| 27854 |
lading |
vracht:
vr˙axt (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Datgene wat op de kar of kruiwagen wordt geladen. [JG 1a, 1b; Wi 52; monogr.]
I-10
|
| 33360 |
lage kachel voor de ketel met was of veevoer |
fornuis:
fęrnø̜i̯s (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
De lage kachel waarop de ketel met was of veevoer verwarmd wordt. De benamingen met ketel doen denken aan een gecombineerde ketel en kachel, vast verbonden, met een grote inhoud. Een bereklauw heeft drie poten. De kachel dient niet om een ruimte te verwarmen. Sommige benamingen wijzen op de afwezigheid van een kachel of op de aanwezigheid van een open vuur. Zie ook afbeelding 8 bij het lemma "voorstal" (2.2.5). [L 23, 58c; monogr.]
I-6
|
| 18147 |
lam |
lam:
lam (L313p Sint Huibrechts Lille),
lā.m (L313p Sint Huibrechts Lille),
lammetje:
lɛmǝkǝ (L313p Sint Huibrechts Lille),
schaapje:
sxø̄pkǝ (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Jong van het schaap in het algemeen. Zie afbeelding 5. [N 70, 3; R 3, 36; S 20; Wi 5; Wi 12; L 20, 22c; L 6, 25; L 1a-m; JG 1a, 1b; AGV, m 3; A 2, 45; A 2, 1; A 4, 22c; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 34412 |
lammeren |
lammen:
lamǝ (L313p Sint Huibrechts Lille),
lamǝn (L313p Sint Huibrechts Lille),
lemmen:
lɛmǝn (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Jongen ter wereld brengen, gezegd van het vrouwelijk schaap. [N 19, 67; JG 1a, 1b; L 29, 32; L 1a-m; N C, add.; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 32822 |
landrol |
wel:
wɛl (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
De vroeger houten, later ijzeren rol om aard-kluiten van geploegd land te breken, de akker vlak te maken, het zaad in de aarde vast te drukken, enz. Zie afb. 81 en 82. [JG 1a + 1b; N 11, 86; N 11A, 183 + 185; N J, 10 add.; N P, 20 add.; A 40, 9; monogr.]
I-2
|
| 33774 |
langwerpige streep van voorhoofd tot neus |
streep:
strē.p (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Lange, witte streep over de paardekop tot halverwege de neus, naar de vorm in verschillende soorten onderscheiden: ''halve'' en ''doorlopende bles'', ''smalle'' en ''brede bles'', en als ze de hele snuit wit kleur: witte muil, snuit. Zie ook het vorige lemma met ''bles'' in de betekenis van een naar voren hangend haarbosje. Zie afbeelding 4. [JG 1a, 1b; N 8, 27b]
I-9
|
| 30861 |
leest |
leest:
lest (L313p Sint Huibrechts Lille),
līst (L313p Sint Huibrechts Lille),
lɛst (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
De pasvorm, meestal van beukenhout, waaraan men de schoenen maakt. "De leest waarop de schoen gemaakt wordt, moet als het ware net een afgietsel zijn van de voet, en voor wat de stand aangaat, geschikt zijn volgens de hoogte der hiel waarvoor hij zal gebruikt worden" (Dierick, pag. 7). [N 60, 185a; N 60, 244a; L 1a-m; L 30, 8; S; monogr.]
II-10
|
| 34147 |
leiden |
leiden:
lɛi̯ǝn (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
De koe laten paren. [N 3A, 30a; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 30530 |
leien dak |
leien dak:
lęjǝn dǭk (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Met leien gedekt dak. Zie ook de lemmata 'Rijndak' en 'Maasdak'. [L 37, 26c; N 79, 5 add.]
II-9
|
| 33786 |
lendenen en kuil |
lenden:
lę.ndǝ (L313p Sint Huibrechts Lille),
miltkuil(en):
mēltkūlǝ (L313p Sint Huibrechts Lille)
|
Achter de rug liggen de lendenen. Bij een welgevormd paard gaan de lendenen, die sterk en goed gespierd moeten zijn, ongemerkt in kruis en flanken over. De miltkuilen of -holten vormen het gedeelte van de flanken tussen heupgewricht en de laatste rib, een holte aan de buik ter hoogte van de milt. Een paard heeft bij voorkeur kleine miltkuilen. Zie afbeelding 2.30. [JG 1a, 1b, 2c]
I-9
|