| 19470 |
plafond |
plafond:
plǝfoŋ (L266p Sevenum),
plǝfǫŋ (L266p Sevenum),
zolder:
zø̜ldǝr (L266p Sevenum)
|
Zie kaart. Het ondervlak of de bekleding van een zoldering. In het onderzoeksgebied wordt onder een 'plafond' vooral een gepleisterde, meestal met lijsten en/of reliefs van stuc versierde bekleding van een zoldering verstaan. De term 'zoldering' wordt daarentegen gebruikt voor het ondervlak van een verdiepingsvloer waarvan de draagbalken nog zichtbaar zijn. Zie ook het 'Limburgs Idioticon', pag. 295, s.v. 'zoldering', ø̄Met de bepaalde betekenis van onbeplakten zolder. Geh. rond Maeseyck.ø̄ Om een gepleisterd plafond te maken worden eerst tengels op onderlinge afstand van ongeveer 7 cm onder de balken van de bovenliggende vloerlaag gespijkerd. Aan de tengels wordt vervolgens droog Maasriet bevestigd, dat met zigzagsgewijs om platkopspijkers gewonden koperdraad tegen de tengels wordt vastgeklemd. In plaats van riet kan ook steengaas worden gebruikt. Daarna wordt eerst een ruwe laag vette kalkmortel aangebracht en vervolgens wordt het geheel afgewerkt met een mengsel van kalk en gips. Langs de wand brengt men gewoonlijk een plint aan die wordt vervaardigd door op het plafond latjes te bevestigen en de plint gelijk met die latjes af te werken. Eventuele ornamenten worden met gips opgeplakt. In L 383 sprak men bij een boerderij vooral van de 'zolder' en in een gewoon huis van het 'plafond'. [N 6, 20; N 54, 143a; L 2, 19; monogr.; Vld.]
II-9
|
| 31725 |
plafondlat |
pleisterlat:
plīǝstǝrlat (L266p Sevenum)
|
Lat met een formaat van ongeveer 2.5 x 1 cm (1 x 0.5 duim). Zie ook het lemma ɛplafondlattenɛ in wld II.9, pag. 144. Plafondlatten dienen als ondergrond voor de pleisterlagen van plafonds.' [N 50, 73f; monogr.]
II-12
|
| 31730 |
plank |
plank:
plaŋk (L266p Sevenum
[(meervoud: plɛŋk)]
),
vloerplank:
flōrplaŋk (L266p Sevenum
[(meervoud: flōrplaŋkǝ of flōrplɛŋk)]
)
|
In het algemeen een stuk hout waarvan de breedte groter is dan de dikte en de lengte groter dan de breedte. Bij de timmerman heeft het woord plank daarnaast ook nog een meer specifieke betekenis. Het is doorgaans een geschaafd en van messing en groef voorzien stuk hout, dat vaak nog een bepaalde afmeting heeft, namelijk in de breedte tussen 10 en 17.5 cm (4 en 7 duim) en in de dikte tussen 2 en 2.5 cm (0.75 en 1 duim) (Van de Watering, pag. 13). Zoɛn zijdelingse groef in vloerplanken werd in Meeswijk (L 424) en Valkenburg (Q 101) een klik (klek) genoemd. Een ɛdeelɛ is een in de lengte uit een boomstam gezaagd, plat stuk hout, dat nog niet geschaafd is.' [N 50, 73k; N 50, 74b; L 33, 22; L 40, 56; monogr.]
II-12
|
| 21967 |
plank van duivenslag |
klep:
klèp (L266p Sevenum)
|
Hoe heet het platform, de plank zelf? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 26910 |
plankerd |
plankjesturf:
plɛŋkskǝstø̜rǝf (L266p Sevenum)
|
Deze turfsoort zit op de diepste plaatsen tussen de zwarte turf in en is bijna gelijk aan vaal veen. [I, 7]
II-4
|
| 19786 |
planten water geven |
gieten:
gitə (L266p Sevenum),
water geven:
wātər gēͅvə (L266p Sevenum)
|
de planten gieten [N 71 (1975)]
III-2-1
|
| 24627 |
plantenstek |
stek:
WLD
stek (L266p Sevenum),
stèk (L266p Sevenum)
|
Afgesneden takje dat men in de grond zet om er een nieuwe plant uit te laten groeien (stek, poot). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 17912 |
plassen (met water) |
knoeien:
knuje (L266p Sevenum),
knôwje (L266p Sevenum)
|
knoeien met water, in t water plassen [klosse] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 21774 |
plat praten |
plat praten:
plat praote (L266p Sevenum)
|
plat praten [N 102 (1998)]
III-3-1
|
| 24667 |
plataan |
plataan:
plataan (L266p Sevenum),
WLD
plataan (L266p Sevenum)
|
De plataan; van deze boom schilfert de schors in plaen af waardoor de nieuwe geelgroene bast zichtbaar wordt; de boom heeft langgesteelde vruchten (plataan, plantaan, plom, plon, plen). [N 82 (1981)] || Hoe noemt U: plataan [N 50 (1972)]
III-4-3
|