wortels, stengels. bladeren en bloemen. In het lemma en op de kaart is aangetekend waar zich de opvallende monoftong /u/ bevindt in struik, terwijl men een diftong of palatalisering zou verwachten; zie Stevens 1951, 249. Voor de fonetische documentatie van de typen aardappel en patat, zie het lemma Aardappel. [N 12, 5; JG 1a, 1b; A 23, 17c; Lu 1, 17c; monogr.]
I-5
|
| 33199 |
aardappelziekten |
krolziekte:
krǫlzektǝ (L420p Rotem)
|
Door de intensieve cultuur van aardappelen en omdat men de pootaardappelen won uit de oogst van eigen veld van het jaar ervoor, was de aardappelplant bijzonder vatbaar voor allerlei ziekten. Het aantal ziekten is dan ook zeer groot en het aantal opgaven voor aardappelziekten navenant. Aan de hand van de opgaven is hier de volgende indeling aangehouden: schimmel- en bacterieziekten, virusziekten en voedingsziekten, telkens, waar mogelijk met enkele onderafdelingen. De bijzonderheden worden in het corpus van het lemma gegeven. Vergelijk ook het WBD, I, aflevering 8, 1478-1480. [N 12, 8; monogr.]
I-5
|
| 33482 |
aardbei |
aardbeer:
irbiər (L420p Rotem),
aardebber:
irɛbīrə īərəbīər (L420p Rotem)
|
[DC GV (1935) M] [ZND 19A (1936)]
I-7
|
| 20735 |
aardbeienvlaai |
aardberenvlaai:
irbirəvlāj (L420p Rotem)
|
Vla met vulling van aardbeien [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 29574 |
aarden pot |
aarden pot:
ī̄ǝrdǝ pǫt (L420p Rotem),
stenen pot:
stęjnǝ pǫt (L420p Rotem)
|
Aarden pot, bleekbruin van kleur. Dorren (Valkenburgs Woordenboek) merkt op pag. 15 over de term baar op: ø̄̄Naar de grootte onderscheidt men één-, twee- en drieschildersbaren, wijl ze gemerkt zijn met één, twee of drie schildjes (reliefstempels), met een inhoud van circa 20, 30 en 40 liter.ø̄̄ De driekroonse pot was een verglaasde pot voor het inmaken van zuurkool, braadworst en bonen. De pot was gemerkt met drie kroontjes en had een inhoud van 20 tot 50 liter. Het woordtype driekronenpot duidt waarschijnlijk een vergelijkbare pot aan. Zie hiervoor ook de toelichting bij het lemma ɛstroopvatɛ in wld II.2, pag. 59.' [N 49, 103b; L 1a-m; L 32, 15a; L 32, 15b; R 3, 5; S 1; monogr.]
II-8
|
| 19509 |
aardewerk |
aardewerk:
ārdəwɛrk (L420p Rotem),
zegt jongere generatie
ārdəweͅrək (L420p Rotem),
aardwerk:
ārtwɛrk (L420p Rotem),
ɛ̄rtweͅrək (L420p Rotem)
|
aardewerk (eerdegoed, gleiwerk) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 17653 |
aars |
vot:
vot (L420p Rotem)
|
[JG 1a, 1b; N 8, 13, 32.9 en 35]
I-9
|
| 22741 |
aas in het kaartspel |
aas:
aoze (L420p Rotem),
aast:
arten aost (L420p Rotem),
rutən ōͅst (L420p Rotem),
šəpən aost (L420p Rotem, ...
L420p Rotem),
en steeds lijk in mes
arten enst (L420p Rotem),
eu zoals in het Franse meurt
eust (L420p Rotem)
|
Aas: harten aas (in het kaartspel). [ZND 19A (1936)] || Aas: ruiten aas (kaartspel). [ZND 06 (1924)] || Aas: schoppen aas (kaartspel). [ZND 06 (1924)] || Ik heb de vier azen. [ZND 19A (1936)] || Schoppen: schoppen aas (kaartspel). [ZND 06 (1924)]
III-3-2
|
| 19009 |
abuis |
abuis:
dich bəs abuus (L420p Rotem),
ook materiaal znd 19a,6
abuus (L420p Rotem),
mis:
de bəs mis (L420p Rotem),
det is mis (L420p Rotem),
dich bəs mis (L420p Rotem),
ook materiaal znd 19a,6
de bəs mis (L420p Rotem),
dich bes mis (L420p Rotem)
|
abuis [ZND 01 (1922)] || Dat is mis. [ZND 38 (1942)] || Ge zijt abuis (= ge vergist u). [ZND 19 (1936)]
III-1-4
|
| 32962 |
achtergebleven hooi harken |
scharren:
šarǝ (L420p Rotem)
|
Wanneer het hooi is binnengehaald werd soms nog eens het hooiland afgeharkt om het achtergebleven hooi te verzamelen. [N14, 122; A 34, 4 add.]
I-3
|