20540 |
beschimmelen |
spinnen:
schpinne (Q098p Schimmert, ...
Q098p Schimmert)
|
Hoe noemt U: Werken van het brood, zodat het schimmelt (spinnen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
33166 |
besjes aan de aardappelplant |
kwallen:
kwallen (Q098p Schimmert)
|
De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
19285 |
beslissen |
beslissen:
beschlisse (Q098p Schimmert),
beslisse (Q098p Schimmert)
|
iets waarover verschil van gevoel is voorgoed tot een einde brengen [scheiden, beslissen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
23937 |
besloten tijd |
advent (<lat.):
den advent (Q098p Schimmert)
|
De periode waarin er zonder speciale toestemming niet kerkelijk getrouwd kon worden, namelijk in de Advent en in de Vasten (gesloten tijd, besloten tijd). [N 96D (1989)]
III-3-3
|
21673 |
besteden |
besteden:
beschtèje (Q098p Schimmert),
besjtède (Q098p Schimmert)
|
geld uitgeven voor een artikel [besteden, verteren] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
21532 |
besteken |
besteken:
beschtĕke (Q098p Schimmert, ...
Q098p Schimmert,
Q098p Schimmert),
schenken:
sjinke (Q098p Schimmert)
|
Het gelukwensen en een geschenk aanbieden op verjaardag/naamfeest [bestèke]. [N 96C (1989)] || kado geven [schenken, besteken] [N 89 (1982)] || Kado geven [schenken, besteken]. [N 89 (1982)]
III-3-1, III-3-2
|
23507 |
bestelde mis |
bestelde mis:
beschtèlde mès (Q098p Schimmert),
beschtêlde mès (Q098p Schimmert)
|
Een bestelde H. Mis. [N 96B (1989)] || Een mis die gelezen wordt op verzoek van de gelovigen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
21861 |
bestellen |
bestellen:
bestjille (Q098p Schimmert),
commanderen (<fr.):
cômmendere (Q098p Schimmert)
|
opdracht geven om waren af te leveren of te bewaren [bestellen, commanderen] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
18922 |
bestemmen |
bestemmen:
beschtŭmme (Q098p Schimmert),
besjtùmme (Q098p Schimmert)
|
iets of iemand aanwijzen voor een bepaald doel [betijen, bestemmen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
25105 |
bestendig weer |
bestendig (weer):
beschtèndig (Q098p Schimmert),
hooilucht:
huiij lòg (Q098p Schimmert),
vast (weer):
vàs wèr (Q098p Schimmert),
vàs wéér (Q098p Schimmert),
⁄t wēr is zò vas as eine pot (Q098p Schimmert),
vaste lucht:
vaste loch (Q098p Schimmert)
|
bestendig weer [vaste lucht] [N 22 (1963)] || lucht die vast, bestendig weer betekent [hooilucht, vaste lucht] [N 81 (1980)]
III-4-4
|