e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Schaesberg

Overzicht

Gevonden: 3101
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
garneerhamer garneerhamer: garnērhāmǝr (Schaesberg) Hamer met vlakke kop en dwars op de steel geplaatste pen die wordt gebruikt bij het aanbrengen van versieringen op metalen werkstukken. Zie ook afb. 159. Volgens Van Houcke (pag. 304) wordt de garneerhamer ook gebruikt bij "het in elkander zetten der verschillende stukken, die het voorwerp moeten uitmaken". [N 64, 39d; N 66, 6d] II-11
garve, gebonden schoof garve: gɛrǝf (Schaesberg) De kern van het hier behandelde begrip is de gebonden schoof; d.w.z. de hoeveelheid halmen van het geleg (lemma''s 4.2.8 en 4.2.9) die door de binder wordt samengebonden en die later wordt verwerkt tot een hok of stuik. In het onderhavige lemma zijn, naast de benamingen die precies aan het bovenomschreven begrip van gebonden schoof voldoen, tevens opgaven uit andere materiaalverzamelingen ondergebracht die kennelijk beantwoorden aan een algemenere en bredere vraagstelling naar de schoof, maar waarbij noch uit de vraagstelling noch uit de opgaven zelf op te maken was of het over een ongebonden, gebonden dan wel gedorste schoof ging. Anderzijds zijn hier ook de opgaven ondergebracht waar het kennelijk om een fijnere formulering (met één dan wel met twee banden gebonden schoof) ging; deze laatste opgaven zijn van een aantekening voorzien. Zie ook de toelichting bij het als tussenlemma opgenomen begrip ''geleg, hoeveelheid halmen voor een hele schoof'' (4.2.9) en de toelichting bij paragraaf 4.2. In de Nijmeegse vragenlijsten is niet naar de algemene benaming van de schoof gevraagd, maar alleen naar de soorten schoven van de afzonderlijke gewassen: roggeschoof, haverschoof, tarweschoof en gersteschoof. Bij uitwerking bleek dat, tenminste bij deze graangewassen, er geen verbijzondering in de naamgeving optreedt: overal is het woorddeel voor schoof hetzelfde. Het is dan ook als de algemene naam in dit lemma opgenomen. Alleen de opgaven voor de boekweitschoof gaven aanleiding tot een afzonderlijk lemma (4.6.5). Zie afbeelding 7.' [N 15, 16d, 18a, 18b, 18c, 18d en 19; JG 1a, 1b, 1c, 2c; Goossens 1963, krt. 30; A 10, 15; A 23, 16.1b en 16c; A 25, 3; L 1, a-m; L 17, 16; L 22, 33a; L 48, 34.1b; Lu 1, 16.1b en 16c; Lu 2, 34.1b; S 9; Gwn 7, 6; monogr.; add. uit N 15, 16e en 16i; R 3, 70] I-4
gasfitter gasfitter: gāsfetǝr (Schaesberg) Vakman die gasleidingen aanlegt en herstelt. [N 64, 161g] II-11
gasfitterstang fittingtang: feteŋtaŋ (Schaesberg) Stalen tang met een bek met twee getande, ovale openingen die dient voor het monteren van pijpwerk en het vasthouden en aandraaien van sokken, moeren, moffen en nippels. Zie ook afb. 70. Volgens Handboek Gereedschap (pag. 194) wordt de gasfitterstang vooral voor het zwaardere installatiewerk gebruikt. [N 64, 45; N 33, 181] II-11
gassoldeerbout gassoldeerbout: gāssǫldērbōt (Schaesberg) Soldeerbout die wordt verwarmd door middel van een in de bout ingebouwde gasbrander. Zie ook afb. 186. [N 33, 195b; N 64, 16b] II-11
gast gast: gas (Schaesberg) gast [SGV (1914)] III-3-1
gat, opening opening: öpening (Schaesberg) opening [SGV (1914)] III-4-4
gat, opening (mv) loker: loaker (Schaesberg) gaten (mv) [SGV (1914)] III-4-4
gatels zuil: zyl (Schaesberg) Grote els met een oog in de voorste punt waardoorheen men de naairiemen kan trekken. Zie afb. 68. [N 36, 31; Li 1963, 35] II-10
gauwdief gauwdief: gauwdeef (Schaesberg), schelm: sjèlm (Schaesberg) een dief die op behendige, listige wijze te werk gaat [gauwdief, schelm] [N 90 (1982)] || gauwdief [SGV (1914)] III-3-1