| 23892 |
de catechismusles verzuimen |
niet naar de catechese gaan:
niet nao de kategies gaon (L266p Sevenum)
|
De katechismusles verzuimen. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24052 |
de communie brengen aan een zieke |
communie (<lat.) brengen:
kommunie bringe (L266p Sevenum)
|
De communie brengen aan een zieke thuis, bijv. op de eerste vrijdag van de maand [inne ózzen Herrejot bringe, inne verzieë]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23471 |
de doodsklok luiden |
overluiden:
ouverluuje (L266p Sevenum),
overluujen (L266p Sevenum, ...
L266p Sevenum)
|
De klok die geluid wordt na het overlijden en/of bij de begrafenis van iemand [dôdsklok, dódsklok, dödsklok, doeëdsklok?]. [N 96A (1989)] || Het luiden voor iemand die pas gestorven is, een overledene overluiden [t loet tsóm doeëd, de doodsklok luiden, iemand ovverluuje?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 22010 |
de duivenklok afstemmen op de moederklok |
afslaan:
aaf-slaon (L266p Sevenum)
|
Hoe heet het afstemmen van de klok op de tijd van de moederklok? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 21994 |
de duivenklok gelijkzetten met de moederklok |
afslaan:
aafslaon (L266p Sevenum)
|
het gelijkzetten van de klokken der spelers met de moederklok? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 21947 |
de duivin in een hoekje jagen (baltsverschijnsel) |
drijven:
driëve (L266p Sevenum)
|
Hoe benoemt men de volgende baltsverschijnselen van duiven: de duivin in een hoekje jagen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 20395 |
de echtelijke staat |
getrouwd leven, het -:
t getrouwd laeve (L266p Sevenum)
|
de echtelijke staat, het gehuwde leven [ieësjtand] [N 96D (1989)]
III-2-2
|
| 22167 |
de eerste duiven die in de lucht opgemerkt worden |
voorvliegers:
veur-vleegers (L266p Sevenum)
|
Hoe zegt men: de eerste duiven die in de lucht opgemerkt worden? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 32715 |
de eerste voor ploegen |
aanslaan:
ānslǭn (L266p Sevenum),
de kantvoor bouwen:
dǝ (kantvoor] bǫu̯ǝ (L266p Sevenum),
de scheivoor bouwen:
dǝ [scheivoor] bǫu̯ǝ (L266p Sevenum)
|
Het ploegen van de eerste voor van een akker in het midden, als men bijeen gaat ploegen; aan de zijkant(en), als men uiteen of heen en weer gaat ploegen. Men ploegt de eerste voor gewoonlijk wat minder diep, om de vorming van een rug te voorkomen. Alleen bij het ploegen met een wentelbare of keerbare ploeg is er één eerste voor, in alle andere gevallen zijn er steeds twee eerste voren, nl. bij het uiteenploegen aan de zijkanten gelegen en bij het bijeenploegen tegen elkaar in het midden gelegen. Veel opgaven gelden daarom ook voor de twee eerste voren. De specifieke benamingen voor het ploegen van de eerste voor in het midden of aan de zijkant zijn onder B., resp. C. opgenomen; al de andere opgaven vindt men onder A. Door de zakelijke overeenkomst kunnen de benamingen soms ook toepasselijk zijn op bijeen- of uiteenploegen. Voor het (...)-gedeelte van varianten zie men de drie volgende lemmata. [N 11, 61; N 11A, 117c + 119b + 121b; JG 1a + 1b; A 33, 18c; monogr.]
I-1
|
| 32752 |
de eerste voor uitspitten |
aanspaden:
ānspāi̯ǝ (L266p Sevenum),
de eerste voor spaden:
dǝ erstǝ vǭr spãi̯ǝ (L266p Sevenum)
|
Als men een klein, niet met de ploeg te bewerken stuk land, en vooral de moestuin met de spade gaat omwerken, spit men aan één der kanten de aanvangsvoor uit. De aarde daarvan wordt 1) ofwel op de kruiwagen naar het andere eind van het stuk land of de tuin vervoerd om daar als vulling van de laatste voor te dienen, 2) ofwel over het te spitten stuk verspreid. De aan het einde van het lemma vermelde termen drukken vooral het begin van het spitwerk uit. Voor sommige termen vergelijke men ook het lemma DE EERSTE VOOR PLOEGEN. voor het [...]-gedeelte van sommige varianten zij verwezen naar het lemma PLOEGVOOR. [A 33, 18 + 18a; N 11A, 148f; div.]
I-1
|